"ӨРГҮЙ БОЛ БАЯН ӨВЧИНГҮЙ БОЛ ЖАРГАЛ..."
Õîîë óíäíààñ áîëæ ãýäýñ íü ºâäºæ áàéãààãvé õví ãýæ áàðàã áàéõãvé áàéõ. ßëàíãóÿà ìºí㺠ñàíõvvãýýñ áîëîîä òýð ávð ÷àíàðòàé, ñàéí õîîë óíä èäýæ ÷àääàããvé îþóòíóóäûí äóíä õîîëíû õîðäëîãî àâàõ íü èõ áàéäàã. Õîîëíû õîðäëîãî àâñàí våä ãýäýñ õvðæèãíýí äóóãàð÷ ìóøãèí ºâäºõ, ºäºðò 3-10 óäàà ãvéëãýõ, çàðèìäàà õàëóóðàõ, òîëãîé áàãà çýðýã ýðãýõ çýðýã øèíæ èëýðäýã. Ýíý íü òàíû áèåíä ºâ÷èí vvñãýã÷ áè÷èë áèåòvvä îð÷íûã èëòãýæ áàéãàà àæýý.
Ãýäýñ ºâäñºí våä ÿìàð àðãà õýìæýý àâàõ ¸ñòîé âý ãýäãèéã îþóòàí áîëãîí ìýääýããvé. Èíãýýä ãýäýñ ºâäºæ ýõëýíãvvò îéðûí 24-36 öàãèéí òóðøèä õîîë èäýõãvé áàéõ õýðýãòýé. ªâäºæ áàéãàà ãýäñýíä õýñýã çóóð àìðàõ øèã ñàéí çvéë ãýæ vãvé. Õàðèí øèíãýí þìûã àëü áîëîõ èõ óóõ õýðýãòýé. Àðõè, ïèâî áèø õàðèí áóöàëñàí óñ, æèìñíèé øvvñ çýðýã øèíãýí þì õýëæ áàéãàà þì øvv. Áèåíýýñ áè÷èë áèåòvväèéí ÿëãàðóóëñàí õîðòîé áîäèñóóäûã øèíãýí þì ãàäàãøëóóëäàã. Öàã òóòàìä íýã ñòàêàí ÷èõýðãvé õàð öàé ýñâýë áóöàëñàí óñ óóãààä áàéõàä ë õàíãàëòòàé. Ãýõäýý íýã àìüñãààãààð áèø õàðèí áàãà áàãààð çàëãèëàí óóõ õýðýãòýé áàéäàã.
Ãvéëãýæ, Ẻëæèõ íü øèíãýíèé äóòàãäàëä õvðãýäýã òºäèéãvé íàòðè, õëîð çýðýã áîäèñûí äóòàãäëûã õvíèé áèåíä vvñãýäýã áàéíà. Òèéìýýñ ýäãýýð áîäèñûí äóòàãäëûã íºõºõèéí òóëä àÿãà áóöàëñàí óñàíä öàéíû õàëáàãààð íýã äàâñ õèéæ óóõàä ë õàíãàëòòàé áàéäàã. ̺í êàëèéí äóòàãäëûã íºõºõèéí òóëä òºìñ ýñâýë ëóóâàíãèéí õàíäûã óóõ õýðýãòýé. Õàðèí òºìñ, ëóóâàíã íü èäýõ õýðýããvé. Çvãýýð ë äýýðõ íîãîîíóóäûã ñàéòàð óãààæ öýâýðëýýä véðòýë áóöàëãààä øvvæ, õàíäûã íü óóõ õýðýãòýé.
̺í vçýì, áàíàí çýðýã õàà ñàéãvé çàðàãäàæ áàéäàã æèìñèéã ýëñýí ÷èõýðãvé, êîìïîò ÷àíàæ óóõ òóí çvãýýð áàéäàã. Ãýõäýý ìºí ë äýýðõèéí àäèëààð æèìñèéã íü èäýõ õýðýããvé.
Õîðäëîãî àâñàí õví ãvéëãýæ, Ẻëævvëýõ çàìààð ºâ÷èí òàðèã÷ áè÷èë áèåò ávõèé õîðòîé õîîëíîîñ õóðäàí àíãèæèðäàã áàéíà. Òèéìýýñ vvíä ñààä áîëîõ áèø õàðèí ÷ òóñëààä ºãºõ íü çvéòýé õýðýã áîëíî. Ëèòð óñàíä öàéíû õàëáàãàà õvíñíèé ñîä ãýñýí áàðèìæààòàéãààð íàéðóóëààä óóæ ÷àäàõààðàà óóíà. Áººëævvëýõãvé áîë õýëíèé óã äýýð õî¸ð õóðóóãààð äàðàõ çýðãýýð Ẻëævvëýõ õýðýãòýé. Èéì àðãààð 3-4 óäàà õîäîîäîî öýâýðëýõ íü òóí ÷ ñàéí vð ävíòýé áàéäàã. Ãýõäýý ãýäýñ ºâäºæ äîòîð ìóóõàé îðãèæ ýõýëñíýýñ õîéøèõ ýõíèé çóðãààí öàãèéí äîòîð äýýðõ àðãààð õîäîîäîî öýâýðëýõ íü vð äví ºãäºã ãýäãèéã òîãòîîæ àâààðàé.
Ãýäýñíèé ºâäºëòèéã áàãàñãàõûí òóëä öàãèéí çvvíèé äàãóó èëëýã õèéãýýä îðîîëò ýñâýë àë÷óóðààð îðîîõ õýðýãòýé. Ãýäñýí äýõ õîðòîé áè÷èë áèåòvväèéã Ẻëæèõ, ãvéëãýõ çýðãýýð ãàäàãøëóóëñíû äàðààãààð õvíèé áèå àÿíäàà õýâèéí áàéäàëä îðäîã.
Õàðèí 2-3 õîíîã áîëñîí ºâäºëò íàìæààãvé, õv÷òýé ºâäºõ, õàëóóí 38,5 áà òvvíýýñ äýýø áàéõ, ãýäýñ ºâäºæ ýõýëñíýýñ õîéø 2 õîíîã ºíãºðñºí íü Ẻëævvëýõ, Ẻëæñºíä öóñ ýñâýë õàð õvðýí ºíãèéí çvéë áàéõ, õîíîãò 10 òvvíýýñ äýýø óäàà ãvéëãýõ, ívä õvíõèéæ, øvëñ ºòãºðºõ, þì óóæ ÷àäàõãvé áàéõ våä ýì÷èä íýí äàðóé õàíäàõ õýðýãòýé ãýäãèéã àíõààðíà óó.
Ãýäýñ ºâäñºí våä ÿìàð àðãà õýìæýý àâàõ ¸ñòîé âý ãýäãèéã îþóòàí áîëãîí ìýääýããvé. Èíãýýä ãýäýñ ºâäºæ ýõëýíãvvò îéðûí 24-36 öàãèéí òóðøèä õîîë èäýõãvé áàéõ õýðýãòýé. ªâäºæ áàéãàà ãýäñýíä õýñýã çóóð àìðàõ øèã ñàéí çvéë ãýæ vãvé. Õàðèí øèíãýí þìûã àëü áîëîõ èõ óóõ õýðýãòýé. Àðõè, ïèâî áèø õàðèí áóöàëñàí óñ, æèìñíèé øvvñ çýðýã øèíãýí þì õýëæ áàéãàà þì øvv. Áèåíýýñ áè÷èë áèåòvväèéí ÿëãàðóóëñàí õîðòîé áîäèñóóäûã øèíãýí þì ãàäàãøëóóëäàã. Öàã òóòàìä íýã ñòàêàí ÷èõýðãvé õàð öàé ýñâýë áóöàëñàí óñ óóãààä áàéõàä ë õàíãàëòòàé. Ãýõäýý íýã àìüñãààãààð áèø õàðèí áàãà áàãààð çàëãèëàí óóõ õýðýãòýé áàéäàã.
Ãvéëãýæ, Ẻëæèõ íü øèíãýíèé äóòàãäàëä õvðãýäýã òºäèéãvé íàòðè, õëîð çýðýã áîäèñûí äóòàãäëûã õvíèé áèåíä vvñãýäýã áàéíà. Òèéìýýñ ýäãýýð áîäèñûí äóòàãäëûã íºõºõèéí òóëä àÿãà áóöàëñàí óñàíä öàéíû õàëáàãààð íýã äàâñ õèéæ óóõàä ë õàíãàëòòàé áàéäàã. ̺í êàëèéí äóòàãäëûã íºõºõèéí òóëä òºìñ ýñâýë ëóóâàíãèéí õàíäûã óóõ õýðýãòýé. Õàðèí òºìñ, ëóóâàíã íü èäýõ õýðýããvé. Çvãýýð ë äýýðõ íîãîîíóóäûã ñàéòàð óãààæ öýâýðëýýä véðòýë áóöàëãààä øvvæ, õàíäûã íü óóõ õýðýãòýé.
̺í vçýì, áàíàí çýðýã õàà ñàéãvé çàðàãäàæ áàéäàã æèìñèéã ýëñýí ÷èõýðãvé, êîìïîò ÷àíàæ óóõ òóí çvãýýð áàéäàã. Ãýõäýý ìºí ë äýýðõèéí àäèëààð æèìñèéã íü èäýõ õýðýããvé.
Õîðäëîãî àâñàí õví ãvéëãýæ, Ẻëævvëýõ çàìààð ºâ÷èí òàðèã÷ áè÷èë áèåò ávõèé õîðòîé õîîëíîîñ õóðäàí àíãèæèðäàã áàéíà. Òèéìýýñ vvíä ñààä áîëîõ áèø õàðèí ÷ òóñëààä ºãºõ íü çvéòýé õýðýã áîëíî. Ëèòð óñàíä öàéíû õàëáàãàà õvíñíèé ñîä ãýñýí áàðèìæààòàéãààð íàéðóóëààä óóæ ÷àäàõààðàà óóíà. Áººëævvëýõãvé áîë õýëíèé óã äýýð õî¸ð õóðóóãààð äàðàõ çýðãýýð Ẻëævvëýõ õýðýãòýé. Èéì àðãààð 3-4 óäàà õîäîîäîî öýâýðëýõ íü òóí ÷ ñàéí vð ävíòýé áàéäàã. Ãýõäýý ãýäýñ ºâäºæ äîòîð ìóóõàé îðãèæ ýõýëñíýýñ õîéøèõ ýõíèé çóðãààí öàãèéí äîòîð äýýðõ àðãààð õîäîîäîî öýâýðëýõ íü vð äví ºãäºã ãýäãèéã òîãòîîæ àâààðàé.
Ãýäýñíèé ºâäºëòèéã áàãàñãàõûí òóëä öàãèéí çvvíèé äàãóó èëëýã õèéãýýä îðîîëò ýñâýë àë÷óóðààð îðîîõ õýðýãòýé. Ãýäñýí äýõ õîðòîé áè÷èë áèåòvväèéã Ẻëæèõ, ãvéëãýõ çýðãýýð ãàäàãøëóóëñíû äàðààãààð õvíèé áèå àÿíäàà õýâèéí áàéäàëä îðäîã.
Õàðèí 2-3 õîíîã áîëñîí ºâäºëò íàìæààãvé, õv÷òýé ºâäºõ, õàëóóí 38,5 áà òvvíýýñ äýýø áàéõ, ãýäýñ ºâäºæ ýõýëñíýýñ õîéø 2 õîíîã ºíãºðñºí íü Ẻëævvëýõ, Ẻëæñºíä öóñ ýñâýë õàð õvðýí ºíãèéí çvéë áàéõ, õîíîãò 10 òvvíýýñ äýýø óäàà ãvéëãýõ, ívä õvíõèéæ, øvëñ ºòãºðºõ, þì óóæ ÷àäàõãvé áàéõ våä ýì÷èä íýí äàðóé õàíäàõ õýðýãòýé ãýäãèéã àíõààðíà óó.
