Цэцэн цэлмэг өвөг дээдсээс минь бидэнд үлдээсэн аж төрөхүйн аман хууль болох ертөнцийн гурав хэн бүхний уншсан байвал зохилтой нэгэн соёл билээ. Энэтхэг Түвдийн үндэстэнүүдэд ховорхон байдаг бөгөөд тэр бүр түгэн дэлгэрээгүй, Европын орнуудад бүр “түй” ч байхгүй гээд бодохоор яах аргагүй Монголчууд бидний сэтгэхүйн, аж төрөхийн онцлог, өвөрмөц хэллэг юм.
Хаднаас хальж үхсэн хаг шаазгайн мах нэг олдохгүй
Модноос унаж үхсэн морин шоргоолж нэг олдохгүй
Хийдэд суугаад турж үхсэн гэлэнгийн мах нэг олдохгүй
Бодлогын хүүгээ нэмж хямралаас гарсан төвбанк нэг олдохгүй.
* * * * * * * * * * *
Хоол горьдсон хав нэг шарвагануур
Хов горьдсон хутгагч нэг шарвагануур
Хувь горьдсон бялдууч нэг шарвагануур
Сонгууль ойртоход дээдэс нэг шарвагануур.
* * * * * * * * * * *
Өндрөөс унасан чулуу нэг догшин
Эмээлээ туйлсан морь нэг догшин
Эхнэрээ голсон хархүү нэг догшин
Гишүүнээр сонгогдсон наймаачин нэг догшин.
* * * * * * * * * * *
Учир мэдэхгүй хүнд үг нэг хайран
Үнэр мэдэхгүй хүнд зандан нэг хайран
Үзээд мэдэхгүй хүнд эд нэг хайран
Ашиглаж чадахгүй хүнд Оюутолгой нэг хайран.
* * * * * * * * * * *
Орох тэнгэрийн орой цоорхой
Орсон буурын шил цоорхой
Охин хүний чих цоорхой
Омголон гишүүний ходоод цоорхой.
* * * * * * * * * * *
Эрдэнэд алт нэг шар
Эдэнд жанч нэг шар
Идээнд уураг нэг шар
Ихэс дээдэсд Энхбаяр нэг шар
* * * * * * * * * * *
Хөгширсөн үхрийн хэл нэг ширүүн
Хаднаас гарсан хайрга нэг ширүүн
Хааны тогтоосон хууль нэг ширүүн
Харц ардад хямрал нэг ширүүн.
* * * * * * * * * * *
Аманцар морь авын шившиг
Аальгүй авгай гэрийн шившиг
Хэрүүлч хүн хээрийн шившиг
Хэдэр улстөрч тойргын шившиг.
* * * * * * * * * * *
Алгандаа хөхтэй арслан нэг хачин
Амаа байтал шилээрээ дуугардаг голио нэг хачин
Амрагын дээд аав, ээж хоёр золгодоггүй нэг хачин
Авилгатай тэмцэх газар авилга авдаг нь нэг хачин
* * * * * * * * * * *
Өндгөө дарсан бүргэд нэг харамч
Өөх зуусан үнэг нэг харамч
Өөдтэй яваа лам нэг харамч
Өвгөн опператор Мобиком нэг харамч
* * * * * * * * * * *
Номгүй бандийн цээж харанхуй
Хоньгүй айлын хот харанхуй
Хойшоо харсан нүх харанхуй
Гэр хорооллын гудам харанхуй.
* * * * * * * * * * *
Урсахад ус хөнгөн
Хийсэхэд өд хөнгөн
Өргөхөд өвс хөнгөн
Мөнгөтэйд хууль хөнгөн.
* * * * * * * * * * *
Барьж тавьж байвч зүүд хоосон
Барайж ирийж байвч зэрэглээ хоосон
Бахирч цахирч байвч цуурай хоосон
Баараггүй биелүүлнэ гэж байвч амлалт хоосон.
* * * * * * * * * * *
Гахай - идэш ихтэй
Могой- уур ихтэй
Тахиа- тачаал ихтэй
Авилгалч - ов ихтэй.
* * * * * * * * * * *
Эгнэгт батгүйн тул энэ нас хэврэг
Үүрд ханилахгүйн тул амраг садан хэврэг
Эцэстээ барагдахын тул эд хөрөнгө хэврэг
Энэ цагаан сараар цуглуулсан бэлэг нэг хэврэг.
* * * * * * * * * * *