Дөрвөн жилийн өмнө кесерво хагалгаагаар хүүхдээ төрүүлсэн эмэгтэй саваа авахуулснаа мэдэлгүй өдий хүрсэн байна. Эмч нарын буруутай үйлдлээс болж хохирч үлдсэн Э гэх эмэгтэйн яриаг хүргэе.

-Та өөрийгөө савгүй болсноо яаж мэдсэн юм бэ?
-2006 онд охиноо гаргачихаад дахин жирэмслэхгүй гэсэндээ эмч нараас “Миний савыг боогоод өгөөрэй” гэж гуйсан юм. Түүнээс хойш миний сарын тэмдэг ирэхгүй байсан. Эмч нар хэлэхдээ “Боолгочихоор сарын тэмдэг доод тал нь хоёр жил ирдэггүй” гэсэн юм. Тэгээд л сарын тэмдэг ирэхгүй байна гэж бодож явлаа. Гэтэл өнгөрсөн жилээс миний бие их өвдөх болсон. Оношийг нь тодорхойлж чадахгүй янз бүрийн эм тариа хэрэглэсэн. Нэг өдөр “Буянт оношилгоо” гэдэг хувийн эмнэлэгт үзүүлсэн чинь эмч нь надад “Таны сав байхгүй юм байна шүү дээ” гэсэн. Би бүр гайхаад “Яахаараа байдаггүй юм бэ. Дахиад сайн хараад өг” гэтэл “Үнэхээр алга. Та хэзээ саваа авахуулсан юм бэ” гэж асуусан.

-Тэгээд хэзээ саваа авахуулсан юм бэ. Хагалгаанд орсон гэсэн үг үү?
-2006 оны гуравдугаар сарын 22-нд Эх нялхасын эрдэм шинжилгээний төвд төрөх гэж ирсэн юм. Төрж чадахгүй кесерво хийлгэсэн. Тухайн үед би гэртээ ганцаараа байсан. Даралт 200 хүрээд яаралтай түргэн тусламж дуудсан чинь эмч нар шууд л эмнэлэгт хэвтэх хэрэгтэй гээд аваад явсан. Би хөдөөний бүртгэлтэй байсан болохоор Эх нялхаст ирсэн юм. Харин эмнэлэгт ирээд ухаан алдсан байсан. Эмч нар шууд кесервогоор төрүүлсэн. Нэг л мэдэхэд би хагалгаанд орж байсан. Ингэхдээ эмч нараас “Дахин жирэмслэхгүй баймаар байна” гэж гуйсан. Төд удалгүй нэг эмч нь савыг чинь авлаа гэсэн. Би эсэргүүцсэн болохоор жаахан байж байгаад “За, за савыг чинь аваагүй үрийн сувгийг чинь боочихлоо. Уг нь та дахиад нэг хүүхэд гаргасан бол эхийн одон авна ш дээ” гэж ярьсан.

-Савыг чинь авч байгааг өөрөө мэдээгүй юу. Кесерво хийхдээ таныг унтуулаагүй юм уу?
-Кесервод орж байхад доороос баахан юм хайчлаад, урж тасдаж аваад байсан. Би ингэдэг л юм байх гэж бодсон. Тэгээд сэхээнд 20-иод хоног хэвтсэн юм. Өөрөө босч бие засч ч чадахгүй их хүнд байсан. Төрсний дараа уг нь шавхарга хэд хоног ирдэг дээ. Гэтэл нэг л өдөр ирсэн. Эмчээс асуухад “Гэдсээ хагалуулж төрсөн хүнийх бараг ирдэггүй юм” гээд хүмүүсийг үнэ төлбөртэй хардаг эхо аппаратандаа намайг үнэгүй харж байсан. Тэр үед сувилагч, эмч нар хоорондоо шивнэлдээд байдаг байсан нь одоо бодоход ийм л учиртай байж. Эмнэлгээс гарахад нэг эмч “Өргөдөл бичиж өг” гэсэн. Би гайхаад “Ямар өргөдөл бичих юм бэ” гэсэн. Одоо бодоод байхад савыг минь авчихаад л өргөдөл бичүүлэх гээд байж.

-Одоо таньд ямар зовиур байна вэ?
-Зүрх байнга өвдөж, хөхөөр нэвт хатгаад байгаа. Эмчийн зөвлөснөөр “меносон” гэх их хүчтэй эм ууж байгаа. Энэ эм цэвэршилтийн үед уудаг эм гэсэн. Савгүй болсон болохоор надад цэвэршилт явагдаад байгаа гэсэн үг. Би одоо дөнгөж 34 настай. Эмэгтэй хүний цэвэршилт 45 наснаас хойш явагддаг шүү дээ. Надад хөгшрөлт хурдан явагдаад байна гэсэн.

-Өмнө нь таны сав өвддөг байсан уу. Ер нь төрөх хугацаа чинь болчихсон байсан юм уу?
-Төрөхөд 7-14 хоног дутуу байсан. Эмчийн хэлснээр би өөрөөрөө төрж чадахгүй, хүнд байсан гэсэн. Гэхдээ миний сав огт өвддөггүй, эрүүл байсан. Тухайн үед манай нөхөрт хэлсэн байж магадгүй. Гэхдээ нөхөр надад огт юм хэлээгүй. Өнгөрсөн жилээс хамт унтахаар “Савгүй эмэгтэй хүнтэй унтаж болдоггүй гэж үнэн юм байна” гэж байсан. Тухайн үед би энэ чинь юу гэсэн үг юм гэж бодсон ч… Одоо бодоод байхад нөхөрт хэлсэн байлаа ч дараа нь надад мэдэгдэх ёстой ш дээ.

-Таныг 2006 онд эмчилж байсан эмч, сувилагчдын нэрийг мэдэх үү?
-Би архив шүүлгэсэн. Миний өвчний түүхэнд бичсэнээр бол хагалгаа хийсэн эмч Сарантуяа, тусалсан эмч Саранцэцэг, сувилагч Урнаа, Оюунбилэг, ахлах эмч Лхагвасүрэн гэж байсан. Бас “Үрийн хоолойн тайралт хийж, савыг нь авав” гэж тэмдэглэсэн байна лээ.

-Та нөхрөөсөө асууж үзсэн үү. Юу гэж байна?
-Бид хоёр жилийн өмнө салсан. Салахаасаа өмнө нэг удаа асуусан чинь юу ч хэлээгүй, мэдэхгүй гэсэн. Тэдний ингэж дур зоргоороо загнаснаас болж одоо би дөрвөн хүүхэдтэйгээ өрх толгойлон амьдарч байна шүү дээ.

-Хувийн эмнэлгээр оношоо тодорхойлуулсан гэлээ. Өөр эмнэлэгт хандаж үзэв үү?
-Би савгүй болсондоо итгэж чадахгүй, олон эмнэлгийн оношийг харьцуулж үзсэн. Бүгд л нэг онош хэлсэн. Гэхдээ савгүй болохдоо бүр өндгөвчтэйгээ байхгүй юм шиг байна гэсэн. Ойрд бие их муу байгаа. Хэзээ ч үхчих юм билээ. Намайг үхээд өгвөл энэ хүүхдүүдийг маань хэн асарч хамгаалах юм бэ. Эмч нарын нууцаар хийсэн энэ үйлдлээс болж би амь насаараа хохирвол надад хагалгаа хийсэн эмч нар хариуцлага хүлээх ёстой биз дээ. Хууль хяналтын байгууллагууд энэ хэргийг шийдэж өгөөсэй. Би Ерөнхий прокурорын газарт өргөдөл өгөх гэж байгаа.

Эрүүл мэндийн хууль, журамд зааснаар бол ямар хагалгаа хийхийг өвчтөнд заавал хэлж байх ёстой аж. Хагалгааг яаралтай, төлөвлөгөөт гэж ангилдаг байна. Төлөвлөгөөт хагалгаа нь өвчтөнд хийх хагалгааг урьдчилан хэлдэг. Харин яаралтай хагалгааны үед өвчтөний эд эрхтнийг авах тохиолдол гарвал “амь насны” гэх заалтаар эмч шийдвэр гаргадаг байна. Гэхдээ хагалгааны дараа өвчтөнд юу болсныг заавал хэлдэг ёстой.