Moderator: mgl_300
Бичлэгийн тоо 42,366
Улаанбаатарт эмэгтэйчүүдийн 100 орчим эмнэлэг үйл ажиллагаа явуулдаг. Үүний 10 орчим нь л үр хөндөх эрхтэй буюу магадлан итгэмжлэгдсэн байх юм. Гаднын орнуудад ч ялгаагүй улсын болон тусгай зөвшөөрөлтэй эмнэлэг үр хөнддөг юм билээ. Эмэгтэйчүүдийн хувийн эмнэлэг сүүлийн жилүүдэд борооны дараах мөөг шиг олон болов. Тэд мөнгөний үнэрээр ийн бүл нэмсэн гэхэд хилсдэхгүй.
Эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг байгуулахад бусдаас өртөг зардал багатай. Орон сууцны орц хонгилын нэг хоёр өрөө түрээслэн “эмнэлэг” гэсэн хаяг зүүчихэд л болоо. Тийм сүржин хаягтай даржин эмнэлгийг Улаанбаатарын хаанаас ч олж болно. Хотын орон сууц болгоны орц хонгил, захын гэр хороолол, оюутны дотуур байранд ч байх. Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ иргэдэд ингэтлээ ойртжээ гэж нэг хэсэг нь бодох биз. МУБИС-ийн оюутны дотуур байранд ийм эмнэлэг байдаг гэж сонслоо.
Оюутны дотуур байр түрээсэлсэн тэр эмнэлэг МУБИС-ийн оюутнуудад 50 хувийн хөнгөлөлттэй үнээр үйлчилдэг. Найз охиноо жирэмсний хяналтад ороход нь цуг явсан танил минь тэрүүхэн хооронд оюутнууд завгүй цувж байсныг толгой сэгсрэн ярьж байв. Нэг бүсгүй үр хөндүүлээд гарч ирлээ. Араас нь нэг оюутан ороод үдээс хойш мөнгөө авч ирэхээр тохироод гарчээ. Эмэгтэйчүүдийн эмнэлгүүд 20-30 мянган төгрөгөөр үр хөнддөг. Жирэмсний хэдэн сартай болон урьд нь төрж байсан эсэхээс хамаарч төлбөр нь хэлбэлзэнэ. Анх удаа жирэмсэлсэн бол төлбөр мэдээж өндөр.
Нэгдүгээр амаржих газрын хойд талын байрыг эмэгтэйчүүдийн, шүдний, нүдний хувийн эмнэлгүүд өрөөнүүдийг нэг нэгээр нь түрээсэлчихэж. Тэнд эмэгтэйчүүдийн эмнэлгийн лав зургаан хаяг харагдана лээ. Эмнэлэг бүрийн үүдний сандлууд цөм эзэнтэй байх нь эмнэлгүүд үйлчлүүлэгчээр тасардаггүйн гэрч гэлтэй. Тэнд 18-20 гаруй насны охид голдуу байх нь анхаарал татахгүй байхын аргагүй. Нэг хаалганаас нь 14-15 наснаас хэтрээгүй болов уу гэмээр жаахан охин уйлаад гарч байхтай таарав.
Монгол хүүхэд залуусын орон. Хүн амаа өсгөх төрийн бодлоготойгоо уялдуулан ойлговол эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг хэрэгтэй байх. “Амаржихаар ирж буй эхчүүдийн 50 гаруй хувь нь эрхтэн тогтолцооны эмгэгтэй байна” гэж Нэгдүгээр амаржих газрын эмч ярьсан. Гэсэн ч эмэгтэйчүүдийн гэх тодотголтой энэ олон эмнэлгийн үндсэн үйл ажиллагаа нь үр хөндөх. Үүн шиг төлбөр нь өндөр, ашиг ихтэй тусламж үйлчилгээ гэж байхгүй. Хэвлийдээ бүрэлдэж буй ургаа хөндүүлэгчдийн тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж, нас нь залуужаад байгааг Үндэсний статистикийн газраас авсан мэдээлэл гэрчилнэ. Улаанбаатарт 2006 онд 7243 эх үр хөндүүлсэн бол дараа жил нь энэ тоо 11241-т хүрчээ. Жилийн дотор үр хөндүүлэх хүний тоо 4000-аар нэмэгдлээ. Эрүүл мэндийн яамнаас өгсөн энэ мэдээлэлд хувийн эмнэлгүүдийн тайлан бүрэн тусгагдаагүйг онцолсон байна лээ. Ихэвчлэн хувийн эмнэлгүүд үр хөндөлт хэмээх нэртэй хүний амь хөнөөдөг ажлыг хийж байхад тэдний талаарх мэдээллийг салбарын бодлого боловсруулагчид нь авч чадахгүй л сууна.
Манай улсад 1989 оноос үр хөндөхийг хүлээн зөвшөөрөх болсон. Эрүүл мэндийн тухай хуульд заасны дагуу жирэмсний 12 долоо хоногтой буюу эхний гурван сарын дотор эмэгтэй өөрийн хүсэлтээр үр хөндүүлж болно гэсэн заалт бий. Энэ заалтыг иргэд ч, эмнэлгүүд ч хэтрүүлээд байна. Хууль зөрчвөл хариуцлага хүлээдгийг мөнгө цагаан нүд улаан болчихсон энэ цагт хэн ч анзаарахгүй байх шиг. Үр хөндөлтийг эрхбиш мэргэжлийн эмч хийж байгаа гэж найдъя. Харин үр хөндөх мэс ажилбарын үед гарч болох хүндрэлийг найдвартай, эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын шаардлага хангасан нөхцөлд хийж байгаа эсэх нь эргэлзээтэй.
Үр хөндүүлснээр өөрийгөө ямар эрсдэлд оруулж буйгаа залуу эхчүүд ухамсарлах сөхөөгүй явдаг бололтой. Үр хөндөх явцад гарч болох эрсдэл, анхны жирэмслэлтийг таслан зогсоосноор эрүүл мэнддээ хохирол учруулахын хажуугаар ирээдүйд ээж болох эсэх нь ч эргэлзээтэй болдгийг мэргэжлийн хүмүүс олонтаа сануулдаг. Өсвөр насныхан, оюутан охид ар гэрийнхэндээ хэлэлгүй үр хөндүүлдэг. Гэтэл АНУ-ын зарим мужид өсвөр насны охидоос эцэг, эхээсээ зөвшөөрсөн гэсэн бичиг авчрахыг шаарддаг байх юм.
Зарим орны хуульд үр хөндүүлэхээр ирсэн эмэгтэй энэ талаар зохих мэдлэгтэй байх ёстой гэж заасан байдаг бөгөөд шаардлагагүй тохиолдолд үр хөндүүлэхийг дэмжихгүй байхыг ч тусгадаг аж. Жишээ нь Бельгид жирэмсэн эмэгтэйд мэргэжлийн эмч үр хөндөлт болон түүнээс гарч болох үр дагаварын талаар мэдээлэл өгөх хуультай. Үүнээс хойш зургаа хоног хүлээх шаардлагатай байдаг. Тэр нь бодлоо өөрчлөхөд хангалттай хугацаа гэж үздэгийнх. Герман эмч нар бас жирэмслэлтээ таслуулахыг болиулах зорилгоор эхчүүдэд зөвлөнө. Харин Монгол Улсад эсрэгээрээ. Эмнэлгийн хаалгаар орж ирсэн хүнийг мөнгө болгож харахаас үр хөндүүлснээр тэр хүнд ямар хөнөөлтэйг тайлбарлах сэтгэл цагаан нөмрөгт эмчийн сэтгэлд дутдаг нь үнэн.
Эмэгтэйчүүдийн ихэнх хувийн эмнэлэг нэг заалыг даавуугаар тусгаарлан хоёр өрөө болгож “хорлон сүйтгэх” ажиллагаагаа явуулдаг. 100 гаруй эмнэлгээс 10 нь л үр хөндүүлэх тусгай зөвшөөрөлтэй гэхээр бусдыг нь хүний амь хөнөөдөг газар гэхээс өөрөөр тодорхойлох боломж алга. Улаанбаатарт эмнэлэг нээх зөвшөөрлийг Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газар, Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрынхан олгодог. Зах замбараагаа алдсан энэ олон эмнэлгийн үйл ажиллагаанд хяналт тавих газар нь мөн л энэ хоёр байгууллага. Тэгвэл тэд ажлаа хийхгүй байна. “Энэ олон эмнэлгийн аль нь юу хийж байгааг мэдэх боломж бидэнд алга. Иргэдийн гомдлын мөрөөр хяналт шалгалт хийдэг. Зөрчилтэй бол үйл ажиллагааг нь зогсоох хүртэл арга хэмжээ авдаг” гэж Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын мэргэжилтэн өгүүлэв. Хүүхдээ эрхлүүлж толгой дээрээ гаргасан хүнтэй ойролцоо сонсогдож байгаа биз. Төрүүлсэн үрээ дийлэхээ больсон “ээж, аав” хоёр 2008 онд нэг ч эмнэлэгт үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл олгоогүй гэнэ.
Хүн амаа өсгөх бодлого барьж байгаа манай улсад эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг уг нь хэрэгтэй. Гэхдээ үүний эсрэг ажиллаж байгаа, дээр нь шаардлага хангахгүй эмнэлгүүдийг хаахаас өөр арга алга. Магадлан итгэмжлэгдээгүй эмнэлгүүд үр хөндөж байгааг мэдсэн хэр нь мэдээгүй, сонссон хэр нь загас шиг дуугүй байж болмооргүй санагдана. Ямартай ч эхний ээлжинд үр хөндөхөөс өөр ажилгүй эмнэлгүүдийн хаалгыг барих нь зөв. Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 36.1-т үр хөндөлтийг хүлээн зөвшөөрсөн ганцхан заалт байгаа нь туйлын хангалтгүй юм. 2.6-хан сая хүн амтай улс үр хөндөхийг бүх талаар хүлээн зөвшөөрсөн нь яавч зөв гэж бодлого биш. Энэ талаар эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоход салбарын бодлого боловсруулагчид анхааралдаа аваасай.
Үр хөндүүлэх хоёр талтай асуудал болохыг ойлгож байна. Хүн хүсэхгүй л бол эмч нар эмнэлгийнхээ ор руу түлхээд байдаг зүйл бас биш. Тэгвэл гадны орнуудын жишгээр үр хөндүүлэхгүй байх талаас сургалт, сурталчилгаа явуулахыг ажлынхаа нэг хэсэг болговол яасан юм бэ.
Эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг байгуулахад бусдаас өртөг зардал багатай. Орон сууцны орц хонгилын нэг хоёр өрөө түрээслэн “эмнэлэг” гэсэн хаяг зүүчихэд л болоо. Тийм сүржин хаягтай даржин эмнэлгийг Улаанбаатарын хаанаас ч олж болно. Хотын орон сууц болгоны орц хонгил, захын гэр хороолол, оюутны дотуур байранд ч байх. Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ иргэдэд ингэтлээ ойртжээ гэж нэг хэсэг нь бодох биз. МУБИС-ийн оюутны дотуур байранд ийм эмнэлэг байдаг гэж сонслоо.
Оюутны дотуур байр түрээсэлсэн тэр эмнэлэг МУБИС-ийн оюутнуудад 50 хувийн хөнгөлөлттэй үнээр үйлчилдэг. Найз охиноо жирэмсний хяналтад ороход нь цуг явсан танил минь тэрүүхэн хооронд оюутнууд завгүй цувж байсныг толгой сэгсрэн ярьж байв. Нэг бүсгүй үр хөндүүлээд гарч ирлээ. Араас нь нэг оюутан ороод үдээс хойш мөнгөө авч ирэхээр тохироод гарчээ. Эмэгтэйчүүдийн эмнэлгүүд 20-30 мянган төгрөгөөр үр хөнддөг. Жирэмсний хэдэн сартай болон урьд нь төрж байсан эсэхээс хамаарч төлбөр нь хэлбэлзэнэ. Анх удаа жирэмсэлсэн бол төлбөр мэдээж өндөр.
Нэгдүгээр амаржих газрын хойд талын байрыг эмэгтэйчүүдийн, шүдний, нүдний хувийн эмнэлгүүд өрөөнүүдийг нэг нэгээр нь түрээсэлчихэж. Тэнд эмэгтэйчүүдийн эмнэлгийн лав зургаан хаяг харагдана лээ. Эмнэлэг бүрийн үүдний сандлууд цөм эзэнтэй байх нь эмнэлгүүд үйлчлүүлэгчээр тасардаггүйн гэрч гэлтэй. Тэнд 18-20 гаруй насны охид голдуу байх нь анхаарал татахгүй байхын аргагүй. Нэг хаалганаас нь 14-15 наснаас хэтрээгүй болов уу гэмээр жаахан охин уйлаад гарч байхтай таарав.
Монгол хүүхэд залуусын орон. Хүн амаа өсгөх төрийн бодлоготойгоо уялдуулан ойлговол эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг хэрэгтэй байх. “Амаржихаар ирж буй эхчүүдийн 50 гаруй хувь нь эрхтэн тогтолцооны эмгэгтэй байна” гэж Нэгдүгээр амаржих газрын эмч ярьсан. Гэсэн ч эмэгтэйчүүдийн гэх тодотголтой энэ олон эмнэлгийн үндсэн үйл ажиллагаа нь үр хөндөх. Үүн шиг төлбөр нь өндөр, ашиг ихтэй тусламж үйлчилгээ гэж байхгүй. Хэвлийдээ бүрэлдэж буй ургаа хөндүүлэгчдийн тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж, нас нь залуужаад байгааг Үндэсний статистикийн газраас авсан мэдээлэл гэрчилнэ. Улаанбаатарт 2006 онд 7243 эх үр хөндүүлсэн бол дараа жил нь энэ тоо 11241-т хүрчээ. Жилийн дотор үр хөндүүлэх хүний тоо 4000-аар нэмэгдлээ. Эрүүл мэндийн яамнаас өгсөн энэ мэдээлэлд хувийн эмнэлгүүдийн тайлан бүрэн тусгагдаагүйг онцолсон байна лээ. Ихэвчлэн хувийн эмнэлгүүд үр хөндөлт хэмээх нэртэй хүний амь хөнөөдөг ажлыг хийж байхад тэдний талаарх мэдээллийг салбарын бодлого боловсруулагчид нь авч чадахгүй л сууна.
Манай улсад 1989 оноос үр хөндөхийг хүлээн зөвшөөрөх болсон. Эрүүл мэндийн тухай хуульд заасны дагуу жирэмсний 12 долоо хоногтой буюу эхний гурван сарын дотор эмэгтэй өөрийн хүсэлтээр үр хөндүүлж болно гэсэн заалт бий. Энэ заалтыг иргэд ч, эмнэлгүүд ч хэтрүүлээд байна. Хууль зөрчвөл хариуцлага хүлээдгийг мөнгө цагаан нүд улаан болчихсон энэ цагт хэн ч анзаарахгүй байх шиг. Үр хөндөлтийг эрхбиш мэргэжлийн эмч хийж байгаа гэж найдъя. Харин үр хөндөх мэс ажилбарын үед гарч болох хүндрэлийг найдвартай, эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын шаардлага хангасан нөхцөлд хийж байгаа эсэх нь эргэлзээтэй.
Үр хөндүүлснээр өөрийгөө ямар эрсдэлд оруулж буйгаа залуу эхчүүд ухамсарлах сөхөөгүй явдаг бололтой. Үр хөндөх явцад гарч болох эрсдэл, анхны жирэмслэлтийг таслан зогсоосноор эрүүл мэнддээ хохирол учруулахын хажуугаар ирээдүйд ээж болох эсэх нь ч эргэлзээтэй болдгийг мэргэжлийн хүмүүс олонтаа сануулдаг. Өсвөр насныхан, оюутан охид ар гэрийнхэндээ хэлэлгүй үр хөндүүлдэг. Гэтэл АНУ-ын зарим мужид өсвөр насны охидоос эцэг, эхээсээ зөвшөөрсөн гэсэн бичиг авчрахыг шаарддаг байх юм.
Зарим орны хуульд үр хөндүүлэхээр ирсэн эмэгтэй энэ талаар зохих мэдлэгтэй байх ёстой гэж заасан байдаг бөгөөд шаардлагагүй тохиолдолд үр хөндүүлэхийг дэмжихгүй байхыг ч тусгадаг аж. Жишээ нь Бельгид жирэмсэн эмэгтэйд мэргэжлийн эмч үр хөндөлт болон түүнээс гарч болох үр дагаварын талаар мэдээлэл өгөх хуультай. Үүнээс хойш зургаа хоног хүлээх шаардлагатай байдаг. Тэр нь бодлоо өөрчлөхөд хангалттай хугацаа гэж үздэгийнх. Герман эмч нар бас жирэмслэлтээ таслуулахыг болиулах зорилгоор эхчүүдэд зөвлөнө. Харин Монгол Улсад эсрэгээрээ. Эмнэлгийн хаалгаар орж ирсэн хүнийг мөнгө болгож харахаас үр хөндүүлснээр тэр хүнд ямар хөнөөлтэйг тайлбарлах сэтгэл цагаан нөмрөгт эмчийн сэтгэлд дутдаг нь үнэн.
Эмэгтэйчүүдийн ихэнх хувийн эмнэлэг нэг заалыг даавуугаар тусгаарлан хоёр өрөө болгож “хорлон сүйтгэх” ажиллагаагаа явуулдаг. 100 гаруй эмнэлгээс 10 нь л үр хөндүүлэх тусгай зөвшөөрөлтэй гэхээр бусдыг нь хүний амь хөнөөдөг газар гэхээс өөрөөр тодорхойлох боломж алга. Улаанбаатарт эмнэлэг нээх зөвшөөрлийг Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газар, Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрынхан олгодог. Зах замбараагаа алдсан энэ олон эмнэлгийн үйл ажиллагаанд хяналт тавих газар нь мөн л энэ хоёр байгууллага. Тэгвэл тэд ажлаа хийхгүй байна. “Энэ олон эмнэлгийн аль нь юу хийж байгааг мэдэх боломж бидэнд алга. Иргэдийн гомдлын мөрөөр хяналт шалгалт хийдэг. Зөрчилтэй бол үйл ажиллагааг нь зогсоох хүртэл арга хэмжээ авдаг” гэж Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын мэргэжилтэн өгүүлэв. Хүүхдээ эрхлүүлж толгой дээрээ гаргасан хүнтэй ойролцоо сонсогдож байгаа биз. Төрүүлсэн үрээ дийлэхээ больсон “ээж, аав” хоёр 2008 онд нэг ч эмнэлэгт үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл олгоогүй гэнэ.
Хүн амаа өсгөх бодлого барьж байгаа манай улсад эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг уг нь хэрэгтэй. Гэхдээ үүний эсрэг ажиллаж байгаа, дээр нь шаардлага хангахгүй эмнэлгүүдийг хаахаас өөр арга алга. Магадлан итгэмжлэгдээгүй эмнэлгүүд үр хөндөж байгааг мэдсэн хэр нь мэдээгүй, сонссон хэр нь загас шиг дуугүй байж болмооргүй санагдана. Ямартай ч эхний ээлжинд үр хөндөхөөс өөр ажилгүй эмнэлгүүдийн хаалгыг барих нь зөв. Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 36.1-т үр хөндөлтийг хүлээн зөвшөөрсөн ганцхан заалт байгаа нь туйлын хангалтгүй юм. 2.6-хан сая хүн амтай улс үр хөндөхийг бүх талаар хүлээн зөвшөөрсөн нь яавч зөв гэж бодлого биш. Энэ талаар эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоход салбарын бодлого боловсруулагчид анхааралдаа аваасай.
Үр хөндүүлэх хоёр талтай асуудал болохыг ойлгож байна. Хүн хүсэхгүй л бол эмч нар эмнэлгийнхээ ор руу түлхээд байдаг зүйл бас биш. Тэгвэл гадны орнуудын жишгээр үр хөндүүлэхгүй байх талаас сургалт, сурталчилгаа явуулахыг ажлынхаа нэг хэсэг болговол яасан юм бэ.
Нар шингэхэд гэгээн хайр жаргахгүй
Нас өтлөхөд нандин хайр уйдахгүй
Намар болоход ариун хайр гандахгүй
Нэг л насаараа мөнх хайр минь бөхөхгүй
Үүрд хайрлая чамайгаа
- Холбоотой бичлэг :
- http://www.mglclub.com/1428266/af0/trackback
hey enhzaya ania hishuu oird yagaad tag bolchihvoo mod bolood zavgui bgaan muuu