Бичин жилийн идэр есийн жавар исгэрэн байсан тэр нэгэн євєл єглєєний жаврыг бvлээсгэн байж охин vр минь мэндэлсэн билээ.Халзан хурганыхаа арьсыг аав чинь элдэн зєєллєєд, халуун єлгий болгоод охин чамайгаа єлгийдєєд Оюун-Эрдэнэ нэрийг оноож чамд єгч билээ.

Аав ээж хоёр чинь алаг vр чамайгаа юу юунаас ч дутаалгvй 18 нас хvргээд холын холоос худ ирж бэр болгохоор гуйхад чинь хориг саад хийлгvй хурим найрыг чинь хийгээд хоёр хvvг чинь гартал хvргэн охин хоёрынхоо хишиг буяныг чинь хvртээд хєгшин бид хоёр жаргаж л суудаг байлаа. Гэтэл нэгэн єдєр Оюун-Эрдэнэ охин маань Солонгос явна гэж тодоос тод хэлэхэд цочирдсондоо болоод би золтой л даралт харвачихсангvй. Охин минь чи юу хэлнэ вэ, хоёр нялх vрээ яачихаад явдаг юм. Бvтэлгvй ажил байна шvv битгий тийм юм ярь гэхэд явахгvй бол болохгvй нь хэдэн тєгрєг олж орон сууцанд орно гэж хэнэг ч vгvй хариулав. Хадмын талаас бариад єгсєн таван ханатай гэр чинь байна, хоёр талаас ємчилж єгсєн таван хошуу мал чинь байна.

Энэ сайхан амьдрал чинь болж л байна шvv дээ охин минь гэхэд, "Болохгvй байна аа ээжээ аймгийн тєв рvv явж виз ээ хєєцєлдєж ирнээ" гээд аймгийн тєв явахад нь виз нь битгий бvтээсэй гээд єр зvрхнээсээ залбирч суутал ажил сайхан бvтлээ арван сард явна гээд их л баяртай ирэв ээ. Єлгийтэй бяцхан охиныг нь ой хvрсэн хvvгий нь ээлжлэн ээлжлэн харахад сувдан хэлхээ нулимс минь суухын аргагvй асгарахад шуудхан босоод гарав. Алаг vрээ єнчрvvлээд авааль ханиа орхиод харийн гvн рvv явдаг арчаагvй нэгэн охин надаас тєрсєн гэж vv... Ээ чааваас гэж бодохоос дотор минь муухайрч дороо жаахан суув. Тоотой єдєр удах биш товлосон едер ч болов. Хvргэн бид хоёр хэн хэнээ хараад хэлэх ч vг олдохгvй хоёр хvvгээ нэг нэг тэврээд хоёр хацрыг нь нэг нэг vнсээд хоцорч билээ бид дєрєв. Оюун-Эрдэнэ охин минь єлгийтэй охиноо аваад мээмээ єгєх зуураа ээж нь хол явж их мєнгє олоод олоон жил болоод ирнэ гээд огт тоосон шинжгvй єлгийтэй хvvгээ аавд нь єгєєд машинд суугаад явж билээ охин минь.

Гадаад яваад олон жил боллоо доо. Ємєлзтєл уруулаа хєхєєд vлдсэн охин чинь єнєєдєр зургаан нас хvрлээ дээ. Босго алхаад ороод ирсэн бэрийнхээ халамжийг гvйцэд хvртээгvй хадам аав, ээж хоёр чинь олон жил залуугийнхаа эзгvй гэрийг эргэсэн дээ эргэсэн. Нэг л єдєр гадаад явсан ганган хvvхэн миний муу залууд ямар л хань болохов гээд залуугаа дагуулаад нvvгээд явахад нь, муу бор банди минь номхон хээрээ унаад эмээ минь эмээ минь сайн сууж байгаарай гээд эхэр татан уйлсаар эвий vр минь явж билээ. Арга ч vгvй шvv дээ. Ээжийн нь оронд элгээ дэвтээж байсан эмээ дvv хоёроосоо ингээд л салж байгаа юм чинь. Айлын нvvдэл яваад хойт гvвээг давахад ааваа дагасан охиноо аргадаж ядаад суухад минь ээжээ сайн сууж бай гээд хvргэн хvvгээ хэлэхэд нь хvч тамир орох шиг л болсон доо. Хоёр ойтой хоцорсон хонгор хєєрхєн бандийг чинь ноднин намрын сард нь ааваа дагаад айлын газар очсон доо.

Хэдий ээж нь охиндоо хайртай ч хvргэн хvvгийнхээ халуун єврийг айлын бэрээс харамлаж хамгаалан байлгаж чадсангvй дээ.Орчлон хорвоо дээр огт болдоггvй юм гэж байдгийг амьдрал дээр ээж нь харлаа. Хvний vр хvргэн хvvд минь буруу юм гэж юу байхав дээ олон ч жил чамайг хvлээсэн дээ. Хvйт даасан гэртээ олон ч жил болсон доо. Охиныг хаяад явсан ээжтэй нь олон ч жил зууралдсан даа. Эвий минь ангийнхаа нэгэн бvсгvйг ноднин намар авсан даа. Ээж нь байсаар байтал энгийн бvсгvйг дагаад элгээ дэвтээхээр явсан даа хvv чинь чиний єгvvлдэг хэдэн бор тєгрєгєєр яах ч юм бэ. Мєнгийг чинь аваад баярладаг хань ч гэж хаана байхав.Охиноосоо илvv мєнгєнд хайртай эжий ч гэж хаана байхав. Хэдэн жил чиний цуглуулсан хэдэн бор тєгрєгєєр авсан тэр орон сууцандаа аав vгvй хvvхэдтэй чи бид гурав л орж таараад байна шvv дээ. Хvний нутгийн хєх цэнхэр уулсын дунд харийн хvний євєрт хvvхэн бие сэтгэлээ битгий л єгєєрэй дээ охин минь.

Харийн нутгаас хайж олдог хэдэг бор тєгрєг чинь, тєрсєн нутгийн чинь гэрийн бууринаас хєглєрєн гардаг баян тансаг монгол нутагтаа ир дээ. Арц агь vнэртсэн сvргийн сайхан бэлчээрт анх танилцаад амьдарсан авааль сайхан ханиасаа анхны vр болж заяасан хонгор хєєрхєн бандиасаа Солонгос явснаасаа болж сал сан шvv дээ охин минь. Одоо болно оо. Оюун-Эрдэнэ ээ, энэрэл хайраараа єлгийдєж єсгєсєн эжий намайгаа энгэрийн цэцгэнд уусаагvй л байхад нь эргээд л ирж vзээрэй дээ охин минь. Ээж нь чамайгаа дуудъя. Монгол Алтайн нурууныхаа Торгон салхиар даллъя Мєрєн голын чинь усны Шуугих чимээгээр дуудъя Чагна даа охин минь чагна, хvний нутгийн хєх цэнхэр уулыг нутгийнхаа уулстай зvйрлэн нэг бод доо, сайн бод. Ганган чамин хийцтэй гадаадын гоёмсог эдлэлээр нvдээ гартал гоёлоо чиг, галын чинь хєвєєнд ємсдєг саалийн vнэртэй дээлийг чинь яаж л гvйцэхэв дээ охин минь.

Жаргал цэнгэлдээ умбаж, жангар жасийн ундааг амтлан амтлан суулаа чиг, хvvхэд наснаасаа идсэн хєх тарианы чинь гурилыг яаж л гvйцэхэв дээ охин минь. Єдєн цагаан хєнжилд єглєє vдэшгvй хєлбєрсєн ч, єесєн нутгийн чинь чулуу тvvнээс зєєлнийг санаарай. Хэдэн бор тєгрєгєєр яах ч юм билээ охин минь. Ижлээсээ тєєрсєн янзага шиг харийн тэр гvрэнд юугаа хийнэ вэ vр минь. Хаврын шувууд нисэн ирэх тэр цагаар хатан их Монгол орондоо vсэн буурал ижийдээ, vнэрлээд жаргах охиндоо тvргэн ир дээ охин минь тvргэн ир. Нутгийн чинь эрээн чулууг Шаглан шаглан бичлээ Нууцхан гарах нулимсаа Барин барин бичлээ Эрийн гурван наадамтай Монгол нутгаас бичлээ Энхрий vрээ гэсэн Эхийн сэтгэлээр бичлээ Хєх толбот Чингисийн Удам болох vр минь Хєхєєн дуу уянгалсан Монгол орондоо ир дээ.

Г.Хонгороо/Ховд аймгийн "Ховдын мэдээ"сонины идэвхтэн
сурвалжлагч, сэтгvvлч, яруу найрагч/