“Хүний орчлонд хувир­шгүй ганцхан зүйл бий. Тэр бол эхийн хайр” гэсэн үг байдаг. Бараг л үнэн болов уу. Үрээ хайрлах эхийн сэтгэлийг юутай ч зүйрлэж жишим­гүй билээ. Эхийн тухай дуу, шүлэг, кино зохиол зөндөө. Гэхдээ домог шиг хэрнээ бодит, бодит хэр­нээ домог мэт харуусалт явдлыг нэгэнтээ сонсч байсан минь санаанд тодхон үлджээ.

Дорнодын Эрээнцавд юм гэдэг. Намрын налгар өдөр төв газрын хэсэг хүмүүс байгалийн сай­ханд амарч, бодол санаа тэнүүн бүхнийг л умартаа байлгүй. Гэтэл залуу хосын балчир хүүхэд алга болж, амрагчид битүү модтой уулыг хэдэн өдөр самнаад олоогүй аж.

Сүүлдээ сум орон нутгийнхан ч мэдэж, хүн бүхэн л хүүхдийн эрэлд гарчээ. Тэгсэн ч хөх­нөө­сөө гараагүй хүү ижийнхээ энгэрт эрхлэх нь өнгөрч, эргэн тойрон битүү шугуйтай уулсад шингэжээ. Хөхнийх нь сүү садран, ухаантай ухаан­гүйн хооронд уйлан хайлах бүсгүйг өрөвдсөн олон бүтэн долоон өдөр цөхөртлөө хайгаад арга мухардахдаа яалт үгүй, гэр гэрийн зүг оджээ. Үрээ алдсан эх сүглийсэн их ойн дунд ганцаар үлдэж, үр минь байж мэднэ гэх горьдлого нь тасар­сангүй, моддын мөчир бүрт чихэр, жимс уяж орхисон гэдэг. Ийм л зүрх зүсэгдэм дурсамж.

Тэгэхээр “Ижийнхээ амьдад үхэж болохгүй

Ижий минь цээжиндээ наргүй болно” гэдэг ямар үнэн бэ.

Маргааш олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөр. Манайхны хэлж занш­санаар мартын найман. Бид охид бүсгүйчүүд, амраг ханиа юун түрүүнд баярлуулчихдаг. Ил далд уулздагаа  бол бүр сайн баярлуулаад авна. Харин ижийгээ баярлуулахаа л мартав даа.

Хөдөө буйдад суугаа ижийдээ очиж чаддаггүй юм гэхэд утсаар, захид­лаар сэтгэлээ илэрхийл. Хол газар суугаа хүүгээ­сээ сураг чимээ сонсох шиг том баяр эх хүнд үгүй билээ. “Ээж ээ, хүү нь таныгаа зөндөө их…” хэмээх захидлыг тань хоёр гараа чичирхийлгэн байж, их хайраараа өлгийдөн уншин үртэй хүний жаргалыг мэдэрнэ. Хүн өдөрт ижийгээ хич­нээн удаа бодно, төдий чинээ сэтгэлийн цэнгэл, баяр баясгаланг мэдэрдэг гэдэг. Ижийгээ бодож байхдаа хэзээ ч муу муу­хай зүйл хийхгүй. Тэгэ­хээр бүгдээрээ дандаа ижийгээ бодож, хэн нэгэндээ хайр энэрэл түгээж явъя.

Н.ГАНТУЛ