Áèä Ẻðíèé òóõàé þó ìýäýõ âý? Îëîíõ õví øýýñòýé õîëáîîòîé ýðõòýí ë ãýõýýñ ººðèéã ìýäýõãvé. Áººðíèé îð÷èì ºâäºõ, çàãàòíàõààñ áóñàä òîõèîëäîëä Ẻðíèé òóõàé ÿìàð íýã çvéëèéã ìýäýõèéã ÷ õvñäýããvé

Òýãâýë Ẻð ìàø îëîí vvðýãòýé áàéäàã. Áººð ºäºðò ººðººðºº 180 ëèòð, ìèíóò òóòàìä 180 ìë áóþó æèëä 65700 ëèòð öóñûã äàìæóóëàõ áºãººä ºäºðò íýã àòàâíû òàâààñ õî¸ð ëèòð øýýñèéã áîëîâñðóóëàí ãàðãàíà. Óðòààðàà åð人 ë 10-12 ñì, ºðãºíººðºº òàâààñ çóðãààí ñì, 120 - 200 ã æèíòýé áàéæ øvv äýý. Áººðíèé véë àæèëëàãààíààñ õvíèé áèåèéí ãóðàâíû õî¸ð íü àñàð èõ õàìààðàëòàé áàéäàã. Áººð õvíèé àìüäðàëä èëvvö, ávõ õîðòîé áîäèñóóäûã ãàäàãøëóóëæ, áèå îðãàíèçìûã öýâýðëýäýã. Áººð ÿëãàðóóëàëòààñ ãàäíà áèå äýõ óñ, äàâñíû õàðüöààã òýíöâýðævvëýõ vvðýãòýé. Îðãàíèçì äàõü áîäèñóóäûí òýíöâýð ìàø ÷óõàë áàéäàã. Òýð òýíöâýðèéã Ẻð õàíãàæ ºãäºã. Áººð äóòàãäëûã õýâèéí áàéëãàõàä ÷óõàë vvðýã ãvéöýòãýäýã. Õvíèé äàðàëò Ẻðíèé áîëîâñðóóëäàã äààâðóóäûí à÷ààð õýâèéí áàéäàã. Ýäãýýð áîäèñ íîöòîé äóòàãäâàë äàðàëò äàðóé èõñýíý.

Áººðíèé äóòàãäëààñ vväýí õv÷èëòºðºã÷èéí ºëñãºëºíä îðæ, áèåèéí ÿíç ávðèéí õýñãvvä ìýäýýãvé áîëæ ýõýëäýã. Õv÷èëòºðºã÷èéí ºëñãºëºí ãýäýã òîãëîîì áèø ýý. Ýíý õvíäðýëä îðñîí õví íàñãvé áîëäîã. Áººð "Ä" àìèíäýìèéã èäýâõævvëæ, èäýâõæñýí "Ä" àìèíäýì êàëüöè, ôîñôîðûí ñîëèëöîîã õýâèéí áàéëãàäàã. Ýíý ñîëèëöîî àëäàãäâàë ÿñ õýâðýãøäýã ãýäãèéã ñàíàãòóí. Ýâîëþöè Ẻðíèé véë àæèëëàãààíû àþóëãvé áàéäëûã õàíãàëòòàé áàòàëãààæóóëæýý. Íýã Ẻð àæèëëàõàà áîëèõîä íºãººõ íü ãàíöààð øààðäëàãàòàé ávõèé ë véë àæèëëàãààã ÿâóóëæ ÷àääàã. Áººð ávð õýäýí ñàÿ øvvëòvvð áóþó íåôðîíîîñ òîãòäîã. Íåôðîí ñóâãóóäûã çàëãàæ vçýõ àâààñ óðò íü 120 êì áîëîõ ãýíý. Õàíûíõ íü òàëáàéí íèéëáýð 30-40 ñì ìåòð áîëíî. Áººð ºâ÷ëºõºä íåôðîíóóä ìºõºæ ýõýëäýã. Ãýõäýý 100-200-õàí íåôðîí áàéõàä ë îðãàíèçìûã äàâãvé öýâýðëýæ äºíãºíº. Õàðèí íåôðîí vvíýýñ öººí áîëáîë võëèéí àþóëòàé ãýæ ìýä. Õvìvvñ íåôðîí íü öººðñººð áàéãààã àíçààðàëãvé ÿâñààð àþóëä òóëæ î÷äîã. Òèéìýýñ Ẻðíèéõºº ýðvvë ìýíäèéã àíõààð÷ ÿâàõ íü çvéòýé.

Áººðºº õàìãààëúÿ ãýâýë: Äààð÷ õºðºõººñ ñýðãèéëýõ õýðýãòýé. ßëàíãóÿà ÷èéãëýã, æèíävv îð÷èí íü Ẻðíèé äàëä ÿâöòàé àþóëò ºâ÷ëºëvväèéã vvñãýõäýý ãàðãóóä. Öîõèëòîîñ ìºí ñýðãèéë. Áººðíèé òýâøèíöýð, øýýñ áîëîâñðóóëàõ ñóâãàíöàðóóä çýðýã íü öîõèëòûã ìàø ýìçýã õvëýýæ àâäàã. Áººðíèé îð÷èì öîõèëò àâàõàä õv÷òýé ºâäºõººñ ãàäíà, ãýìòýë vvñ÷, Ẻðíèé íîöòîé ºâ÷ëºëvväèéí øàëòãààí áîëíî. Õóðö àìòòàé õîîë, óòñàí õvíñ çýðýã íü Ẻðíèé òýâøèíöýð, ñóâãàíöðûí ñàëñëàã ávðõýâ÷èéã öî÷ðîîí ãýìòýýäýã. Ìàõ, àìüòíû ãàðàëòàé õvíñèéã èõ õýðýãëýõ íü Ẻðºíä õîðòîé àçîòëèã áîäèñûã èõýýð áèåä vvñãýäýã àþóëòàé. Êîôåã èõ óóæ áîëîõãvé. ªäºðò æèæèã àÿãààð õî¸ð óäàà ë óóæ áîëíî. Vvíýýñ õýòðvvëáýë Ẻðºíä õîðòîé øvâòðèéí õv÷èë áèåä vvñýõ áîëíî. Äýýä çýðãèéí öýâýð óñ óóæ áàéõ õýðýãòýé. Áóñàä óñàíä Ẻðºíä õîðòîé õvíä ìåòàëëûí äàâñ èõ áàéäàã. Àðõè, ñîãòóóðóóëàõ óíäàà Ẻðºíä ìàø õîðòîé. Ñïèðò, ñîâñíû òîñ çýðýã ñîãòóóðóóëàõ óíäààíä áàéäàã áîäèñûã Ẻð öóñíààñ öýâýðëýõäýý èõýýõýí áýðõøýýëòýé ó÷èðäàã. Óëìààð àðõè óóäàã õvíèé Ẻð vð÷èéæ, õàòèíãàðøèí ýðýìäýã çýðýìäýã áîëäîã áàéíà.


I want to