Нэгэн цагт үй олноор нь хоморголон устгаж байсан Еврэйчүүд эдүгээ дэлхийн хамгийн баян, ухаантай хүмүүст тооцогдох болжээ.

Дэлхийн газрын зургийн төв хэсэгт томоохон газар нутгийг эзлэн орших Израиль улсын ард иргэд нь Иудей овгоос гаралтай. Тус улсыг удирдаж байсан Абрахам, Давид, Соломон зэрэг хаад бүгд Еврейчүүд байсан бөгөөд "израиль" гэдэг нь "бурхнаар ерөөгдсөн ард түмэн" гэсэн утгатай ажээ.

Еврейчүүд 1900 жилийн турш дэлхийн улс орнуудыг хэсэн боолчлогдон амьдарч ирсэн хөөрхийлөлтэй ард түмэн. Дэлхийн 1, 2-р дайны үед Еврейчүүд хамгийн их хэлмэгдэж, 600 сая хүн хамгийн муугаар тамлагдан амиа алдсан тухай эмгэнэлтэй түүх бий. Гэвч зовсны эцэст жаргадаг ёсоор Еврейчүүд ямагт ялагчаар тодордог байсан явдал юм.

Жишээ: 1945 оны 5-р сарын 14нд тусгаар тогтносон Израиль улс Ойрхи Дорнодын дайнд морджээ. Энэ дайнд Израиль улсын эсрэг 55 улс нэгдэн 13 тэрбум цэргийн хүчээр дайтсан ч Еврейчүүд ялалтын тугаа мандуулж чадсан юм. Назарит хаан 14 улс орныг нэгтгэн Израилийг цөмийн зэвсгээр устгах төлөвлөгөө боловсруулахад еврей үндэстэн ердөө 2 сая 200 мянгуулаа байсан гэдэг. Төлөвлөсөн ёсоор нэгдсэн улсын пуужин 1967 оны 6-р сарын 25ны өглөөний 7.35 минутад хөөрсөн ч Израильд бус харин Арабын далай тэнгис рүү хаягдаж Арабчууд маш ихээр хохирчээ. Энэ дайнаас зургаан өдрийн дараа Израильчууд агуу чөлөөлөлтийг эх орондоо авчирч дэлхийн дөрвөн зүг найман зовхист тарсан еврейчүүдийг цуглуулахад 18 сая хүн эх нутагтаа цугларан Израиль улсыг дахин сэргээсэн гэдэг.

Энэ их ялалтын гол утга нь еврейчүүд дайнд орохынхоо өмнө үргэлж бурхан рүү хандаж залбирч байсантай холбон тайлбарладаг.

"Нэвтэрхий толь" сэтгүүл