-Харъяаллаар халхавчилсан хүнд суртлаас болж иргэд амь насаа алдсаар байх уу-

Дөнгөж саяхан дөрөвхөн настай хүү эмнэлгийн үйлчилгээ авч чадсангүй амь насаа алдсан эмгэнэлт хэрэг гарлаа. Ханиадтай, халуунтай хүүхдээ эцэг эх нь хамгийн ойроор нь Сүхбаатар дүүргийн нэгдсэн эмнэлэгт авч очжээ. Халуунтай жаахан хүүгээ тэврээд яарч сандран очсон тэднийг тангараг өргөсөн эмч нар үзэхээс татгалзан харъяаллынхаа Баянзүрх дүүргийн эмнэлэгт оч хэмээн хэнэг ч үгүй хөөжээ. Эмнэлэгт хүрэх замд хүүгийн бие муудан таксинд амьсгал хураасан байна. Эмгэнэлтэй гэхэд дэндүү эмгэнэлтэй, хэлэх үг ч үл олдом. Гэтэл туе дүүргийн эмнэлгийн дарга нь “…Би энэ асуудалд эмчийгээ буруутгах аргагүй байгаа. Өөрсдийнхөө харъяаллын өвчтөнүүдэд үйлчилж амжихгүй хүндрэлтэй байна. Хүүхэд нас барсанд харамсаж байна” гэжээ. Тэгвэл Эрүүл мэндийн сайд С.Ламбаа “Хүүхэд нас барсан талаар би мэдээгүй.

Хэн ч надад юу ч хэлээгүй… Өнөөдрийн байдлаар томуугийн В вирусээр халдварласан хүн үхээгүй байна” хэмээсэн “хайр найргүй” цэвдэг хариулт барьжээ. Тангараг өргөсөн эмчийн, салбар хариуцсан сайдын хэлэх үг энэ мөн үү? Уг нь Сүхбаатар дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийн эмч нар хүүд анхан шатны эмчилгээ үзүүлээд явуулсан бол аав ээжийн хайран сайхан хүүхэд амь насаа алдахгүй байх байсан. Хуний амь гэдэг дүрэм журмаар хэмжигдэх тийм өчүүхэн эд гэж үү?

Бидний эрүүл мэндийг сахин хамгаалах үүрэгтэй эмч нар …Эмч би эмчийн ёс зүй, төрийн хуулийг чандлан сахиж, эрдэнэт хүний амь нас, эрүүл мэндийн төлөө эрдэм чадал, энэрэх сэтгэлээ харамгүй зориулахаа тангараглая, тангараглая, тангараглая хэмээн гурвантаа давтан ТАНГАРАГ өргөдөг биш билүү? Сүлдэт тугийнхаа дор өргөдөг энэ тангараг чинь хаачив аа, эмч нар аа?

Монголчууд бид ардчилсан, хүмүүнлэг нийгэмд амьдарч байна гэж ярих дуртай. Гэтэл ардчилсан, хүмүүнлэг нийгэм нь хүнийхээ төлөө юу хийж чадаж байна вэ? Лав л эрүүл мэндийн үйлчилгээ авах, хүртэх эрх нь доодын доод төвшинд буй. Өнөөдөр мөнгөгүй, танилгүй хүн хохь мэт үхэж байна гэхэд хатуудсан болохгүй. Эрүүл мэндийн салбарын ужгирсан доройтол эцэстээ хүрч, золиос нь хүний амь насаар тооцогдох болов. Баар сав барихад газар олдоод байдаг мөртөө амаржих эмнэлэг барих гэхээр гацаад суучихдагаас төрөхүүдийн ачаалал хэтэрч, мөөгөнцөртөж, бохир нь хальж, халдвар гарч олон нярай эндсэн. Эл салбарын доройтол эцэстээ тулсныг баталж, хоёрдугаар амаржих газар бас л үүдээ барилаа. Төрөх дөхсөн, нярай биетэй эхчүүд нааш цааш хүргэгдэж, хонгилд хэвтэж, төрсен болоод эмнэлгээс хөөгдөх шахуу гарч байна. Хэдэн хувийн эмнэлгүүд л эхчүүдийн, амиа аргацаахыг оролдож буй яамныхны аминд орж буй. ЭНЭШТ-ийн ачаалал ямар байгааг сайд нь очоод хараасай. Эхчүүд, хүүхдүүд хонгилоор зулах нь холгүй хэвтэж, эмнэлгийн үйлчилгээ авсан болж байна. Гамшгийн үед л ийм байдаг болов уу гэж бодогдмоор. Сүүлийн үед дэгдсэн томуу эмнэлгүүдийн ачааллыг нэмэгдүүлж бүр нэрвэж байна. Хүүхдийн эмнэлэг байгуулах, хүүхдийн эмч бэлтгэх бодлогогүйгээс эх, хүүхдийн эрүүл мэндийг хамгаалах байдал хөсөр орхигджээ. Ийм байтал салбарын сайд нь “…одоо болж байгаа бүхэн цаг зуурын бэрхшээл. Арав хоногийн дараа гэхэд байдал хэвийн болно. Үүнд санаа зовоод, сүржигнээд байх асуудал ерөөсөө байхгүй” гэхчилэн үзмэрч зурхайч шиг айлдсан нь “Өнөөдөр” сонинд нийтлэгджээ.

Хэзээд ч, хэнийг ч ялгаварлахгүй эмчилнэ гэж тангараг өргөдөг эмч нар өнөөдөр ачаалал хэтэрсэн, харъяаллынх биш гэж зориод очсон өвчтөнөө хөөж туудаг, хүйтэн сэтгэлтэй хүмүүс болжээ. Төрөх гээд уйлаад очсон эхийг ч харъяаллын эмнэлэгтээ оч гэж аймшиггүйгээр хөөж чадаж байна. Хүүхэд өвдөөд түргэн тусламж дуудахад ирдэггүй, өөдөөс ийм, тиим эм өгчих, битгий сүржигнэ гэж загнадаг хүмүүсийг ЭМЧ гэх үү? Ерөөс эрүүл мэндийн салбарын доройтол бол эмчийн ёс зүй алдагдсантай шууд холбоотой. Хувийн эмнэлгүүд нь хүнийг эмчилж эдгээхээсээ МӨНГӨ гэж хардаг, “хувьсгал”-ын эмнэлгийнхэн нь болохоор ГАР хардаг энэ ёс зүйгүй байдлыг юу гэж ойлгох вэ? Уг нь бодлого барьдаг яаманд нь ёс зүйн хороо гэж байдаг л юм билээ. ЁС зүйгээ умартаж, тангаргаа зөрчдөг эмч нартаа ямар хариуцлага тооцдогоо салбарын сайд нь ил тод мэдэгдэж баймаар байна. Ёс зүйгээ сахих үлгэрлэлийг өөрөөсөө эхэлж үзүүлмээр байна. ЭМЧ та тангаргаа л сахь. Тэр дүүрэг харъяалал хэмээх хүний эрхийг зөрчсөн, хүнд сурталт дүрэм журам тань хүний аминаас үнэтэй гэж үү дээ. Тэгээд ч өргөсөн тангарагтай чинь зөрчилдөх энэ дүрэм журмаа эргән харахыг тус салбарынхнаас хүсье.үү

Л.Эрдэнэмаа