Европоос Монгол руу ирдэг ачааг тээвэрлэх ”Монголын буухиа” олон улсын чингэлэг тээврийн галт тэрэг тэртээ 2002 оны гуравдугаар сарын 15-ны өдөр анх Брест-Улаанбаатар чиглэлд албан ёсоор аялж эхэлсэн байдаг. Одоогоос 11 жилийн өмнө гэсэн үг. Одоо ч энэ аялал тасралтгүй үргэлжилсээр сар бүрийн 10, 20, 30-ны өдрүүдэд Брест өртөөнөөс Улаанбаатарыг зорин гарч байна.

Өнгөрсөн хугацаанд “Монголын буухиа” галт тэрэг нийт 7536 TEU (20 фут-д шилжүүлснээр) чингэлэг ачааг Европын орнуудаас Монгол руу тээвэрлэжээ. Энэхүү “Монголын буухиа” чингэлэг тээврийн галт тэрэгний түүхийг сөхвөл, тэр үед Европын орнуудаас Монголд ирэх ачаатай чингэлгүүд ганц нэгээрээ ТрансСибирийн төмөр замын өргөн уудам орон зайд “тэнүүчлэн”, өртөөнөөс өртөө дамжин, Монгол руу чиглэсэн галт тэрэг бүрт холбогдсоор хоёр, гурван сарын дараа Улаанбаатарт ирэх нь ердийн үзэгдэл болсон байлаа.

Ийнхүү тэнүүчилж явснаас болж замдаа ачаа алдагдах, олон хоногоор саатах зэрэг шалтгаанаас эзэд нь УБТЗ-ыг гуйж, нэхэл дагал болсны эцэст ажил бүтдэг байсныг манай бизнесмэнүүд санаж байгаа байх. Олон улсын тээвэр зуучийн “Туушин” компани Европоос ирэх Монгол Улсын ачааг саадгүй, бүрэн бүтэн, түргэн шуурхай тээвэрлэн авч ирэх зорилгоор “Монголын буухиа” галт тэргийг санаачлан зохион байгуулж, ОХУ-ын ЗАО ”Рубикон”, Беларусь улсын “Белинтертранс” компаниудын удирдлагууд хамтран ажиллах гурван талт гэрээг үзэглэсэн түүхтэй.

Дээр дурдсан саад бэрхшээлүүд арилж, Монголын ачаа Брестээс Улаанбаатар өртөө хүртэлх 7340 км замыг 12 хоногт туулан ирдэг болсон нь ХБНГУ-ын далайн боомт Хамбургээс далайгаар аялан, Хятадын Тяньжин боомтоор дайрч, манай Замын-Үүдээр орж ирж байснаас 4-5 дахин богино хугацаа байсан учраас “Монголын буухиа” анхнаасаа л гадаад дотоодын хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдийн талархлыг хүлээсэн нь олон улсын тээврийн салбарын “монгол брэнд” болсон юм.

Монгол Улсын хэрэгцээт бараа Европын улс бүрээс ачигддагаас үүдэн Польшийн төмөр замын “Траде транс”, ХБНГУ-ын “Транза”, Чехийн “Арго Богемия” компаниуд зохион байгуулагчдын бүрэлдэхүүнд нэгдэн, манай эгнээг өргөжүүлсээр галт тэрэгний зохион байгуулагчдын Олон улсын консерциум байгуулагджээ. “Монголын буухиа” галт тэрэг НҮБ-ын Ази, Номхон далайн бүсийн Нийгэм эдийн засгийн комиссын анхаарал дэмжлэгийг хүлээж, 2004 онд анхны буухиа галт тэрэгний туршилтын аялал хийсэн нь “эх газрын гүүр” болсон төмөр замаар чингэлгийн буухиа галт тэргийг далайн тээврээс гурав дахин богино хугацаанд зохион байгуулж болохыг харуулсан юм. Монгол Улсын Засгийн газрын “Транзит Монгол” үндэсний хөтөлбөрт “Монголын буухиа” галт тэрэгний төслийг үргэлжлүүлэн Ази Европыг холбох монгол менежментийг бий болгоно” гэсэн зорилт дэвшүүлснийг “Туушин” ХХК болон Олон улсын чингэлэг тээврийн консерциум амжилттай хэрэгжүүлж байна.

Манай улсын эдийн засагт жинтэй хувь нэмэр оруулж байгаа уул уурхайн бүтээгдэхүүнийг төмөр замаар Ази-Европын зах зээлд шуурхай хүргэх бэлэн шийдэл нь энэхүү “Монголын буухиа” галт тэрэг болж байна. Монголын экспортын ачаа бүхий галт тэргийг Европ руу 10 хоногт тээвэрлэх боломжийг бий болгосон, Монгол Улсын өрсөлдөх чадварыг эрс дээшлүүлэх чадамж бүхий уг галт тэргийг төр засаг дэмжиж, бүх талаар хамтран ажиллавал улс орны төдийгүй та бидний ажил амьдрал, бизнест нэн тустай байх болов уу. ХБНГУ-аас БНХАУ-ын Шанхай хот хүрэх 52 вагон бүхий бүрэн бүрэлдэхүүнтэй “Монголын буухиа” чингэлгийн галт тэрэг замдаа явж байгаа бөгөөд өнөөдөр Улаанбаатар өртөөнд ирээд, Шанхай хотыг зорих юм байна. Энэхүү галт тэрэг аялах нь далайд гарцгүй Монгол орны хувьд дамжин өнгөрөх тээврийн хэмжээг нэмэгдүүлэх, төмөр замын тээврийн салбарын бүтээмжийг дээшлүүлэхээс гадна улс орны эдийн засаг, нийгмийн хөгжилд онцгой ач холбогдолтой үйл явдал болж байна.