| Бичсэн С.Б.Бат-Эрдэнэ |
| Мягмар, 2008 Арванхоёрдугаар сар 02 17:28 |
|
Үжингийн сэтгэл сэмрэн, бас дахин усан нүдэлхэд том охин нь: Тэгэвч, хорвоо дэлхий дээр хохимой толгой, хоёр гар, хоёр хөлтэй, бодож сэтгэж, хайрлаж дурлаж, ханисан жаргадаг хүмүүн биеийг олж төрсөн хүмүүн гээч бодьгал хэзээ ч өөртөө хир халдаах дургүй, өөрийгөө өмөөрдөг тэр л зангаар "Еэ, еэ амьдралаа өөд нь татах гэж харь газар, хүний нутагт өчнөөн жил мал шиг зүтгэж, махаа идэн ганцаардаж явсан нь миний буруу юм уу? Ямар тэр чигтэй аваад суучих гэж байгаа биш, яршиг л байна" гэж өөрийгөө өмөөрөвч Үжинтэй утсаар ярисан тэр л өдрөөс хойш өөрөө ч мэдэлгүй, өөрөө хоёр хуваагдан Боргил гэдэг хүнтэй "Дотор хүн" гээч нэгэн салж хагацахын аргагүй бас нэгэн хүн цаг үргэлж, сэвт сэвээгүй л "Чи хө, Боргилоо! Энэ Сарандэлгэрт хэтэрхий сайн болж байна шүү хө! Дасна, дасна гэхэд хэтэрхий дасч байгаа юм биш биз? Хар нялхаасаа ижилдэн дассан алаг нүдэн Үжээгээ, бас дөрвөн сайхан алаг үрээ "Гарын таван хуруу" киноны Шагдарын адилаар татаад хаясан тамхины иш шиг хаях гээд байгаа юм биш биз?" хэмээн хэрэлдэн байх болсон билээ. Сэтгэлийн их донсолгоондоо автан гурав дөрвөн өдөр дараалан мэгжү шимэн ажилдаа ч явсангүй. Бас Сарандэлгэрт ч юу ч хэлж, ярисангүй огт татдаггүй хирнээ тамхи аван баагиулж, тааз гөлрөн ширтэх мань эрийг яагаад ингээд байгааг нь мэдэхийн дээдээр мэдэж байсан Сараа ч бас ямар нэгэн юм хэлсэнгүй. Өглөө ажилдаа явдагаараа яваад, орой ирдэгээрээ ирэхэд нь мөнөөх л янзаараа мэгжүгээ шимээд л сууж байдаг байлаа. Тэр жил Солонгост ирсэнээсээ хойш өнөөг хүртэл ажил, ажил л гэж явсанаас биш ингэж гурав, дөрвөн өдрөөр ажилгүй суусан нь үгүй билээ. Ургацын баяр гээд бүх нийтээрээ амарч байхад ч аргыг нь олоод арүбает хийгээд л явдаг, нэг ажлаас өнөөдөр гарч байхад маргааш нь гэхэд дараагынхаа ажилд орчихсон гялалзуулж байдаг хүн ингэж хэдэн өдрөөр мэгжү шимэн суухдаа юу эсийг бодсон гэх вэ. Нэг дүгээр ангид орсон эхний өдрийн хамгийн анхны хичээл дээр өмнөө суудал таарсан хоёр салаа гэзэгтэй жаахан охины гэзгийг сандлын түшлэгтэй холбож уясанаас авхуулаад Буянт- Ухаагын олон улсын нисэх буудал дээр хоёр хүү, хоёр охиноосоо хагацаж ядан, Үжингээ сүүлчийн удаа салж ядан үнссэн намрын тэр нэгэн хуйсгануур салхитай өдөр хүртэл, түүнээс цаашлан "Lotte hotel" гэгдэх Сөүл хотод байх гоёмсог буудлын дэргэдэх автобусны буудал дээр Сарандэлгэрийг анх тосч авсан гээд бүгдийг нэгд нэгэнгүй бодон, зүгээр баримтат кино үзэх мэт нүдний нь өмнүүр өнгөтөөр хөврөнхөн байгаа билээ. Сараагын өглөө явахаасаа өмнө хийгээд аягалаад тавьсан хоолонд нь огтхон ч хүрээгүй тэр л хэвээрээ, өдрөөс өдөрт нэмэгдэн шалаар хөглөрөх пивоны хоосон лаазан дунд нөгөөх л хэвээрээ гөлийн суух нь нэг л тиймхэн. Сараа өнөөдөр ажлаасаа шургаж унах шахсан амьтан орж ирэхдээ архины эхүүн муухай үнэрийг аваад өөрийн эрхгүй хэдэнтээ хий огиж орхиод нэг дуугарах гэсэн боловч хэлээ хазаад дуугүй өнгөрч билээ. Өдрийн алжаалдаа дарагдан нам унтаад өглөө ажилдаа явахаар арайхийн босч иртэл хэдийдээ гараад явчихсаныг бүү мэд, ширээн дээр "Сарандэлгэрээ, би хэдэн өдөр бодлоо. Нийлэх нэгэн өдөр байхад, салах нэгэн өдөр ирэх нь хорвоогын жам. Харин эрт үү, орой юу гэдэгтээ л ялгаа нь байдаг байх. Би чамд муудаа чамаас салахаар шийдсэнгүй. Хожимын хойд өдөр өөрөө үр хүүхэд, эхнэрээ хаян залуу хүүхэнтэй нийлээд талийсан гэгдэхгүйн төлөө, бас чамайг хүний эр нөхөр эхнэр хүүхдээс нь салган авч суусан балиар амьтан гэж хэлүүлэхгүйн төлөө, хамгийн гол нь хар багаасаа ижилдэн дасч, ханисан өдий зэрэгтэй болгосон өөрсдийн амьдралаа нураахгүйн тулд ийм шийд гаргалаа, Сараа минь намайгаа уучлаарай! * * * Тэр өдрөөс арваад хоногийн дараа шинэ ажилд орон, шинэ байр савтай болоод тохижсоныхоо дараа Сараатай утсаар яриад очиж өөрийн гэсэн жаал новшоо авахдаа Сараатай нилээн ярилцаж суусан билээ. Сараа ч нэг л өдөр салахаа мэдэж байсан ч тэгж гэнэтхэн явчих нь чинээ санаагүй гэдгээ хэлээд "Цагаан зээр бүсгүй хүн хоёр нутаггүй гэсэн юм. Тэгээд л нэг хар юм түших л байх даа. Харин тань шиг минь түшигтэй хүн таараасай л гэж бодож байна шүү. Ямар азаар таньтай учирсан юм бол доо" хэмээн доголон нулимстай үлдэж билээ. Боргио тэр үедээ урьд нь Сараатай хамт хоёулаа жил гаран ажиллаж байсан цүнхний гунжанд хамт байсан нэгэн залууг гайгүй залуу шиг санагдсанаа хэлээд түүнийг түшихийг санал болгоход "Харин ээ" гээд тээнэгэлзэнгүй үлдсэн ч сар гарангын дараа нийлсэн дуулдсан ч хагас жил ч бололгүй таарч тохирсонгүй гээд салсан тухай сургаар сонсож билээ. Сарандэлгэр түүнээс хойш хоёр ч хүнтэй нийлээд таарч тохирсонгүй бөгөөд жил орчмын өмнө нэгэн хангуг эртэй суусан гэж дуулдсанаас хойш сураг алдарч билээ. Хүний хувь заяа гэж, сайн л яваа байхдаа гэж найдахаас. Анх зээтэй болсоноо дуулаад л урьд өмнө бодож байгаагүй зүйлүүдийг эргэцүүлэн бодож суух болсон бөгөөд өнгөрсөн хавар бага хүү нь хүүтэй болж ачтай болсоноос хойш сэтгэл нь улам бүр гэгэлзэн сав л хийвэл гүн бодолд дарагдан суух болсон билээ. "Харийн нутагт бүтэн арван хоёр жил болжээ. Юу билээ, манай монголчууд чинь хүний насыг жар гэж дундачлаад, түүнийгээ таван үед хуваадаг гэж би чинь хэн нэгнээс сонссон билүү, аль эсвэл энд, тэндээс уншсан билүү. Тэгвэл чинь би чинь бүтэн нэг үеээ харьд өнгрөөчихсөн болж таарч байнаа даа. За байз, миний муу амины хүү чинь хулгана жилтэй. Тэр жил жил нь орж байхад ирсэнсэн. Одоо тэгэхэд дахиад жил нь орж байдаг, цаг хугацаа гэж ямар ч хурдан юм бэ дээ. Үжээтэйгээ айл болоод хорин зургаа дахь жилтэйгээ золгож байгаа бил үү? Тэгвэл мөнгөн хурим хийдэг жилэн дээрээ өвөө, эмээ болсон хоёр юмдаг уу даа" гэх мэтчилэнгийн эхлэл, төгсгөлгүй бодлын гүн далайд уусан суух нь элбэг болсон билээ. Ирэх нэгэн цаг байхад, буцах нэгэн цаг байдаг буурал хорвоогын жамаар аав нь ханан гэрээ орхиж, хадан гэртээ залрахад ч төрсөн ганц хүү нь хирнээ очиж чадаагүй дээ туйлын харамсавч барашгүй. Аав, ээжтэйгээ гурвуулаа авхуулсан зурагнаас аавынхыгаа таслан томруулж ирээд жаазлан хадгаар бүтээж, Сөүл хотын Сочү дүүрэгт байх Буддын шашны Чонтэжүн Гванмүн хийдэд очин азаар тэр үед нь Монголоос ирсэн монгол лам нартай тааралдан ном уншуулж буяны хурал хуруулж ирэн, төмс таллан ухаж хоног хурааж дуустал нь биш ч долоо хоног зул барьж өнгрөөсөн тэр л өдрүүдээс хойш буцах талаар бодож эхэлсэн боловч тэр жилийн Сараатай хамт амьдарч байснаа бодохоос л Үжээгийн нүүрийг яаж харна даа гэж нэг л халуухан санагдан шамдахгүй байсаар өдийг хүрчээ. Түүнээс гадна өдрөөс өдөрт юмны үнэ талийж, төгрөгийн ханш чимх, чимхээр унан, Монголын амьдрал нэг л бүрхэг байгаа нь ч хүний нутагт шигдээд байх бас нэгэн шалтгаан бөлгөө. Аавыгаа хорвоогын жамаар эргэж ирэхгүй аяндаа мордсон тэр л өдөр бодож үзвээс нутгаас гарсаар долоон жил болоход төрөл төрөгсөд, найз нөхөд, хамт ажиллаж байсан улсууд гээд ойр дотны хүмүүсээсээ эргэж уулзахгүй болж, эх нутгийнхаа хөрсөнд шингэсэн нь гарын арван хуруунаас аль хэдийнээ хол илүү гарч одсон байхад өөрийн эрхгүй сүүрс алдан "Муу аавынхаа хөлийг нь хучиж өгөх хувьгүй би ямар азгүй хүн бэ" гэж бодохоос л өөрийн эрхгүй нэрж суусан нь саяхан мэт боловч аль хэдийн таван жил өнгөрчээ. Хүний нутагт ганцаардан байх үед иймэрхүү уй гашуудалтай мэдээ сонсоход хичнээн хүндээр тусдагийг харьд ганцаараа өчнөөн жил болсон Боргио мэтийн хүн л мэднэ үү гэхээс биш, нутагтаа төрөл төрөгсөд дотроо байгаа хүнд бол тэгж ч их хүндээр тусдаггүйг эрхэм уншигч авхай нар юу эс андах вэ. Нэгэн амарсан өдрөө Түндэмунд байдаг монгол хоолны газар хамт ажилладаг залуутайгаа хоолонд орчихоод харих замаараа айлаас баахан хуучин сонин аваад гэртээ ирэн чухам л өнөөдрийн цоо шинэхэн сонин мэтээр эргүүлж тойруулан уншиж ганц нэг мэгжү шимэн суутал нэгэн нийтлэлийн "...Би ясаа тавих эх оронтой, цусаа булуулах газар нутагтай хүн..." гэсэн мөр нүдэнд нь содон харагдахад тэр жил баривчилгааныхнаас мултрахын тулд хураалттай хөнгөн цагаан хийц дээрээсээ нураан гэмтэж ухаангүй эмнэлэгт хэд хоносноо, хэвлэхээр дагнан ягаарч байхдаа өмссөн халатных нь хормой туузан дамжуурганд хавчуулагдан эргэж ороогдож эхлэхэд азаар амжиж тайлж хаян үлдэж байснаа санахдаа, тэр жил Боргиог эрсдэл үүрэн хөнгөн цагаан хийц дээрээсээ нураахад төмөр тасдагч машины зоргодос, үртэс ордог бачуухан төмөр авдарт нуугдаж үлдсэн, анх ирсэн жилээсээ л ижилдэн нөхөрлөж, харийн нутагт түшч, тулж явсан Баяраа анд нь таван жилийн тэртээ үйлдвэрийн ослоор гучин долооны жилэн дээрээ харийн нутагт ясаа тависан нь өөрийн эрхгүй санагдахад "За больёо, ерөөсөө л харьдаг хэргээ хө, гүйцээ!" гэсээр эрс шийдэж билээ. ТӨГСГӨЛИЙН ОРОНД За ингээд уран зохиолын ертөнцөөр бие, сэтгэлээрээ аялан Боргиотой найзлан, Үжинтэй маань үерхэн өнгөрсөн зууны тавиад оны харанхуй үед төрөл төрөгсдөөсөө төөрч будилан, жараад оны их зантай байцаагч түшмэдээр нэрээ хасч тануулан, далаад оны үеийн хүүхдүүдтэй ижилдэн бужигнаж, наяад оны залуустай хайрлан дурлалцаж, сурч ажиллан, ерөөд оны үеийн шилжилтийн хүнд бэрх үед ч хамтдаа хөлөө олох гэж зүтгэцгээн, шинэ зуун гарсаар харийг зорьцгоон өнөөдрийн энэ өдрийг хүргэсэн даян дэлхийн дайдаар нэг тархсан нутаг нэгтнүүд, эрхэм уншигч авхай та нарт баярлалаа! С.Б.Бат-Эрдэнэ. Япон, Ивай 2008-10-17-оос 11-р сарын 24 |
Аясаар болдоггүй хорвоог сэтгэлийн сайхнаар сүлжАргадаж болдоггүй амьдралыг урмын галаар тэтгэж яваарай.
- Холбоотой бичлэг :
- http://www.mglclub.com/1317148/523/trackback
