Бичлэгийн тоо 497
Дийд дийд дийд... Гар утасны хонх үргэлжлэн дуугарлаа. Ажил тараад харих гэж явж байсан Жавхаа утсаа хартал Уянгаа залгаж байна. Байна уу Жавхаа юу гэсэн цахиртсан дуугаар Уянга ярихад ихэд гайхав.
Яасан бэ Уянга хэмээн сандран асуутал утасны цаанаас чамд боломж байвал маргааш надтай нэг уулзаач чамаас гуйх нэг зүйл байна хэмээн Уянга зангирсан хоолойгоор асуулаа.
Маргааш өглөө нь ажил тараад Жавхаа Уянгааруу утасдан чи одоо хаана байна хэмээн асуугаад, Уянгын зааж өгсөн газар очихоор яарав. Юу болсон юм бол гэж бодоод Жавхаа юу ч бодож олж чадсангүй. Уянга хэзээ ямагт л сайхан ааштай тайван байж хааяа хүн цаашлуулаад л инээж сууж байдаг, уйлж гуниж байхыг нь Жавхаа лав мэдэхгүй юм байна. Төгөлдөртэй муудаа юу гэж бодох гэтэл тэр хоёр хэзээ ч чи би дээ хүрч маргаж уйлалдаж байгаагүй байдаг. Юутай ч очиж байгаад учрыг нь олоё доо хэмээн Жавхаа бодов.
Утсаа тавиад Уянга цүнхнээсээ толио гарган нүүрээ харлаа, нээрээ их үнэмшилтэй ярилаа шүү. Одоо харин нүдээ дахиад жаахан нэмээд нухалвал бүүр болоод явчихна. Жавхаагийн яаран ирж байгааг бодохоор инээд нь дахиад хүрлээ. Жавхаа бол Төгөлдөрийн хар багын ганц найз нь. Уянга багадаа Төгөлдөрөөс салахгүй дагаж тоглоом болгонд л Төгөлдөрийн талд орж, Жавхаа ихэнхдээ хожигддог байсан тэр үеэс хамтдаа өсч, зөвхөн Төгөлдөрийн ч биш бас Уянгаагийн сайн найз нь болсон юм. Одоо л Жавхаа минь туслахгүй бол хэзээ туслах вэ дээ.
Уянгаа уулзах газраа хажуу талын ширээний хүнд яриа дуулахдааргүй харин ч өөрөө бас нүүрээ нуучихаар бүрэнхий бас дуу чимээтэй газар сонгон тухлав. Арван минут ч бололгүй Жавхаа ирж, Уянгаагийн улайсан нүд, уруу царайг хараад яасан хэмээн гайхширч хажууд нь суудал татан авч суулаа. Төгөлдөр зүгээр үү, танайхан зүгээр үү, чи яагаа вэ хэмээн дуугүй л суугаад байсан Уянгааг гайхсан Жавхаа асууж гарлаа. Найз нь зүгээр ээ. Чамаас харин гуйх зүйл байна. Жавхаагийн гайхан харж байгааг хараад Уянга хэллээ. Төгөлдөр өөр бүсгүйтэй болсон байна...
Жавхаа ёстой л хүйтэн ус цацуулсан юм шиг гайхширч орхив. Худлаа байлгүй дээ яалаа гэж хэмээн дуу алдсанаа Уянгааг хараад үнэн юм байна хэмээн тэр дороо үнэмшлээ. Гэхдээ л Төгөлдөрт итгэж чадахгүй байлаа, бараг удахгүй хурим хийх гэж байсан хоёр чинь яагаад ийм болчихдог байна аа. Урд нь мэгшин уйлах Уянгааг Жавхаа тайтгаруулах аргаа олж ядна. Найз нь туслалгүй яах вэ, Төгөлдөр тэгэх ёсгүй, чи яг баттай мэдэж байна уу хэмээн үглэж гарлаа. Жаахан суугаад Уянгаа уруу царайлан яриагаа эхлэв. Төгөлдөрийг сүүлийн үед уулзахад хөндий байдаг болоод гайхаж байтал нэг бүсгүйтэй болчихсон уулздаг болсон тухай, бас тэр хоёртой тааралдахад түүнийг хэрхэн орхиод, нөгөө хүүхнийхээ араас гүйгээд яваад өгсөнийг нь хэлж ямар тус хэрэгтэй байгаагаа ч нуухгүй ярилцжээ.
Төгөлдөр бид хоёрыг салгах гээд байгаа хүүхэнтэй би очиж уулзмаар байна, би түүнд Төгөлдөрийгөө миний хувьд ямар чухал хүн болохыг хэлж ойлгуулмаар байна. Тэр эмэгтэй намайг ойлгох байх харин дараа нь би Төгөлдөртэй уулзана, чи надад тэр бүсгүйн нэр ажил гэрийнх нь хаягийг л олоод өг, би тэр бүсгүйтэй уулзаж уйлж байгаад ч болов Төгөлдөрийгөө буцаагаад авна хэмээн Уянгаа яриагаа төгсгөлөө. Энэ зуур Жавхаа дотроо тийм авир гаргасан гэж Төгөлдөрийг гайхаад барахгүй байв. Ямар нэгэн аальгүй хүүхэн түр зуур уруу татаа биз, би одоо явж Төгөлдөртэй уулзлаа чамайг хүргээд өгөх үү хэмээн Жавхаа суудлаасаа өндийв. Хэрэггүй ээ харин тэр бүсгүйн л мэдээлэл хурдан хэрэгтэй байна хэмээгээд Уянга Жавхаад юу юу гэж асуух, Төгөлдөрөөс сэжиг авахуулалгүй хэрэгтэй зүйлээ яаж асууж авахыг сайтар зааж өгөөд мөн өөртэйгээ уулзсан гэдгээ ч хэлэхгүй нуухыг зөвлөөд гэрлүүгээ алхан харихаар шийдлээ. Хэргийнхээ талыг нь бүтээчихсэн болохоор бас ч гэж санаа амар, одоо Жавхаа миний үгнээс гарахгүй, харин одоо утсаа чагнаад хүлээж суух үлдэх нь тэр. Уянгаа гэртээ хариад зурагтаа асаан, солонгосын нэгэн савангийн дуурийг ихэд шохоорхон үзлээ.
Жавхаа Уянгаагаас салаад гар утсаа шүүрэн авч залгаад, сайн уу Төөгөө найз нь байна аа ажил тараад явж байна, чи нэг зав гаргаад уулзаач, ойрд уулзаагүй хоёулаа ганц ганц аяга пиво ууя хэмээн ятгасаар байгаар Төгөлдөрийг гэрээс нь гаргаж ирэх боллоо. Төгөлдөрийг хүлээнгээ Уянгаагийн хэлсэн нэгд нэгэнгүй толгойд нь орж, үгүй ер энэ олон жил сайхан үерхчихээд хурим хийх болохоороо салж өөр хүүхэнтэй орооцолдож байдаг энэ Төгөлдөр үү хэмээн дотроо зэмлэнгүй бодсоор суув. Эхлээд утас хаягийг нь авчихая, дараа нь нэг сайхан загная байз хэмээн тамхи асаангаа Жавхаа төлөвлөж байжээ. Тун удалгүй араас нь дал мөрийг нь цочтол алгадахад, дуу алдан эргэн харвал Төгөлдөр ирчихсэн инээд алдан зогсох бөгөөд нэг нэг чингис хэмээн хашгираад Төгөлдөр бас л инээд алдсаар хажууд нь лаг хийтэл суув. Үгүй ер чи чинь яасан жаргалтай байх юм хэмээн Жавхаа тэсэлгүй хэлчихлээ. Үнэхээр Төгөлдөрийг царай нэг л гэрэлтсэн юмуу, цайсан ч юм шиг өнгө орчихсон байв. За битгий цаашлуулаад бай гээд Төгөлдөр хариулаад хоёр найз хэсэг зуур ойр зуурын юм ярьж, аль хэдийн аяга аяга пиво уусны дараа Жавхаа дахин захиалга өгөөд зорьсон хэрэгтээ оржээ.
За миний найз надад үнэнээ хэлчих, би чамайг нэг бүсгүйтэй ихэд дотно явахыг чинь харлаа. Юу болоод байна аа, би Уянгаатай ярьсан ч үгүй шууд л чамаас асуух гээд дуудсан юм хэмээн Жавхаа хэлээд Төгөлдөрийг сайтар ажиглав. Юу ч гэхэв дээ, үнэхээр нэг бүсгүйтэй уулздаг болсоон. Тэгэхдээ уулзаж эхлээд долоо ч хоноогүй байна, тэгэхдээ би тэрнийг аль эртний мэддэг юм шиг тийм л дотно байгаа хэмээн Төгөлдөр аяархан ярьлаа. Яалаа гэж тэгж байгаа юм бэ, Уянгаа яасан юм яагаад чи түүнийг орхиж байгаа юм гэж Жавхаа нэг том дуугарчихаад, үндсэн зорилгоо санаад чимээгүй болж дахин пивоор шахаж эхлэв. За миний найз одоо яахав, эр хүн аль алдахыг тэр гэхэв хэмээн элдвийг асуусаар Жавхаа Төгөлдөрт нилээдгүй пиво уулгаж амжаад бэлдсэн асуултаа асууж эхэллээ.
Тэр бүсгүйг нь Соёлоо гэдэг ажээ. За одоо хоёулаа явья даа, хэмээн Жавхаа өндийлөө. Жавхаа аль хэдийн мэссэж бичие гэх нэрийдлээр Төгөлдөрийг утсыг авч Соёлоо гэж томоор бичсэн дугаарыг харж амжив. Хоёр найз салж өөр өөр тийшээ харих байлаа. Жавхаа Төгөлдөрт хандан за миний найз сайн дахиад бодоорой, Уянга та хоёр хар багаасаа л бие биеэ мэднэ, тэгээд одоо энэ олон жил өнгөрсөний дараа салах болвол Уянгад хичнээн хэцүү байх билээ дээ, тэр чинь ямар ч гэм хийгээгүй шүү дээ. Чи түүний олон жил чамайг гэж явсан сэтгэлийг нь бодоорой хэмээн захиад салж одлоо. Төгөлдөр уруу царайлан гэрлүүгээ харихаар явахад, толгойг нь элдэв асуулт бөмбөр мэт нүдэх ажээ. Уянгаа түүнд ямар ч буруу зүйл хийгээгүй байхад нь хаяад өөр хүний араас явсан нь үнэн. Тэгэхдээ хүний сэтгэлийг яалтай билээ, бүх зүйлээсээ салаад ч болов Соёлоотойгоо л байвал боллоо гээд зүрх нь цохилоод байгаа юм чинь би яах юм бэ. Уянгааг гомдоосноо мэдэж байна аа, тэгэхдээ л нэгэнт эргэж нийлэхгүйгээс хойш юу ч гэж хэлж уучлалт гуйх билээ. Харин маргааш Соёлоотойгоо уулзана, ажил тараад соёл амралтын хүрээлэн явж хүүхэд шиг л тоглоно гэж бодоход цээжинд нь хурж байсан бараан үүлс арилах шиг болжээ.
Уянгаагийн утас оройн арван нэгэн цаг болж байхад жингэнэн дуугарлаа. Ашгүй Жавхаа ярьж байна, ажил нь бүтсэн юм болов уу. Аан Жавхаа байна цаадахтай чинь уулзлаа, олон юм хэлмээр байсан боловч чиний сануулгыг дагаад л асуух юм аа асуугаад орхисон хэмээн утасны цаанаас тайлан тавьж гарав. За миний найз сэтгэлээр битгий унаарай сэргэлэн байгаарай, хоёулаа цаадахыг чинь тэр хүүхнээс нь салгана би маргааш дахиад ярьнаа гээд Жавхаа утсаа тасаллаа.
Тийм бий... Соёлоо гэдэг юм байна, гадаадад хоёр жил болж ирээд ажилд ч ороогүй байгаа юм шив. Гадаадад залуучууд мундсан биш, очиж очиж Төгөлдөртэй ирж холбогдож байдаг. Нэг аальгүй хүүхэн л байгаа биз, томоотойгоор нь Төгөлдөрийн толгойг эргүүлэх гэж бодож л дээ, гайгүй байлгүй чи Уянгаа гэж хэн болохыг үзнээ гайгүй хэмээн Уянгаа зэвүүрхэн бодоод Жавхаагийн хэлж өгсөн утасны дугаарыг гар утсандаа өөр нэрээр тэмдэглэж авлаа. Маргааш уулзая Соёлоо гэж амандаа шивнээд Уянгаа орондоо шурган орж утасныхаа сэрүүлгийг тавиад нам унтаж орхив
Маргааш өглөө нь ажил тараад Жавхаа Уянгааруу утасдан чи одоо хаана байна хэмээн асуугаад, Уянгын зааж өгсөн газар очихоор яарав. Юу болсон юм бол гэж бодоод Жавхаа юу ч бодож олж чадсангүй. Уянга хэзээ ямагт л сайхан ааштай тайван байж хааяа хүн цаашлуулаад л инээж сууж байдаг, уйлж гуниж байхыг нь Жавхаа лав мэдэхгүй юм байна. Төгөлдөртэй муудаа юу гэж бодох гэтэл тэр хоёр хэзээ ч чи би дээ хүрч маргаж уйлалдаж байгаагүй байдаг. Юутай ч очиж байгаад учрыг нь олоё доо хэмээн Жавхаа бодов.
Утсаа тавиад Уянга цүнхнээсээ толио гарган нүүрээ харлаа, нээрээ их үнэмшилтэй ярилаа шүү. Одоо харин нүдээ дахиад жаахан нэмээд нухалвал бүүр болоод явчихна. Жавхаагийн яаран ирж байгааг бодохоор инээд нь дахиад хүрлээ. Жавхаа бол Төгөлдөрийн хар багын ганц найз нь. Уянга багадаа Төгөлдөрөөс салахгүй дагаж тоглоом болгонд л Төгөлдөрийн талд орж, Жавхаа ихэнхдээ хожигддог байсан тэр үеэс хамтдаа өсч, зөвхөн Төгөлдөрийн ч биш бас Уянгаагийн сайн найз нь болсон юм. Одоо л Жавхаа минь туслахгүй бол хэзээ туслах вэ дээ.
Уянгаа уулзах газраа хажуу талын ширээний хүнд яриа дуулахдааргүй харин ч өөрөө бас нүүрээ нуучихаар бүрэнхий бас дуу чимээтэй газар сонгон тухлав. Арван минут ч бололгүй Жавхаа ирж, Уянгаагийн улайсан нүд, уруу царайг хараад яасан хэмээн гайхширч хажууд нь суудал татан авч суулаа. Төгөлдөр зүгээр үү, танайхан зүгээр үү, чи яагаа вэ хэмээн дуугүй л суугаад байсан Уянгааг гайхсан Жавхаа асууж гарлаа. Найз нь зүгээр ээ. Чамаас харин гуйх зүйл байна. Жавхаагийн гайхан харж байгааг хараад Уянга хэллээ. Төгөлдөр өөр бүсгүйтэй болсон байна...
Жавхаа ёстой л хүйтэн ус цацуулсан юм шиг гайхширч орхив. Худлаа байлгүй дээ яалаа гэж хэмээн дуу алдсанаа Уянгааг хараад үнэн юм байна хэмээн тэр дороо үнэмшлээ. Гэхдээ л Төгөлдөрт итгэж чадахгүй байлаа, бараг удахгүй хурим хийх гэж байсан хоёр чинь яагаад ийм болчихдог байна аа. Урд нь мэгшин уйлах Уянгааг Жавхаа тайтгаруулах аргаа олж ядна. Найз нь туслалгүй яах вэ, Төгөлдөр тэгэх ёсгүй, чи яг баттай мэдэж байна уу хэмээн үглэж гарлаа. Жаахан суугаад Уянгаа уруу царайлан яриагаа эхлэв. Төгөлдөрийг сүүлийн үед уулзахад хөндий байдаг болоод гайхаж байтал нэг бүсгүйтэй болчихсон уулздаг болсон тухай, бас тэр хоёртой тааралдахад түүнийг хэрхэн орхиод, нөгөө хүүхнийхээ араас гүйгээд яваад өгсөнийг нь хэлж ямар тус хэрэгтэй байгаагаа ч нуухгүй ярилцжээ.
Төгөлдөр бид хоёрыг салгах гээд байгаа хүүхэнтэй би очиж уулзмаар байна, би түүнд Төгөлдөрийгөө миний хувьд ямар чухал хүн болохыг хэлж ойлгуулмаар байна. Тэр эмэгтэй намайг ойлгох байх харин дараа нь би Төгөлдөртэй уулзана, чи надад тэр бүсгүйн нэр ажил гэрийнх нь хаягийг л олоод өг, би тэр бүсгүйтэй уулзаж уйлж байгаад ч болов Төгөлдөрийгөө буцаагаад авна хэмээн Уянгаа яриагаа төгсгөлөө. Энэ зуур Жавхаа дотроо тийм авир гаргасан гэж Төгөлдөрийг гайхаад барахгүй байв. Ямар нэгэн аальгүй хүүхэн түр зуур уруу татаа биз, би одоо явж Төгөлдөртэй уулзлаа чамайг хүргээд өгөх үү хэмээн Жавхаа суудлаасаа өндийв. Хэрэггүй ээ харин тэр бүсгүйн л мэдээлэл хурдан хэрэгтэй байна хэмээгээд Уянга Жавхаад юу юу гэж асуух, Төгөлдөрөөс сэжиг авахуулалгүй хэрэгтэй зүйлээ яаж асууж авахыг сайтар зааж өгөөд мөн өөртэйгээ уулзсан гэдгээ ч хэлэхгүй нуухыг зөвлөөд гэрлүүгээ алхан харихаар шийдлээ. Хэргийнхээ талыг нь бүтээчихсэн болохоор бас ч гэж санаа амар, одоо Жавхаа миний үгнээс гарахгүй, харин одоо утсаа чагнаад хүлээж суух үлдэх нь тэр. Уянгаа гэртээ хариад зурагтаа асаан, солонгосын нэгэн савангийн дуурийг ихэд шохоорхон үзлээ.
Жавхаа Уянгаагаас салаад гар утсаа шүүрэн авч залгаад, сайн уу Төөгөө найз нь байна аа ажил тараад явж байна, чи нэг зав гаргаад уулзаач, ойрд уулзаагүй хоёулаа ганц ганц аяга пиво ууя хэмээн ятгасаар байгаар Төгөлдөрийг гэрээс нь гаргаж ирэх боллоо. Төгөлдөрийг хүлээнгээ Уянгаагийн хэлсэн нэгд нэгэнгүй толгойд нь орж, үгүй ер энэ олон жил сайхан үерхчихээд хурим хийх болохоороо салж өөр хүүхэнтэй орооцолдож байдаг энэ Төгөлдөр үү хэмээн дотроо зэмлэнгүй бодсоор суув. Эхлээд утас хаягийг нь авчихая, дараа нь нэг сайхан загная байз хэмээн тамхи асаангаа Жавхаа төлөвлөж байжээ. Тун удалгүй араас нь дал мөрийг нь цочтол алгадахад, дуу алдан эргэн харвал Төгөлдөр ирчихсэн инээд алдан зогсох бөгөөд нэг нэг чингис хэмээн хашгираад Төгөлдөр бас л инээд алдсаар хажууд нь лаг хийтэл суув. Үгүй ер чи чинь яасан жаргалтай байх юм хэмээн Жавхаа тэсэлгүй хэлчихлээ. Үнэхээр Төгөлдөрийг царай нэг л гэрэлтсэн юмуу, цайсан ч юм шиг өнгө орчихсон байв. За битгий цаашлуулаад бай гээд Төгөлдөр хариулаад хоёр найз хэсэг зуур ойр зуурын юм ярьж, аль хэдийн аяга аяга пиво уусны дараа Жавхаа дахин захиалга өгөөд зорьсон хэрэгтээ оржээ.
За миний найз надад үнэнээ хэлчих, би чамайг нэг бүсгүйтэй ихэд дотно явахыг чинь харлаа. Юу болоод байна аа, би Уянгаатай ярьсан ч үгүй шууд л чамаас асуух гээд дуудсан юм хэмээн Жавхаа хэлээд Төгөлдөрийг сайтар ажиглав. Юу ч гэхэв дээ, үнэхээр нэг бүсгүйтэй уулздаг болсоон. Тэгэхдээ уулзаж эхлээд долоо ч хоноогүй байна, тэгэхдээ би тэрнийг аль эртний мэддэг юм шиг тийм л дотно байгаа хэмээн Төгөлдөр аяархан ярьлаа. Яалаа гэж тэгж байгаа юм бэ, Уянгаа яасан юм яагаад чи түүнийг орхиж байгаа юм гэж Жавхаа нэг том дуугарчихаад, үндсэн зорилгоо санаад чимээгүй болж дахин пивоор шахаж эхлэв. За миний найз одоо яахав, эр хүн аль алдахыг тэр гэхэв хэмээн элдвийг асуусаар Жавхаа Төгөлдөрт нилээдгүй пиво уулгаж амжаад бэлдсэн асуултаа асууж эхэллээ.
Тэр бүсгүйг нь Соёлоо гэдэг ажээ. За одоо хоёулаа явья даа, хэмээн Жавхаа өндийлөө. Жавхаа аль хэдийн мэссэж бичие гэх нэрийдлээр Төгөлдөрийг утсыг авч Соёлоо гэж томоор бичсэн дугаарыг харж амжив. Хоёр найз салж өөр өөр тийшээ харих байлаа. Жавхаа Төгөлдөрт хандан за миний найз сайн дахиад бодоорой, Уянга та хоёр хар багаасаа л бие биеэ мэднэ, тэгээд одоо энэ олон жил өнгөрсөний дараа салах болвол Уянгад хичнээн хэцүү байх билээ дээ, тэр чинь ямар ч гэм хийгээгүй шүү дээ. Чи түүний олон жил чамайг гэж явсан сэтгэлийг нь бодоорой хэмээн захиад салж одлоо. Төгөлдөр уруу царайлан гэрлүүгээ харихаар явахад, толгойг нь элдэв асуулт бөмбөр мэт нүдэх ажээ. Уянгаа түүнд ямар ч буруу зүйл хийгээгүй байхад нь хаяад өөр хүний араас явсан нь үнэн. Тэгэхдээ хүний сэтгэлийг яалтай билээ, бүх зүйлээсээ салаад ч болов Соёлоотойгоо л байвал боллоо гээд зүрх нь цохилоод байгаа юм чинь би яах юм бэ. Уянгааг гомдоосноо мэдэж байна аа, тэгэхдээ л нэгэнт эргэж нийлэхгүйгээс хойш юу ч гэж хэлж уучлалт гуйх билээ. Харин маргааш Соёлоотойгоо уулзана, ажил тараад соёл амралтын хүрээлэн явж хүүхэд шиг л тоглоно гэж бодоход цээжинд нь хурж байсан бараан үүлс арилах шиг болжээ.
Уянгаагийн утас оройн арван нэгэн цаг болж байхад жингэнэн дуугарлаа. Ашгүй Жавхаа ярьж байна, ажил нь бүтсэн юм болов уу. Аан Жавхаа байна цаадахтай чинь уулзлаа, олон юм хэлмээр байсан боловч чиний сануулгыг дагаад л асуух юм аа асуугаад орхисон хэмээн утасны цаанаас тайлан тавьж гарав. За миний найз сэтгэлээр битгий унаарай сэргэлэн байгаарай, хоёулаа цаадахыг чинь тэр хүүхнээс нь салгана би маргааш дахиад ярьнаа гээд Жавхаа утсаа тасаллаа.
Тийм бий... Соёлоо гэдэг юм байна, гадаадад хоёр жил болж ирээд ажилд ч ороогүй байгаа юм шив. Гадаадад залуучууд мундсан биш, очиж очиж Төгөлдөртэй ирж холбогдож байдаг. Нэг аальгүй хүүхэн л байгаа биз, томоотойгоор нь Төгөлдөрийн толгойг эргүүлэх гэж бодож л дээ, гайгүй байлгүй чи Уянгаа гэж хэн болохыг үзнээ гайгүй хэмээн Уянгаа зэвүүрхэн бодоод Жавхаагийн хэлж өгсөн утасны дугаарыг гар утсандаа өөр нэрээр тэмдэглэж авлаа. Маргааш уулзая Соёлоо гэж амандаа шивнээд Уянгаа орондоо шурган орж утасныхаа сэрүүлгийг тавиад нам унтаж орхив