Бичлэгийн тоо 497
Тэрхүү гайхам цэцгийн баглаанаас нисэх мэт л гараад ирсэн бяцхан дугтуйг Соёлоо болгоомжтой гэгч нь задлан уншсанаа нүд нь гайхам том болж суун туслаа. Энэ бэлэг түүнд хэнээс ирсэн байсан гээч. Гайхмаар юм Төгөлдөр түүнд явуулсан байна шүү дээ.
Цэнхэр цаастай бяцхан ил захидал дээр “Уучлаарай Соёлоо, би чамд бүх учраа уулзаж тайлбарлахыг хүсэж байна. Надтай уулзаач. Төгөлдөр” хэмээн цөөхөн үг бичсэн байжээ.
Соёлоо энэхүү явдалд үнэхээрийн их гайхаж орхив. Тэрээр хурдан гэгч нь босч цэцгийн баглаагаа энгэртээ наагаад гэртэй жаахан хүүхэд шиг баярлан дэвхэцлээ. Ямар гоё вэ, ямар гоё вэ өнөө орой бид хоёр уулзана, Төгөлдөр ч бас надад хайртай юм байна. Бурхан минь сэтгэл минь яасан сайхан байна аа. Соёлоо хамгийн сүүлд дээд сургуулийнхаа элсэлтийн шалгалтанд тэнцэн орсон өдрөө л нэг ингэж баярлаж байсан билээ. Гэтэл одоо тэр үеийнхээс хэд дахин илүү баяр хөөртэй байлаа. Бурхан минь та ингэж намайг баярлуулна гэж байх уу даа…
Тэр дороо Соёлоогийн нүүр баяраар хайраар гэрэлтэн, түрүүний баргар царайнаас ямар ч ул мөр үлдсэнгүй ээ. Явахаар зэхэж байснаа аль хэдийнэ больчихоод дуу аялан хувцсаа буцаан шүүгээндээ хийлээ. Өнөөдөр хэдээс уулзах бол ажил тараад л надруу ярих байхдаа. Миний утсыг нээрээ мэдэхгүй шүү дээ. За гэхдээ гэрийн хаяг олж мэдсэн юм чинь, утсыг маань мэдэж байгаа байлгүй гэж бодоод баярлан ганцаараа инээд алдлаа. Толиныхоо өмнө байрлуулсан цэцгийн баглааны сайхан үнэр өрөө дүүрэн ханхална. Үдийн цайнаараа ч утасдаж магадгүй шүү дээ гэж бодоод Соёлоо бушуухан гадагшаа гарахаар хувцсаа өмсөн, гэрээсээ хаашаа ч гаралгүй суулаа. Гар утсаа чанга гэгч нь атган байн байн нүүрийг нь харж цаг минут тоолно. Зүрх нь хязгааргүй их баяраар бялхан хэдэн цаг ч хамаагүй ингэж хүлээн суух нь жаргал мэт санагдана. Ёстой л хүлээхийн жаргал гэгч нь энэ юм байх даа…
Гэнэт Соёлоод нөгөөх Төгөлдөртэй хөтлөлцөж явсан бүсгүй санагдлаа. Ямар жаахан хүүхэд бишдээ өдий насны залуу жирийн найзтайгаа хөтлөлцөөд л явж байна гэж мэдээж байхгүй шүү дээ. Тэгэхдээ одоо надад бүх юм хамаагүй ээ. Төгөлдөртэйгээ л хамт байвал, тэр маань намайг гэж байвал урд нь нэг бүсгүйтэй хөтлөлцөж харагдах нь байтугай авгай гурван хүүхэдтэй ч байсан хамаагүй, би түүнийг хайрласан сэтгэлээ татаж авч чадахгүй ээ. Бүхнийг Төгөлдөр өөрөө шийдэг, ер нь тэр бүсгүйтэй жирийн нэг найз ч байсан юм билүү. Мэдэхгүй зүйлийнхээ төлөө толгойгоо гашилгаж яах вэ. Хамгийн гол нь Төгөлдөр түүнд сайн байсан нь л хангалттай. Соёлоо Төгөлдөрийг өөртэй нь адилхан хайртай гэдэгт бараг л итгэж байлаа.
Энэ үед Төгөлдөр ажил дээрээ өргөсөн хатгуулсан мэт сууж ядан өндөлзөж цаг минут тоолон сууна. Захиалга өгсөн газар руугаа утасдаад хүлээлгэн өгсөн гэдгийг нь сонсоод жаахан ч гэсэн сэтгэл амрах шиг санагдана. Гэхдээ л айх зүйл нь урд нь хүлээж байлаа. Соёлоо түүнийг Уянгатай хөтлөлцөж явж байгааг хараад яаж гомдох, зэмлэх зэрэгцсэн харцаар харж байсан билээ дээ. Тэгээд одоо захиаг нь урж хаяад уурлаж байвал яана. Бүүр орой уулзая гээд утасдтал өөдөөс уурлаж загнавал яах билээ. Өөрийг нь аль хэдийн мартчихсаан явж байвал бүүр ичмээр хэрэг болох биш үү. Төгөлдөр уул нь тийм ч аймхай хүн биш дээ. Гэтэл Соёлоогийн утасруу залгахаас даанч нэг зүрх алдаад байсан тул түүнрүү мэссэж бичээд үзэхээр шийджээ.
“Сайн уу, Соёлоо. Өчигдөр уулзах байсан газраа орой долоон цаг гээд хүрээд ирэхгүй юу. Бит чамтай уулзаж нэгэн чухал зүйлийг хэлмээр байна. Би очоод сууж байнаа, Төгөлдөр” Ингэж бичээд Соёлоогийн утасруу нь явууллаа. Дараа нь уншаад үзтэл даанч эв хавгүй утгагүй зүйл бичсэн юм шиг санагдаад, мэссэжээ буцаагаад авчихаж чадахгүйдээ удтал харамсав. Нэг чухал зүйл хэлье гэнэ үү. Үгүй чи юугаа нээх чухал гэж бодоов, ер нь юу ярихаа ч мэдэхгүй байж хэмээн өөрийгөө Төгөлдөр бухимдан элдвээр хэлж бачимдана. Юутай ч гэсэн орой очоод л хүлээж байя. Ирэхгүй байвал миний хохь биз хэмээн Төгөлдөр бодлоо. Төдөлгүй утсанд нь мэссэж иртэл Соёлоогоос ирсэн байлаа. Тэгье хэмээн бичсэн ганцхан үг нь Төгөлдөрт хичнээн их баяр хөөр авчирсаныг зүйрлэн хэлэх аргагүй билээ.
Цаг нэгэнт зургаа өнгөрч Төгөлдөрийн ажлынхан нь мэр сэр тарж эхэллээ. Тэгтэл гэнэт Уянгаа залгалаа. Хүүе Төгөлдөрөө өнөөдөр хоёулаа долоо өнгөрөөд Тэнгист кино үзье, шинэ гоё кино ирсэн байна лээ, чи сайт руу нь ороод үздээ хэмээс Уянгаа хэлэх нь тэр. Төгөлдөр хэсэг түгдрээд би өнөөдөр ажилтай, даанч оройтохоос өөр арга алга хэмээн худлаа хэлж орхив. Тэгвэл маргааш үзэх үү хэмээн асуухад Төгөлдөрт анх удаа Уянгаад дургүйцэх сэтгэл төрлөө. Үгүй ээ би ажилтай гээд байна, тэгээд ч кино үзэх хүсэл алга хэмээн ширүүхэн бөгөөд эрсхэн хэлсэндээ дараа нь өөрөө ч гайхав. Урд нь өөртэй нь хэзээ ч иймэрхүү төрхтэй ярьж байгаагүйд гайхсан Уянга үнэхээр л ажил ихтэй бухимдаж байгаа юм байх даа гэж бодсоор, за тэгвэл найз нь дараа залгая хэмээгээд утсаа тавьлаа. Уянгын тухай бодох ч хүсэл Төгөлдөрт байсангүй, арай ярдаг зан гаргачихсан болов уу гэж санаа нь ч зовсонгүй ээ...
Цаг гаруйханы дараа уулзах Соёлоог л бодож байлаа. Оройн долоон цаг жаахан өнгөрөөд Төгөлдөр аль хэдийн болзсон задгай кафедаа оччихоод хүлээж суулаа. Энэ халуунд нэг аяга хүйтэн пиво уучихвал мөн сайхнаа гэж бодсон боловч, Соёлоо ирвэл таагүй санагдаж магад гэж бодоод хүйтэн ундаа уугаад хүлээж байв. Задгай кафены хоёр талынх нь орох хаалгыг ээлжлэн харж, Соёлоотой жаахан төстэй хүн харагданх төдийд зүрх нь түг түг хэмээн цохилох нь өөрт мэдэгдэнэ. Цагаа хартал долоон цаг хорин минут өнгөрч, эргэн тойрны ширээнд ч хүн ирж суух нь эрс нэмэгдэж байв. Төгөлдөр Соёлоод өөрийнхөө тухай бүх үнэнийг ирэхлээр нь нэгд нэгэнгүй тоочино хэмээн шийдсэн байлаа. Уянга тэр хоёр ямар холбоотой болох, өөрийг нь анх харсанаас хойш хэрхэн сэтгэл татагдсан, анх удаа хүнд жинхэнэ ёсоор сэтгэл зүрхээрээ дурласан тухайгаа бүхнийг ичиж зоволгүй ярихаар шийджээ.
Энэ мөчид Соёлоо догдлосон сэтгэлээ барьж ядан хурдлан алхсаар задгай кафены хажуугийн хаалгаар орж ирээд, нүд гүйлгэн харсанаа хэдэн ширээний цаанаас өөрийг нь даллаж байгаа Төгөлдөрийг олж харлаа. Төгөлдөр түүнийг санаашрал зовнил, хайр гэрэлтсэн нүдээр харж байх нь тэр.
Уянга энэ өдөр гэрлүүгээ нэг их яарсан ч үгүй. Төгөлдөртэй орой сайхан кино үзье гэж бодсон нь талаар өнгөрсөн тул ажлынх нь хэдэн хүүхэн нэг газар жаахан сууж байгаад харьцгаая гэхэд уриалгахан зөвшөөрчээ. Тэр хэд ярилцаж байгаад хотын төвийн задгай кафед орж сууя, одоо тэнд сайхан сэрүүхэн байгаа гэж нэгэн дуугаар тохиров. Уянгын ажлын үе тэнгийн хэдэн хүүхэн нэгэн таксид арайхийн багтан суугаад инээд хөөр болон явцгаасаар задгай кафены урд хаалгаар орж ирээд, сүүдэртэй зүүн талын ширээрүү зүглэцгээлээ. Хамгийн хойно нь хоцорч явсан Уянга гэнэт урдхан талын ширээнд ганцаараа суугаад, хаалганы зүг ширтэж буй Төгөлдөрийг олж хараад зөндөө гайхлаа. Гэтэл ширтэн буй хаалганы зүгээс нэгэн бүсгүй наашлан ирж байгааг хараад өөрийн эрхгүй Төгөлдөрөө хэмээн чангахан дуудсанаа өөрөө ч сайн мэдсэнгүй. Тэр дуунаар ирж байсан бүсгүй зог тусан, Соёлооруу ширтэсээр сууж байсан Төгөлдөр ч давхийн цочин эргэж харлаа. Уянга түүнрүү нэг Соёлооруу нэг ээлжлэн харж чи ингэж явдаг байсан юм уу хэмээн өөрөө ч мэдэлгүй шүдээ зуун хөндийн хүйтэн дуугаар хэлжээ. Энэ үгийг сонсоод Соёлоогийн царай цонхийн цайрч, гарах хаалганы зүг аяархан эргэв. Төгөлдөр одоо л өөрийгөө эцсийн сонголтоо хийх болсоныг ойлголоо. Нэг бол босч Уянгааг орхин Соёлоогийн араас явах, эсвэл эндээ үлдэж Уянгад тайлбар тавьж аргадах. Тэрээр Соёлоод чин сэтгэлээсээ хайртай болсон билээ. Төгөлдөрт даанч тухтай бодох зав байсангүй, үйл явдал дэндүү хурдан өрнөлөө. Төгөлдөр эцсийн шийдээ гаргалаа
Соёлоо энэхүү явдалд үнэхээрийн их гайхаж орхив. Тэрээр хурдан гэгч нь босч цэцгийн баглаагаа энгэртээ наагаад гэртэй жаахан хүүхэд шиг баярлан дэвхэцлээ. Ямар гоё вэ, ямар гоё вэ өнөө орой бид хоёр уулзана, Төгөлдөр ч бас надад хайртай юм байна. Бурхан минь сэтгэл минь яасан сайхан байна аа. Соёлоо хамгийн сүүлд дээд сургуулийнхаа элсэлтийн шалгалтанд тэнцэн орсон өдрөө л нэг ингэж баярлаж байсан билээ. Гэтэл одоо тэр үеийнхээс хэд дахин илүү баяр хөөртэй байлаа. Бурхан минь та ингэж намайг баярлуулна гэж байх уу даа…
Тэр дороо Соёлоогийн нүүр баяраар хайраар гэрэлтэн, түрүүний баргар царайнаас ямар ч ул мөр үлдсэнгүй ээ. Явахаар зэхэж байснаа аль хэдийнэ больчихоод дуу аялан хувцсаа буцаан шүүгээндээ хийлээ. Өнөөдөр хэдээс уулзах бол ажил тараад л надруу ярих байхдаа. Миний утсыг нээрээ мэдэхгүй шүү дээ. За гэхдээ гэрийн хаяг олж мэдсэн юм чинь, утсыг маань мэдэж байгаа байлгүй гэж бодоод баярлан ганцаараа инээд алдлаа. Толиныхоо өмнө байрлуулсан цэцгийн баглааны сайхан үнэр өрөө дүүрэн ханхална. Үдийн цайнаараа ч утасдаж магадгүй шүү дээ гэж бодоод Соёлоо бушуухан гадагшаа гарахаар хувцсаа өмсөн, гэрээсээ хаашаа ч гаралгүй суулаа. Гар утсаа чанга гэгч нь атган байн байн нүүрийг нь харж цаг минут тоолно. Зүрх нь хязгааргүй их баяраар бялхан хэдэн цаг ч хамаагүй ингэж хүлээн суух нь жаргал мэт санагдана. Ёстой л хүлээхийн жаргал гэгч нь энэ юм байх даа…
Гэнэт Соёлоод нөгөөх Төгөлдөртэй хөтлөлцөж явсан бүсгүй санагдлаа. Ямар жаахан хүүхэд бишдээ өдий насны залуу жирийн найзтайгаа хөтлөлцөөд л явж байна гэж мэдээж байхгүй шүү дээ. Тэгэхдээ одоо надад бүх юм хамаагүй ээ. Төгөлдөртэйгээ л хамт байвал, тэр маань намайг гэж байвал урд нь нэг бүсгүйтэй хөтлөлцөж харагдах нь байтугай авгай гурван хүүхэдтэй ч байсан хамаагүй, би түүнийг хайрласан сэтгэлээ татаж авч чадахгүй ээ. Бүхнийг Төгөлдөр өөрөө шийдэг, ер нь тэр бүсгүйтэй жирийн нэг найз ч байсан юм билүү. Мэдэхгүй зүйлийнхээ төлөө толгойгоо гашилгаж яах вэ. Хамгийн гол нь Төгөлдөр түүнд сайн байсан нь л хангалттай. Соёлоо Төгөлдөрийг өөртэй нь адилхан хайртай гэдэгт бараг л итгэж байлаа.
Энэ үед Төгөлдөр ажил дээрээ өргөсөн хатгуулсан мэт сууж ядан өндөлзөж цаг минут тоолон сууна. Захиалга өгсөн газар руугаа утасдаад хүлээлгэн өгсөн гэдгийг нь сонсоод жаахан ч гэсэн сэтгэл амрах шиг санагдана. Гэхдээ л айх зүйл нь урд нь хүлээж байлаа. Соёлоо түүнийг Уянгатай хөтлөлцөж явж байгааг хараад яаж гомдох, зэмлэх зэрэгцсэн харцаар харж байсан билээ дээ. Тэгээд одоо захиаг нь урж хаяад уурлаж байвал яана. Бүүр орой уулзая гээд утасдтал өөдөөс уурлаж загнавал яах билээ. Өөрийг нь аль хэдийн мартчихсаан явж байвал бүүр ичмээр хэрэг болох биш үү. Төгөлдөр уул нь тийм ч аймхай хүн биш дээ. Гэтэл Соёлоогийн утасруу залгахаас даанч нэг зүрх алдаад байсан тул түүнрүү мэссэж бичээд үзэхээр шийджээ.
“Сайн уу, Соёлоо. Өчигдөр уулзах байсан газраа орой долоон цаг гээд хүрээд ирэхгүй юу. Бит чамтай уулзаж нэгэн чухал зүйлийг хэлмээр байна. Би очоод сууж байнаа, Төгөлдөр” Ингэж бичээд Соёлоогийн утасруу нь явууллаа. Дараа нь уншаад үзтэл даанч эв хавгүй утгагүй зүйл бичсэн юм шиг санагдаад, мэссэжээ буцаагаад авчихаж чадахгүйдээ удтал харамсав. Нэг чухал зүйл хэлье гэнэ үү. Үгүй чи юугаа нээх чухал гэж бодоов, ер нь юу ярихаа ч мэдэхгүй байж хэмээн өөрийгөө Төгөлдөр бухимдан элдвээр хэлж бачимдана. Юутай ч гэсэн орой очоод л хүлээж байя. Ирэхгүй байвал миний хохь биз хэмээн Төгөлдөр бодлоо. Төдөлгүй утсанд нь мэссэж иртэл Соёлоогоос ирсэн байлаа. Тэгье хэмээн бичсэн ганцхан үг нь Төгөлдөрт хичнээн их баяр хөөр авчирсаныг зүйрлэн хэлэх аргагүй билээ.
Цаг нэгэнт зургаа өнгөрч Төгөлдөрийн ажлынхан нь мэр сэр тарж эхэллээ. Тэгтэл гэнэт Уянгаа залгалаа. Хүүе Төгөлдөрөө өнөөдөр хоёулаа долоо өнгөрөөд Тэнгист кино үзье, шинэ гоё кино ирсэн байна лээ, чи сайт руу нь ороод үздээ хэмээс Уянгаа хэлэх нь тэр. Төгөлдөр хэсэг түгдрээд би өнөөдөр ажилтай, даанч оройтохоос өөр арга алга хэмээн худлаа хэлж орхив. Тэгвэл маргааш үзэх үү хэмээн асуухад Төгөлдөрт анх удаа Уянгаад дургүйцэх сэтгэл төрлөө. Үгүй ээ би ажилтай гээд байна, тэгээд ч кино үзэх хүсэл алга хэмээн ширүүхэн бөгөөд эрсхэн хэлсэндээ дараа нь өөрөө ч гайхав. Урд нь өөртэй нь хэзээ ч иймэрхүү төрхтэй ярьж байгаагүйд гайхсан Уянга үнэхээр л ажил ихтэй бухимдаж байгаа юм байх даа гэж бодсоор, за тэгвэл найз нь дараа залгая хэмээгээд утсаа тавьлаа. Уянгын тухай бодох ч хүсэл Төгөлдөрт байсангүй, арай ярдаг зан гаргачихсан болов уу гэж санаа нь ч зовсонгүй ээ...
Цаг гаруйханы дараа уулзах Соёлоог л бодож байлаа. Оройн долоон цаг жаахан өнгөрөөд Төгөлдөр аль хэдийн болзсон задгай кафедаа оччихоод хүлээж суулаа. Энэ халуунд нэг аяга хүйтэн пиво уучихвал мөн сайхнаа гэж бодсон боловч, Соёлоо ирвэл таагүй санагдаж магад гэж бодоод хүйтэн ундаа уугаад хүлээж байв. Задгай кафены хоёр талынх нь орох хаалгыг ээлжлэн харж, Соёлоотой жаахан төстэй хүн харагданх төдийд зүрх нь түг түг хэмээн цохилох нь өөрт мэдэгдэнэ. Цагаа хартал долоон цаг хорин минут өнгөрч, эргэн тойрны ширээнд ч хүн ирж суух нь эрс нэмэгдэж байв. Төгөлдөр Соёлоод өөрийнхөө тухай бүх үнэнийг ирэхлээр нь нэгд нэгэнгүй тоочино хэмээн шийдсэн байлаа. Уянга тэр хоёр ямар холбоотой болох, өөрийг нь анх харсанаас хойш хэрхэн сэтгэл татагдсан, анх удаа хүнд жинхэнэ ёсоор сэтгэл зүрхээрээ дурласан тухайгаа бүхнийг ичиж зоволгүй ярихаар шийджээ.
Энэ мөчид Соёлоо догдлосон сэтгэлээ барьж ядан хурдлан алхсаар задгай кафены хажуугийн хаалгаар орж ирээд, нүд гүйлгэн харсанаа хэдэн ширээний цаанаас өөрийг нь даллаж байгаа Төгөлдөрийг олж харлаа. Төгөлдөр түүнийг санаашрал зовнил, хайр гэрэлтсэн нүдээр харж байх нь тэр.
Уянга энэ өдөр гэрлүүгээ нэг их яарсан ч үгүй. Төгөлдөртэй орой сайхан кино үзье гэж бодсон нь талаар өнгөрсөн тул ажлынх нь хэдэн хүүхэн нэг газар жаахан сууж байгаад харьцгаая гэхэд уриалгахан зөвшөөрчээ. Тэр хэд ярилцаж байгаад хотын төвийн задгай кафед орж сууя, одоо тэнд сайхан сэрүүхэн байгаа гэж нэгэн дуугаар тохиров. Уянгын ажлын үе тэнгийн хэдэн хүүхэн нэгэн таксид арайхийн багтан суугаад инээд хөөр болон явцгаасаар задгай кафены урд хаалгаар орж ирээд, сүүдэртэй зүүн талын ширээрүү зүглэцгээлээ. Хамгийн хойно нь хоцорч явсан Уянга гэнэт урдхан талын ширээнд ганцаараа суугаад, хаалганы зүг ширтэж буй Төгөлдөрийг олж хараад зөндөө гайхлаа. Гэтэл ширтэн буй хаалганы зүгээс нэгэн бүсгүй наашлан ирж байгааг хараад өөрийн эрхгүй Төгөлдөрөө хэмээн чангахан дуудсанаа өөрөө ч сайн мэдсэнгүй. Тэр дуунаар ирж байсан бүсгүй зог тусан, Соёлооруу ширтэсээр сууж байсан Төгөлдөр ч давхийн цочин эргэж харлаа. Уянга түүнрүү нэг Соёлооруу нэг ээлжлэн харж чи ингэж явдаг байсан юм уу хэмээн өөрөө ч мэдэлгүй шүдээ зуун хөндийн хүйтэн дуугаар хэлжээ. Энэ үгийг сонсоод Соёлоогийн царай цонхийн цайрч, гарах хаалганы зүг аяархан эргэв. Төгөлдөр одоо л өөрийгөө эцсийн сонголтоо хийх болсоныг ойлголоо. Нэг бол босч Уянгааг орхин Соёлоогийн араас явах, эсвэл эндээ үлдэж Уянгад тайлбар тавьж аргадах. Тэрээр Соёлоод чин сэтгэлээсээ хайртай болсон билээ. Төгөлдөрт даанч тухтай бодох зав байсангүй, үйл явдал дэндүү хурдан өрнөлөө. Төгөлдөр эцсийн шийдээ гаргалаа