Хvvхдийн сэтгэхvй хөдөлгөөний хөгжил нь хоорондоо нягт харилцан уялдаатай байдаг. Хvvхэд толгойгоо дааж эхлэхээс эхлэн эргэх өндийх, босох нь тэдний гадаад орчноо танин мэдэх анхны алхам нь юм. Хvvхэд харагдаж байгаа болон өөрийн сонирхсон зvйл рvv тэмvvлэх, тоглоомоо барьж авах гэж эрмэлзэх, дуу чимээ гарч байгаа зvг рvv эргэж харах нь хөдөлгөөнийг идэвхжvvлнэ. Эмч нар хvvхдийн хөгжилтийг хөдөлгөөний идэвхээр нь төдийгvй, сэтгэлийн хөдөлгөөнөөр нь vнэлдэг. Нярай хvvхдийн хөдөлгөөн. Хvvхэд төрснийхөө дараа гар хөл нь замбараагvй хөдөлгөөнтэй байдаг. Хөл нь өвдгөөрөө атийж, гараа тохойгоороо нугалж цээжиндээ авч, сарвуугаараа чанга атгаж, гартаа ойртсон юмыг муухан барьж авч бие рvvгээ татдаг. Энэ vед нугалах булчин нь тэнийлгэх булчингаас илvv хvчтэй байдаг. 1-1,5 сартайдаа эхийгээ таньж, инээх буюу хөл гарын хөдөлгөөн идэвхтэй хурдан хөдөлдөг. 2-2,5 сартайдаа босоо байдалд толгойгоо 1-2 минут даана. Тvрvvлгээ харуулж хэвтvvлэхэд толгойгоо өндийлгөнө. 3-4 сартайдаа толгойгоо бvрэн дааж, хэвлийгээр нь хэвтvvлэхэд толгойгоо өргөж, гар дээр тулна. өөртэй нь тоглоход чанга инээнэ. Аав, ээжийгээ харж инээмсэглэнэ. Танихгvй хvнээс бишvvрхэнэ. 4-5 сартайдаа хvvхэд нуруу, хажуугаараа хөрвөөж эхэлнэ. Хvний гар дээр очих, авахуулах дуртай болж, хvний дэмжлэгтэй сууж, суганаас нь дэмжихэд хөл дээрээ зогсож дэрвэнэ. Орон дээр өлгөсөн тоглоом руу гараа сарвайж авах, барихыг оролдоно. 5-5,5 сартайдаа хvvхэд, нуруу гэдсээрээ хөрвөж эхэлнэ. Тоглоомоо чөлөөтэй барьдаг болно. Янз бvрийн дуу чимээг ялгаж, энхрийлж өхөөрдөхөд инээмсэглэнэ. Харин уурлаж загнасан дvр vзvvлэхэд хөмсгөө зангидаж барайна. 5,5-6 сартайдаа хvvхэд нуруу, гэдсээрээ чөлөөтэй эргэж хөрвөнө. Хөдөлгөөн нь улам идэвхтэй болж, суганаас нь дэмжвэл, нэг хоёр гишгэнэ. Тоглоом, аяга таваг сонирхож, нэг хоёр vг шулганаж эхэлнэ. 7-8 сартайдаа биеийн байрлалаа орон дээр, хvvхдийн хашлага дотор чөлөөтэй өөрчлөнө. Мөлхөх гэж оролдоно. Хэвтэж байгаад өндийж хvний дэмжлэггvйгээр сууж, хvний нуусан зvйл рvv анхаарлаа хандуулж тоглоомоо заах, хэлсэн нэг хоёр vе vгийг давтана. 8-9 сартайдаа мөлхөж эхэлнэ. Хvvхдийн хашлага орны савх модыг тvшиж босон, савх модыг сэлгэн барьж хөлөө зөөж тавин явж эхэлнэ. Том хvн рvv гараа сарвайж өндийх гэх ба 10-11 сартайдаа чөлөөтэй мөлхөж эхэлнэ. 11-12 сартайдаа хvvхэд ямар ч дэмжлэггvйгээр зогсоно. Гараараа тэнцвэрээ зохицуулж нэг хоёр алхаж тvvндээ баясна. Зарим тоглоомыг нэрлэж 5-10 орчим vг хэлдэг болно. Суух: Хvvхэд суух их дуртай. Суух нь хvvхдэд их тааламжтай байдаг. Гэвч сууж сураагvй vед нь дэр, хөнжил ивж суулгах, удаан хугацаагаар барьж сууж хэрэггvй. Хvvхдийн нурууны булчин эхний vед сул хөгжилтэй байдаг учир нуруу муруйх, бөгтөр болох, цээжний хэлбэр алдагдах, энэ нь цаашид амьсгалын системд муугаар нөлөөлнө. Зогсох: Зогсох нь олон бvлэг булчингийн хөгжилт шаарддаг учир хvvхэд энэ дадалд маш аажим сурна. 2,5-3 сартайд нь суганаас өргөж өвдөг дээрээ хөлөөр нь хэд хэдэн удаа гишгvvлж цааш нь 4-4,5 сартайгаас нь хөл дээр нь эгц зогсоож дэрвvvлж сургах хэрэгэй. Хvvхдийг ингэж суганаас нь өргөж хөл дээр нь зогсоохдоо тавхайгаар нь аль болох бvрэн гишгvvлэх нь чухал.