Зуучлалаар дамжуулан гадаадын иргэдтэй гэрлэж, харийн газар боолчлогдон сэтгэл санаа, эрүүл мэндээрээ хохирч, бүр цаашилбал амь насаа алдсан тохиолдлын талаар хэдэнтээ мэдээлж байсан. Хэдий үүнийг сэрэмжлүүлэн анхааруулж, олон үйл ажиллагаа явуулж байгаа ч ямар хүнтэй суух нь хувь хүний эрх учраас үүнийг хориглон хуульчилж болдоггүй. Тиймээс л одоог хүртэл манай улсын Гэр бүлийн тухай хуульд гадаадын иргэнтэй гэр болж болно, болохгүй гэдгийг зааж өгөөгүй байдаг.

Гэхдээ ямар нэгэн байдлаар үүнийг зохицуулах хуулийн заалт байдаггүй нь тэднийг эрсдэх аюулд хүргээд байгааг хүний эрхийн байгууллагууд хэлдэг. Гэр бүлийн тухай хуульд гадаадын иргэнтэй, эсвэл зуучлалаар дамжуулан гэрлэхийг хориглоно гэж заавал хүний эрхийг боогдуулсан хэрэг болно. Харин хяналтгүйгээр зуучлуулан гэрлэж байгаагийн үр дагаврыг хянахын тулд хуульдаа зөвшөөрч өгөх хэрэгтэй гэсэн байр суурь байдаг. Зөвшөөрсөн хуулийн заалтыг дагаад тухайн зуучлалаар гэрлэж байгаа иргэний нийгмийн байдлыг давхар хамгаалах боломжтой аж.

Тухайлбал, гадаадын иргэнтэй гэрлэхийг хүссэн хүн заавал төрөөс итгэмжлэгдсэн зуучлалын байгууллагаар дамжуулан гэрлэнэ гэж зааж өгвөл хүний наймааны хохирогч болох эрсдэлийг бууруулах боломжтой. Учир нь одоогийн манай нөхцөлд зуучлалын бие даасан, найдвартай байгууллага байхгүй дандаа хувь хүн зуучилж өгдгөөс аюултай байдал үүсдэг аж. Түүнчлэн зуучлалын байгууллагыг шалгадаг, зуучлагч нь ажлаа тайлагнадаг тогтолцоо ч байдаггүй байна. Тиймээс зуучлалаар дамжуулан гадаадын иргэнтэй гэр бүл болж байгаа хүмүүсийг төрөөс анхаарч чаддаггүй. Хоёр жилийн өмнө манай НХХЯ, хүний эрхийн төлөө ажилладаг төрийн бус байгууллагууд, Солонгосын гэр бүлийн яамтай (Манай иргэдийн 80 гаруй хувь нь солонгос иргэнтэй зуучлан гэрлэдэг тул Солонгосын талтай тулгамдсан асуудлыг ярилцсан) хамтран гадаад дахь гэрлэлтэд тулгамдаж буй асуудлын талаар ярилцсан.

Энэ үеэр манай зүгээс монгол иргэдээ хамгаалах, тэдний нөхцөл байдлын мэдээллийг авч байх боломжийг бүрдүүлээгүй, тулгамдаж буй асуудлын талаар дорвитой санал хэлж чадаагүй. Гэтэл Солонгосын тал танай охид хүүхнүүд манай ёс дэгийг сахиж чаддаггүй нь хамгийн том асуудал болж байна. Тиймээс манай иргэдтэй зуучлалаар гэрлүүлж буй хүмүүсийг бэлдэх хэрэгтэй гэж байсан. Мөн зуучлалаар гэрлэн Солонгост очоод амь насаа алдаж байгаагийн хариуцлагыг Монголын зуучлагчид хариуцах хэрэгтэй гэж байв. Энэ мэтчилэн манайд зуучлалын гэрлэлтийг зохицуулах хууль, эрх зүйн орчин байдаггүйгээс хүний аманд багтаж байна шүү дээ. Тиймээс хууль санаачлагчид үүнийг анхаарахгүй байж болохгүй нь