Дундад улс тусгаар тогтнолоо зарласнаар Өвөр  Монголын эмгэнэлт амьдралын үндэс тавигдсан байдаг. Маш олон арга хэрэгслээр Өвөр  Монголыг уусгаж авсан байдгийн нэг жишээ нь өвөр монгол эмэгтэйчүүдийг ашигласан байдаг. Энэ түүх хятадын соёлын хувьсгалын үед болсон байдаг.

Мянга мянган  Өвөр монгол эрсийг гэнэт цэрэгт явуулж, заримыг нь эсэргүү хэмээн ийш тийш нь цөлж тарааж, үлдсэн хэсгийг  нь хилс хэрэгт гүтгэж гүжирдэн шорон гянданд хорьж алж устгав. Ийнхүү эсгий гэртээ айл гэрийн эзэгтэй  эхнэрүүд өөрсдийн хүүхдүүдийн хамт бэлэвсрэн үлдэв. Энэ үед өмнөд хөршийн засгаас  “туслах малчин”  хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэв. Өөрөөр хэлбэл Өвөр Монгол айл бүрт нэг нэг бээвийсэн хужаа гоонь эрсийг суулгав. Ийнхүү нэг л өдөр Монгол эхнэрүүд нүдэнд хүйтэн хужаа эртэй хамт нэг гэрт амьдрах болов. Мал аж ахуйн ажил өглөөнөөс үдшийн бүрий хүртэл тасрахгүй борви бохисхийлгүй хөдөлмөрлүүлнэ. Нялх хүүхдүүдтэй бэлэвсэн монгол эхнэрүүдэд хужаа эрээс өөр туслах хүн үл олдоно. Өдөржин малын ажилд нь хужаа эр туслахчаа аядана. Нүдэнд хүйтэн тэрхүү эрийг харсан монгол эхнэр түүнийг нэг нүдээр харахыг үл хүснэ. Хужаа эрийн биед хүрэхээсээ хүртэл цэрвэнэ. Харин түүнийг хөөж, загнаж, гэрээсээ явуулахыг хүсэв ч аргагүй хүчин мөхөсдөнө.

---

Ийнхүү  хоёр жил, гурван жил, дөрвөн жил болоход хужаа эр монгол эхнэрт урьдын адил нүдэнд нь хүйтэн харагдахаа больж нүдэнд нь өөриймсөж дасаж сэтгэл нь хувирч эхэлнэ. Энэ үед хужаа эр мал аж ахуйн ажилд тусалж, монгол эхнэр ч тэрхүү хужаа эрийг зарим үед өрөвдөн цай хоолноосоо өгч, хувцас хунарыг нь оёж, зарим үед халамжилна. Энэ үед даварсан хужаа ямаан омогоо харуулж гэрийн хойморт залран хүүхдүүдийг нь зарж өөрөө юм хийхээ больж монгол эрийн орыг залган амьдарна. Монгол эхнэрийн биений эмзэг хэсгүүдэд гар хуруугаараа хүрч, шөнө унтуулахгүй татаж чангааж  эсэргүүцвэл  дарамтлан харьцана. Нэг л шөнө  хужаа эр тачаалаа дийлэлгүй монгол эхнэрийг эзэмдэж  хононо.

Ийнхүү монгол эмэгтэйн хормойн тэвчээр, сэтгэл зүйгээр даажигнасан энэ бодлого эцсийн дүндээ өвөр монголыг  уусгаж  хятадчилах арга байжээ. Монгол эхнэрүүдэд тухайн үед хужаа эрээс өөр физиологийн хэрэгцээг нь  хангах эр хүн байсангүй нь хамгаас эмгэнэлтэй. Ямар ч тэвчээртэй эмэгтэйд 5 жил эр хүнгүй байна гэдэг хүнд сорилт юм.

Нэг жилийн дараа эрлийз хүү дуугаа хадаан төрөхөд монгол эцгийн хүүхдүүд ад үзэгдэн гэрээсээ хөөгдөв. Харин тэдний оронд эрлийз хүүхдүүд эрхлэлдэн тоглоно. Хэдэн жилийн дараа цэргийн алба, гяндан, цөллөгнөөс гэртээ ирсэн монгол эрийг  хойморт нь заларсан хужаа эр хэзээний гэрийн эзэн аятай  хүлээн авахад зарим монгол эр биеэ барьж чадалгүй эхнэртэй нь нөхцсөн  хужааг алж, зарим нь зодоон хийж, баривчлагдаж зарим нь сэтгэлээр унан явсаар үхжээ.

Энэ бол бодит түүх. Энэ түүх өнөөдрийн тусгаар Монгол оронд маань давтагдахад их ойрхон байна. Учир нь хятадтай хил залгаа аймгуудад туслах малчин гээд хужаа нар ажиллаж байна. Монгол эхнэр аваад  амьдарч байгаа тохиолдлууд ч байна.

Санагтун , анхаарагтун.

Бүү март мартвал сөнөнө.

Хүндэтгэсэн Б.Дандарчулуун