Moderator : Ixus
Бичлэгийн тоо 14,846

baharhah MONGOL BANHAR

Уншсан 38952 vote 0 2009.06.20 18:00:12
banhar_nohoi05[1].jpg



Хүн төрлөгтөн 15 000 жилийн тэртээгээс Төв Азийн
Тэгш Өндөрлөгт нохойг /CANIS LUPUR/ /латинаар бичиж үлдээх буюу лат./
гэршүүлсэн гэдэг. Энэ нь MEZOLITHIC /лат./ үе ба хуучин чулуун зэвсгийн
үе PALEOLITHIC /лат./-ээс шинэ чулуун зэвсгийн үе NEOLITHIC /лат./-д
шилжих завсрын уе MIDDLE STONE AGE /лат./ гэдэг. Энэ үед аль хэдийнээ
орчин үеийн хүн HOMO SAPIENS /лат./ бий болж, улмаар эхийн эрхт овог
үүсэж байжээ. Галыг бол аль хэдийн (40 000-15 000 paleolitic era)
гаргах болсноор зэвсгийн төрөл сайжирч, нум сумыг хэрэглэх болсон үе.



Төв
Азийн байгаль, газар зүйн байдал, амьтан ургамлын аймаг орчин үеийн
төрхөө олсон байлаа. Мөн одоогийн Монгол нутагт мал аж ахуйн үүсвэр
тавигджээ.


Монгол угсаатан ард түмэн
нохойг гаршуулж ашиглахдаа голдуу хар, хар бараан зүсний, дөрвөн нүдтэй
гэх хөмсөг цагаан шаргал, цээж өвчүү нь цагаан буюу цагаан шаргал,
улбар шар өнгийн цээж, дөрвөн хөл нь мөн адил цагаан шаргал байхаар,
хүч тэнхээ сайтай, тэсвэртэй, өл даах чадвараар нь сонгодог байв.
Цагаан, саарал, шар, алаг зүсний нохдыг авдаггүйн учир нь тэжээвэр
малаа чоно, үнэг, ирвэс, шилуус гэх араатан амьтадтай эндүүрэлэхгүй
гэсэн бодол.


Монголчууд нохойг
голдуу харуул хамгаалалт, анч, үхэр дагагч, хоньч гэсэн чиглэлээр өсгөн
өржүүлж иржээ. Ан хийхдээ ихэнхдээ гарз үүлдрийн тайга нохойг хурдан
болохлоор нь ашиглана. Анчид нэг нас хүрч байгаа бие гүйцсэн гөлгөн
нохойг бусад дадлагатай ноходын хамт дагуулж, сургана. Учир нь бага
настай нохойн соёо гүйцэд ургаж маш хурц үзүүртэй байдаг. Бодон гахайг
араас нь хөөн гүйцэж борвийг нь тас татан унагаадаг гэдэг. Ёр нь амьтны
арьсыг нь цоо хаздаг.


Нохой голдуу
13-15 жил бую 27-30 насалдаг. Нэг жилд тэдний био ритм хоёр удаа
явагдана. Зарим хав нохой 30-аас илүү наслах ч байдаг. Дэлхий дээр
одоогоор нохойны тоо толгойг 400 сая орчим гэж эрдэмтэд таамагладаг.
Хэдий олон гөлөг төрүүлдэг боловч үхэж үрэгдэх бас их байдагтай
холбоотой.


Сайн үүлдрийн эх нохойг
маш их хүндэтгэнэ. Эзнийнх нь зөвшөөрлөөр гөлгийг нь авахдаа сайн өдөр
цагийг болзож эзэнд нь бэлэг, өглөг барицтай очиж, эх нохойнд нь хүртэл
идэш бэлэг, нууц хоол өгнө.


Хэрвээ
эм нохой өөрөө гэр хотонд ирвэл буян авчирч байх нь, эр нохой ирвэл олз
орж байх нь. гэж билэгшээн сайн асарч тэжээж, буян хурааж байна гэж
үздэг. ЖИНГЭР, ГИЧИЙ гэх үгсийг олон дахин давтах, муу ярианд холбох,
хараал болгон хэлхийг ихэд цээрлэдэг. Нохойгоо илж таалж эрхлүүлдэггүй
боловч яг эзэн хүн нь өвчүү цээжийг нь маажиж өгдөг. Энэ нь нохой эзнээ
мартахгүй болдог гэдэг хуучний домогтой. Нохойны аль ч мөч нь цээжиндээ
хүрдэггүй...


Эрдэмтэн мэргэд,
судлаачдын туурвисан орчин үеийн шинжлэх ухааны мэргэжлийн номнууд дээр
МОНГОЛ НОХОЙ гэсэн төрөл байдаггүй ч ерөнхийд нь TIBET MASTIFF /лат./
гэдэг төрөлд хамааруулдаг. Зарим улсууд БАНХАР нохойг Монгол нохой
биш, мөргөлчид Цайдамын талыг гатлаад Цастын оронд очоод буцахдаа
тэндээс сарлагыг авч ирдэг байсан. Замдаа сарлагаа алдчихгүйн тулд мөн
араатан амьтнаас хамгаалуулахын тулд энэхүү нохойгоор мануулж, Төвдөөс
хамтад нь авч ирдэг байсан гэлцэнэ. Энэ бол ташаа ойлголт!
Эртнээс
нааш энэ төрлийн нохойг Монголд БАНХАР, Хятадад ZANG' Ao /лат./,
Непалд BHOTE KUKUR /лат./ Төвдэд DO-KHYI /лат./ гэж нэрлэсээр ирсэн.
Дундад зуун эхлэх үед Энэтхэг Арабын орнууд TIGER HEAD /лат./ гэж
нэрлэж байж. Үүнтэй төстэй төрлийн нохой бол SAINT BERNARD нохой.
Түүнийг анх Гэгээн ламтан Бернард Альпын цаст өндөрлөгт хөтөч болгох
зорилгоор зохиомлоор гаргаж авсан гэдэг. Энэ нохойн эх сурвалж нь нэг
талаас TIBET MASTIFF нөгөө талаас SWISS ALP уулын нохой гэдэг. Энэ
нохойг бид нар "BEETHOVEN" гэдэг киноноос мэднэ.


БАНХАР нохойн дундаж өндөр 75-85 см, амьдын жин дундажаар 70-90кг. Зарим үед өндөр нь нэг метр, жин нь 110 кг хүрч байж.


Сайн
нохой үхлээ эзэндээ харуулдаггүй. Цаг нь болохлээр өөрөө яваад хаа
нэгэн далд газар ойчоод өгдөг. Эзэн нь мэдэж л байдаг боловч саад
хийдэггүй. Сүүлд Эзэн нь олж аваад сүүлийг нь тайрч аван дэрлүүлээд
ингэр газар хөдөөлүүлэн, хойд насандаа хүн болж төрхийг ерөөж оршуулгын
ёслол үйлддэг.


Дашрамд өгүүлхэд
эдгээр зурагнуудыг, хамт ажилладаг Америкчүүдэд үзүүлхэд ".. хар арслан
гэж байдаг юм уу? ..." гэж нэг нь бүүр дуу алдаж билээ. Харин Монголын
талаар овоо мэдлэгтэй нэг нь "... монголын байгаль цаг агаар амьтныг
ингэж өөрчлөх гэж дээ..." гэж толгой сэгсэрч байв.


 

 






 

 



 

 


 


 


 





 

 


profile HEN CH OILGOHOORGUI GAJ
                                           SETGE!
HUN BUHEN OILGOHOOR ZUW 
                                       GUITSETGE!

profile

sarmisxan...

2009.06.21 11:29:02
*.158.68.139

halit  uuriiguu  peklamddag  bnasht.............kk

anuya

2009.06.21 15:47:21
*.142.80.208

kkk......goyo goyo...........emoticon
List of Articles
Дугаар Гарчиг Нэр Date Уншсанsort
Зарлал СМАРТ УТАСНААС ГАДААД ДОТООД ГҮЙЛГЭЭГЭЭ ХИЙЦГЭЭЕ!! ХАНА БАНКНЫ АППЛИКЕЙШН МОНГОЛ ХЭЛЭЭР! [1] admin 2014-03-24 63575
Зарлал ТА СЭТГЭЛ ДҮҮРЭН ИНЭЭМСЭГЛЭЖ ЧАДДАГ УУ? HAPPINESS ШҮДНИЙ ЭМНЭЛЭГ file [9] ADVertisement 2012-05-02 186480
14844 hi zaluusaa [1] chimde 2008-07-05 253948
14843 CHAT---------------------MONGOL--------------------------CHAT [2] [6] Itgelxvv 2009-05-14 175911
14842 C1, UBS, UBS2, TV5, TV9 Mongoliin tv suvguud shuud tsatsagdaj bn. [1] [9] oyu601 2010-02-15 80096
14841 sodon taniltsah zar [1] [12] McNaDReY 2010-11-18 77756
14840 tanil [9] gagaru 2009-01-26 65612
14839 Sonirhood uzeerei ta hezeech haramsahgui [1] fohow 2009-08-06 57608
14838 ~★ МОНГОЛ Залуус Chat★~ [1] *MGL_boy* 2010-01-18 54607
14837 ЧАT๑۩۞۩๑ ИНЭЭМСЭГЛЭЛ๑۩۞۩๑ЧАT ๑۩۞۩๑ээнээ๑۩۞۩๑ 2010-02-22 52281
14836 shuurhai zar [3] hugiin_hudalch 2011-02-20 51558
14835 "ХАНХУ" ХУУЛЬ ЗҮЙ ӨМГӨӨЛӨГЧИЙН ТОВЧОО file ADVertisement 2013-06-26 48655
14834 ~ЧАТ______*ღღМөнхийнღХайрღღ*_______ЧАT~ chups 2009-05-10 44063
14833 MONCHAT******************************MONCHAT [2] [8] saakaaa 2010-05-23 42231
14832 .....ЧАТ...............'''ТАНИЛЦЪЯ'''...............ЧАТ..... Топмн 2011-10-31 42223
14831 ...........Танилцъя........Чаат........Залуусдаа шинэ оны мэнд.! Mn.Music 2009-12-13 42156
14830 Чат☆ღ★๖ۣۜ๖ۣۜ◈♥УЧРАЛ๖ۣۜ◈๖ۣۜ๖ۣۜ★ღ☆Чат [2] beschka_hair 2010-02-17 41175
14829 ☆★☆ЧАТ----◀ГЭРЭЛ ГЭГЭЭ ▶-------ЧАТ☆★☆ Итгэлхүү 2009-08-02 39869
14828 ajliin zar [2] [3] popain 2008-12-21 39740
14827 ЧАТ_ _ _ _ _ХӨХ МОНГОЛ _ _ _ _ _ЧАТ Итгэлхүү 2009-09-07 39149
» baharhah MONGOL BANHAR [2] [2] zurgaa 2009-06-20 38952
14825 UB ТРАНС ТЭЭВЭР ЗУУЧЛАЛЫН КОМПАНИ 02-2273-6660 ADVertisement 2012-07-06 37955
14824 Chat``````MONGOL`````Chat *MGL_boy* 2009-12-08 36776
14823 Kинонд тоглох эрэгтэй гол дүр хайж байна [10] ***Энxзaяa*** 2009-06-29 36274
14822 ЧАT๑۩۞۩๑ ИНЭЭМСЭГЛЭЛ๑۩۞۩๑ЧАT ๑۩۞۩๑ЭЭнЭЭ๑۩۞۩๑ 2009-09-15 34560
14821 CEKC UIDAAD BAIVAL.... [12] ELGEMSUU 2009-05-27 33253
14820 (test)스페셜 배너 테스트 [6] [1] admin 2008-06-27 32233
14819 .....ЧАТ...............'''ТАНИЛЦЪЯ'''...............ЧАТ..... Топмн 2011-05-05 31414
14818 Chat-----MONGOL-----Chat *MGL_boy* 2009-11-08 30270
14817 E mail hayag yaj neeh be? [9] [4] dariabayaraa 2009-04-11 29897
14816 ...CHAT.....WELCOME TO......CHAT... Dalan hudalch 2009-07-18 29512
14815 ~~~~~~CHAT-bvsgvichvvd-CHAT~~~~~~ [4] enhsolo 2008-10-26 29065
14814 Taniltsaya [19] atar 2008-11-17 28762
14813 Yahoo messenger password hack. 100% ажилна...!!! [4] jimothy 2010-05-29 28648
14812 Сайхан сэтгэлийн аян уулзалт [4] daruuhan01 2009-05-26 28544
14811 ХЯМД ГАР УТАС КАРТ КОМПьЮТЕР NOTEBOOK ҮНЭГҮЙ ИНТЕРНЕТ,TV ХЭРЭГТЭЙ БОЛ БИДЭНД ХАНДАНА УУ!!!!!........... УРАМШУУЛАЛТАЙ.................... [12] MGL ãèøvví 2008-06-27 28537
14810 CHAT...................Танилцъя.................CHAT [1] MGLlexus 2009-05-09 28267
14809 30-40 nasanii emegte... [7] eegii_85 2008-09-22 28053
14808 Чат☆ღ★๖ۣۜ๖ۣۜ◈♥УЧРАЛ๖ۣۜ◈๖ۣۜ๖ۣۜ★ღ☆Чат beschke_love 2009-09-07 27826
14807 Танилцах зар [2] erhet 2009-07-26 27736
14806 ☆★☆чат----◀ ГЭРЭЛ ГЭГЭЭ ▶-------чат☆★☆ Итгэлхүү 2010-02-23 27352
14805 -----ДЭНЖ ХОТОЙСОН НААДАМ----- [2] ***Энxзaяa*** 2009-06-17 26536
14804 ★☆★ BVH TORLIIN SHIWEES HJ BNA. ★☆★ b_tattoo 2012-09-18 26398
14803 vnheer goe kino vzvel shuud orood vz gantulga08 2012-07-18 26301
14802 100gaar ybdag ynhan bna ynxan] 2008-10-07 26272
배너신청
자생병원

배너신청