Нэг. Солонгос дахь монгол иргэдийн тухай тоо баримт
Суугаа орны ХЗЯ-ны албан ёсны мэдээгээр энэ оны 1 дүгээр сарын 1-ний байдлаар БНСУ-д нийт 32.206 монгол иргэн байна. Үүнээс суралцагчид /1717 хүн/, солонгос иргэнтэй гэр болсон манай харьяат /2.325 хүн/, МИАТ, УНДЕГ, ГАХИТ, Хаан банк зэрэг төлөөлөгчийн газруудын ажилтнууд, монгол сургуулийн багш нар, түүнчлэн хувиараа бизнес эрхлэгчид, тэдний гэр бүлийн гишүүд, 3 сарын визээр ирэгч /1000/-дийг хасвал 27.000  иргэн,  түүний  16.806  нь гэрээгээр  10.194 нь хууль бусаар ажиллаж байна.

Хоёр. БНСУ-ын санхүү, эдийн засгийн хямрал Солонгос дахь монгол иргэдэд нөлөөлж буй байдал  
-Дотоодод ажлын байр хомсдсон, өнгөрсөн оны квотыг ашиглаж дуусгах, гадаадаас ажиллах хүч авах тухай 2004 оны хуулинд өөрчлөлт оруулахтай холбогдуулан БНСУ-ын Засгийн газар энэ оноос гадаадаас ажиллах хүч шинээр нэмж оруулахыг түр зогсоогоод байна /2008 онд зөвшөөрөл олгосон цөөн тооны ажилчдыг авч байгаа/. Үүний улмаас Солонгосоос ажлын байрных нь захиалга 2008 онд авсан манай 700 гаруй хүн ирж чадахгүй хойшлогдоод байгаа бөгөөд тэр ажлын байр нь ч хадгалагдах эсэх нь тодорхойгүй   байна.  

-Тус улсын Хөдөлмөрийн яамны мэдээгээр шинээр ажилчид нэмж оруулах эрх нээгдсэн ч гэсэн гадаад орнуудад өгөгдөх энэ оны квот өмнөх оныхоос 20-30 хувь буурах төлөвтэй байна. Чингэвэл, 2009 онд ирэх манай 5000 орчим хүн 1000-1500 хүнээр багасахад хүрэх нь.    

-Жижиг, дунд үйлдвэрүүд дампуурах буюу ажлаа зогсооход хүрч байгаагаас өнгөрсөн оны 10-12 дугаар сард гадаадын 8000 орчим, түүний дотор манай 1000-аад гэрээт ажилчид ажилгүй сул зогсолттой, цаашид хэрхэх нь тодорхойгүй байна. Ийм нөхцөлд Солонгосын хөдөлмөрийн бирж ажил олгох ёстой боловч  хэрэг дээрээ ажил олдохгүй байгаа аж. Иргэд энэ асуудлаар ажиллах хүч илгээх төвийн Сөүл дэх төлөөлөгчийн газарт их хандаж  байна.  

-Үйлдвэрийн газруудын нэлээд нь ажлын 5 өдөрт шилжсэнээр дотоод, гадаадын ажилчдын хөдөлмөрийн сарын хөлс  836.000 вон /620 доллар/  болтлоо буураад байна.

-Хөдөлмөрийн хөлс бүхэлдээ буурсан, воны ханш унасан зэргээс шалтгаалан хямрал эхлэхээс өмнө гэрээт ажилчдын сарын дундаж хөдөлмөрийн хөлс 900 доллар байсан бол эдүүгээ 600-650 доллар болж, ажилчдын орлого багаж байна. Энэ нь монгол руу шилжих валютын хэмжээг багасахад нөлөөлж буйгийн зэрэгцээ воны ханш чангарахыг иргэд хүлээж мөнгө гуйвуулахаа азнаж байна. Манай иргэдийн мөнгөн гуйвуулгыг хамгийн их гүйцэтгэдэг Korea Exchange Bank-ны судалгаагаар, 2008 онд Монгол руу илгээх ажилчдын нийт мөнгөн гуйвуулга 40 хувиар багасч, тус банкаар гэхэд дөнгөж 20 сая 753 мянган доллар шилжсэн аж /5 банк, хувийн брокеруудаар дамжуулан мөнгө гуйвуулдаг/. Энэ бол хямралаас өмнөх жилүүдийн Солонгос дахь монгол ажилчдын 1 сарын хөдөлмөрийн хөлстэй тэнцэх хэмжээний мөнгө юм.    

-Сүүлийн үед, тухайлбал, 2008 оны 6 дугаар сараас хойших  6 сарын хугацаанд 2.253 хүн буцлаа. Үүнд хямрал бас  нөлөөлсөн гэж үзэх үндэслэлтэй.

Гурав. Солонгос иргэд гадаадад зорчих хандлагын талаар
БНСУ-ын Аялал жуулчлалын агентлагийн мэдээгээр 2008 онд гадаадад зорчсон солонгос иргэдийн тоо өмнөх оноосоо 11 хувиар /18.672.344 хүн/, түүний дотор 12 дугаар сард 38 хувиар буурсан бөгөөд энэ онд үүнээс ч багасах төлөвтэй байна. Манай улсад зорчих солонгос иргэдийн тоо ч тодорхой хэмжээгээр багассан дүн гарч байна. Тухайлбал, манай ЭСЯ-наас 2007 онд 38.350 солонгос иргэн виз авсан бол өнгөрсөн онд 35.839 болж 3000 орчмоор буурснаас гадна энэ оны 1 дүгээр сард  771 солонгос иргэн виз авсан нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 5О хувиар бага байна /2008 оны 1 дүгээр сард 1403 виз авсан/.

Монгол Улсын Гадаад Харилцааны Яамны ХМА-аас мэдээлэв