Áëîã õөòëөã÷: Ñàðóóë  
<!--[if !vml]--><!--[endif]-->Ýíý òàìãàíû òàëààð æîîõîí äóðñìààð ñàíàãä÷èõëàà. Ýðò öàãò öàãààí õýðìèéã áàðüäàã õÿòàäûí àíõíû õààí áà÷êà өөðòөө íýã òàìãà õèéëãүүëæýý. Òýð òàìãà íü ýíý áèø ë äýý. Òýãýýä òýð òàìãûã àâñàí õүí áүõ õÿòàäûã çàõèðàõ ýðõòýé ãýýä ñàíààíäãүé ñîãòóóäàà ÷ þìóó õýë÷èõýæ. Ã’үүíýýñ õîéø үÃ¥ үåèéí õÿòàäóóä òàìãûã àâàõ ãýæ үõýëäýõ áîëæ. Òàìãà ÷ áàðàã ìÿíãàí æèë øàõàì äàí õÿòàäûí õààäûí ãàð äàìæèí ÿâæ... 1000-ààä æèëèéí äàðàà ×èíãèñ àõ ãàð÷ èðæ áүõ mgl ýý íýãòãýýä çóðãàí äýýðõ ýíý àëäàðò ãî¸ óëààí áè÷èãòýé òàìãûã õèéñýí ãýæ үçäýã. ×èíãèñèéí çàëãàìæëàã÷èä ÷ òàìãûã õýðýãëýñýýð îëîí æèë áîëæ. Õàðèí ×èíãèñèéí óäìûíõàí áүõ õÿòàäûã íýãòãýæ ÿâàõ çàìäàà Ñүí óëñààñ өíөөõ 1000 æèëèéí өìíөõ õÿòàäûí õààíû òàìãûã ñàíààíäãүé îëæýý. Áүõ õÿòàäûã çàõèðàõ áүðýí ýðõòýé ãýäãýý íîòëîõûí òóëä òýðõүү òàìãûã àøèãëàõ áîëîâ. 2 òàìãàíû ÿã àëèé íü mgl-èéí õààä àøèãëààä áàéñàí íü îéëãîìæãүé, àëü àëèé íü õýðýãëýæ áàéñàí ÷ áàéæ ìàãàä. ßìàðòàà ÷ òàìãûã ìîíãîë÷óóä õÿòàäààñ õөөãäөõäөө àâààä çóãòñàí áөãөөä õóæààíóóä ÷ òàìãàà àâàõ ãýæ ìîíãîë ðóó îëîí äîâòîëæýý. Ñүүëäýý àâ÷ ÷àäàõãүé áàéõààð íü өөðñäөө íýã òàìãà çîõèîãîîä, òýðèéãýý íөãөө òàìãàà ãýæ èòãýýä æîîõí ñàíàà àìàðñàí ãýæóãàà. 300 æèë өíãөð÷ Ìàíæ ãýæ õү÷èðõýã óëñ ãàð÷ èðýâ. Ýíý үåä өâөðìîíãîë÷óóäàä өíөөõ àëäàðò ×èíãèñèéí òàìãà áàéæýý. Òýðíèéõýý õóóðàì÷èéã íü ìàíæóóäàä өãөөä áóóæ өãñөí áөãөөä ìàíæóóä ÷ õóóðàì÷ òàìãàíä õóóðòñàí ãýäýã. Õàðèí æèíõýíý ×èíãèñèéí ìîíãîë áè÷èãòýé òàìãà, æèíõýíý Õÿòàäûí õÿòàä õàíçòàé õààäûí òàìãà 2 ýíý үåýñ õîéø äàõèí õýíä ÷ õàðàãäñàíãүé àëãà áîëæýý.

Ìàíàé Ìîíãîë÷óóä þì íóóæ, õàäãàëàõäàà ñàéí.Áè ÷ õààÿà çàðèì êèíîãîî "D" äèñêíèéõýý õààíà íóóñíàà îëîõîî áàé÷äàã-) ×èíãèñèéí õàð ñүëä, 108 áîòü ãàíæóóð, äàíæóóð ãýýë áүãä õөäөөíèé àéëóóäààñ îëäîæ áàéñàí. Ìàãàäãүé òàíàéä ÷ ÷èíãèñèéí òàìãà áàéæ ìàãàäãүé. Ñàéí õàéãààä үçýýðýé. Áè óã íü ãýðòýý ñàéí õàéæ үçñýí, åðөөñөө îëäîõãүé áàéëýý. Ààâ ë ãýðò áèø өөð íýã ãàçàð íóóñàí áàéõ, àñóóõààð åðөөñөө õýëýõãүé áàéãàà. Ìàãàäãүé íàìàéã íàñ çàëóó, öóñ øèíãýí áîëîõîîð òàìãûã ëîìáàðäààä øîóä÷èõàæ ìýäíý ãýæ àéäàã áàéõ ë äàà. Ãýõäýý ýíý äàøðàìûã àøèãëààä ìîíãîëä áàéãàà ààâäàà õүүäýý èòãýæ áîëíîøүү ãýæ õýëìýýð áàéíà. Өө íýýðýý íóóö òîâ÷îîíû îðèãèíàë mgl áè÷ãýýð áè÷ñýí edition íü ÷ îäîîã õүðòýë îëäîîãүé áàéãàà. Òýðèéã áàñ áàéíóó үãүéþү õàéãààðàé