
Монголын үндэсний музей Олон улсын музейн өдрийг тохиолдуулан үнэ төлбөргүй үйлчлэх тухай бид өмнө нь мэдээлсэн. Өчигдөр музейн танхим хөл хөдөлгөөнтэй байв. “Эх түүх, эх соёл” арга хэмжээ болон “Монголын музейн үүсэл хөгжлөөс” гэрэл зургийн үзэсгэлэнгийн нээлтэд ирсэн албаны хүмүүсээс гадна их, дээд сургуулийн оюутнууд нэгдүгээр давхрын танхимыг дүүргэх шахав.
Аялал жуулчлалын чиглэлээр суралцдаг оюутнуудын хувьд энэ нь алдаж болохгүй боломж. Тиймээс тэд тайлбарлагчаар газарчлуулалгүй хүссэн үзмэрээ үзэхээр музейгээр аялж байв. Тус музейн ихэнх тайлбарлагч нэгдүгээр давхарт нээгдсэн гэрэл зургийн үзэсгэлэнг танилцуулж байсан учраас тэдэнд үйлчлэх хүн ч байсангүй. Энэ өдрийг олон улсын хэмжээнд “Музей ба дурсамж” уриатай тэмдэглэж байгаа учраас Театрын музейд ахмад ажилтнуудын уулзалт зохион байгуулж, Чойжин ламын сүм музей уртасгасан цагаар ажиллан, Монгол цэргийн музей үзэгчдэд цэргийн дүрэмт хувцас өмсөж гэрэл зураг авахуулах боломж олгосон юм.
Манай улсын анхны музей 1924 онд Үндэсний музей нэртэйгээр тухайн үеийн Ардын гэгээрүүлэх яамны байшингийн залгаа, Төвд дуганын загвартай дүнзэн байшинд байрлаж байв. Музейг хэдэн сарын хэдэнд байгуулсан нь тодорхойгүй ч “1924 оны арванхоёрдугаар сарын 25-нд музей байгуулсан” хэмээн 1964 оны Төв хорооны 351 дүгээр тогтоолд дурджээ. Музейн сан хөмрөг геологи, ашигт малтмал, ургамлын дээжээс гадна ан амьтдын чихмэлээр баяжсанаас гадна түүх угсаатны зүйн олон үзмэр нэмэгдсээр хуучин байрандаа баг тахгүй болж, 1926 онд Богд хааны ордон музей рүү нүүлгэсэн түүхтэй.
Улмаар 1931 онд “Хувьсгалын музей” байгуулагджээ. Энэ бол Монголын анхны төрөлжсөн музей юм. Үүнээс хойш Байгалийн түү хийн музей, Чойжин ламын сүм му зей, Дүрслэх урлагийн музейг байгуу лж өдгөө Монголд 38 музей үйл ажиллагаа явуулж байна.