zuwluuch!!!!!!!!!

ÂÈÒÀÌÈÍ À
Ýíý âèòàìèí íü òîñîíä óóñäàã âèòàìèí þì. Òèéì ó÷ðààñ õvéòýí óñíû çàãàñ, óðãàìëûí òîñîí äàõü òîñíû õv÷èë íü óã âèòàìèíûã õvíèé áèåä èëvv ñàéí øèíãýýæ ºãºõºä òóñàëíà. Áýëýí À âèòàìèí áîë ýëýã, ºíäºã, áÿñëàã, çàãàñíû òîñîíä áàÿëàã áàéíà. Õvíèé áèåä âèòàìèí Å, òºìºð, öàéð ýëáýã áàéâàë À âèòàìèí ýñýíä íü øèíãýõäýý ñàéí áàéäàã áàéíà. Óã âèòàìèíûã vðýë õýëáýðýýð áàéíãà, óäààí õýðýãëýâýë èëvväýë áîëîõ íü áèé.

 ÁVËÃÈÉÍ ÂÈÒÀÌÈÍÓÓÄ

Óñàíä óóñäàã ÷àíàðòàé.  ávëãèéí âèòàìèíû ávëãèéã ºäºð òóòàì õýðýãëýæ áàéæ ãýìýýíý xvíèé áèåä vçvvëýõ véë÷ëýë íü ñàéí áîëäîã. Ýíý ávëãèéí âèòàìèíóóä vð áóóäàé, àðèëãààãvé öàãààí áóäààíä ýëáýã áàéíà.
Áèåä ýíý âèòàìèí äóòàãäâàë ãàäààä ºí㺠çvñ òºäèéãvé îðãàíèçì ávõýëäýý ìóóääàã. ×èõýð áîëîîä ÷èõýð àãóóëñàí óíäàà íü ýíý âèòàìèíû öîãö véë÷ëýëèéã ñààðóóëäàã áàéíà.
Âèòàìèí Â1 áóþó bòèàìèí íü õ¿íèé ºí㺠ç¿ñèéã äàì õýëáýðýýð ë òýòãýæ áàéäàã. Ýíý âèòàìèí íü í¿¿ðñòºðºã÷èéí áîäèñûí ñîëèëöîîã çîõèöóóëæ áàéäàã áºãººä ýíý çîõèöóóëàëò õàíãàëòã¿é áîë õ¿í óóð óöààðòàé, äîãøèí áîëîõîîñ ãàäíà íîéð ìóóòàé áîëäîã àæýý. Óëààí áóóäàéíû ¿ð, øàð àéðàãíû õºðºíãºíä èë¿¿ ýëáýã áàéäàã.
Âèòàìèí Â2 áóþó ðèáîôëàâèí íü áàéíãà ñòðåññòýé áàéäàã õ¿ì¿¿ñò çàéëøã¿é õýðýãòýé þì. Õàãàñ áîëîâñðóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿í, ñ¿¿, ºíäºãºíä ýíý âèòàìèí ýëáýã áóé. Öàãààí õîîëòíóóä ðèáîôëàâèíûõàà õýðýãöýýã áóóðöàãò õ¿íñ, øàð àéðàãíû õºðºí㺠õýðýãëýæ ãýìýýíý á¿ðíýý õàíãàæ áàéæ áîëíî.
Âèòàìèí Â3 áóþó íèàöèí íü íèêîòèíû õ¿÷èë, áà íèêîòèíàìèä ãýñýí õî¸ð õýëáýðýýð áàéíà. Òàìõèíä áàéäàã õîðò íèêîòèíû õ¿÷èëòýé ¿¿íèéã àíäóóð÷ áîëîõã¿é. Ýíý âèòàìèí áèå ìàõáîäûí á¿õèé ë ïðîöåññò ÷óõàë íºëººòýé áºãººä çàãàñ, ãýðèéí òýæýýìýë øóâóóíä ýëáýã áàéõ áà ñ¿¿ íîãîîíä º÷¿¿õýí áàãà áàéíà. Äîëîî õîíîãò íààä çàõ íü ãàíö óäàà çàãàñíû ìàõ èäýýä áàéõàä ýíý âèòàìèíààð äóòàãäàíà ãýæ áàéõã¿é. /Âèòàìèí Â4 ãýæ âèòàìèí áàéäàãã¿é/
Âèòàìèí Â5-ûã ãîî ñàéõíû âèòàìèí ãýäýã. Àðüñíû ã¿í äàâõàðãàä óñûã õîëáîí áàðüæ áàéõ ã¿éöýòãýäýã ó÷ðààñ ãîî ñàéõíû âèòàìèí ãýäýã. Áýëýí õîîë áîëîîä õàãàñ áîëîâñðóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿í èõ õýðýãëýäýã õ¿ì¿¿ñ ýíý âèòàìèíààð áàéíãà äóòàãäàæ áàéäàã. Äóòàãäñàíû øèíæ íü ¿ñ óíàõ, óðóóëûí õî¸ð çàõààð ¿ð÷ëýýñ ¿¿ñýõ, ñýòãýë ñàíàà õÿìðàõ çýðýã áîëíî. Áóóäàé, çàãàñ, ñàìàðò ýëáýã àãóóëàãäàíà.
Âèòàìèí Â6 áóþó ïèðèäîêñèí íü ñýòãýë ñàíàà òàéâàí áàéëãàõàä ìºí, ¿ñíèé óðãàëò, öóñ ýðãýëò, í¿äíèé õàðààíä ñàéí. ¯ð áóóäàé, ýëýã, áóóöàéíä ýëáýã áàéíà.
Âèòàìèí Â12 áóþó êîáàëàìèí õ¿íèé áèåä º÷¿¿õýí æààõàí áàéõàä ë áîëíî. Àìüòíû ãàðàëòàé ò¿¿õèé ýä, òóõàéëáàë, ìàõ, ñ¿¿, áÿñëàã ìºí õàâ÷, õÿñàà, äàëàéí çàìãàíä ÷ õàíãàëòòàé áèé. ̺í íýã ÷óõàë ç¿éë ãýâýë ôîëèéí õ¿÷ëèéã ÷óõàì ýíý âèòàìèíòàé õàâñðàí õýðýãëýõ ¸ñòîé áàéäàã.

ÂÈÒÀÌÈÍ Ñ
Àñêîðáèíèé õ¿÷èë ãýõ áàñ íýã íýðòýé ýíý âèòàìèí õàíèàä, õàëäâàðò ºâ÷èíä òóñòàéãààð áàðàõã¿é àðüñûã õàìãààëæ ñàéõàí ºí㺠ç¿ñòýé áîëãîäîã. Ýíý âèòàìèíûã õàíãàëòòàé õýðýãëýýä áàéâàë àðüñíû ýä ýñ ¿õíý ãýæ õýçýý ÷ áàéõã¿é þì.
Ýíý âèòàìèíû íýã èä øèä íü, àðüñàí äàõü õîëáîîñ ýä¿¿äèéã áàò áýõ áîëãîæ àðüñûã òîëèãîð áàéëãàäàã. Óëìààð ø¿ä, áóéëûã õàìãààëæ ø¿ä õîðõîéòîõîîñ ñýðãèéëäýã áºãººä áèå äýõü ººõ òîñûã áàãàñãàí òºìðèéí õýìæýýã çîõèöóóëæ áàðüæ áàéäàã áàéíà. Åð íü ýíý âèòàìèíû îðîëöîîã¿é áîëæ á¿òäýã ïðîöåññ ãýæ õ¿íèé áèåä áàðàã áàéäàãã¿é þì.
Ñ âèòàìèí àãóóëñàí æèìñ íîãîî õýðýãëýâýë ýíý âèòàìèíààð äóòàãäàõã¿é. Èíòîîð, êèâè, âàíäóé, öýöýãò áàéöàà çýðýã íü òýð ÷èãýýðýý ë Ñ âèòàìèí ãýæ ìýä.

ÂÈÒÀÌÈÍ D
Òîñîíä óóñàõ ÷àíàðòàé âèòàìèí D áóþó êàëüöèôåðîë íü õ¿íèé ÿñíû á¿òöýä ìàø ÷óõàë ¿¿ðýã ã¿éöýòãýäýã. Áèå äýõü ôîñôàòûí òýíöâýðèéã áàðüæ áàéõ áà ÿñûã áýõæ¿¿ëæ ºãäºã áàéíà. Õ¿íèé áèå íàðíû òóÿàíààñ ýíý âèòàìèíûã àâäàã. Ãýõäýý ýíý íü íàðàíä øàðóóëààä õýâòýýä áàéõ õýðýãòýé ãýñýí ¿ã áèø. ªäðèéí õóðö íàðàíä 20-30 ìèíóò áàéõàä ë õàíãàëòòàé. ̺í ìàõ, ýëýã, ñ¿¿, ºíäºãºíä ýíý âèòàìèí áèé. Íàðíû èë÷ ìóó ºâëèéí öàãò çàãàñ àõèóõàí õýðýãëýõýä ë áîëíî.
D âèòàìèí èõýäíý ãýæ áàéäàã. Òóõàéëáàë ¿ðëýýð õýðýãëýñýí ¿åä èéì áàéäàë ¿¿ñ÷ áîëîõ áºãººä èíãýñýí òîõèîëäîëä öóñàí äàõü êàëüöèéí õýìæýý õýòýð÷, óëìààð øîõîéæèëò ¿¿ñýí àòåðîñêëåðîç ºâ÷èí áèé áîëíî.

ÂÈÒÀÌÈÍ Å
Óñàíä óóñäàã ÷àíàð á¿õèé âèòàìèí Å áóþó òîêîôåðîëûí ¿¿ðýã òóí îëîí. Âèòàìèí Å íü íàéìàí òºðºë áàéõ áºãººä ò¿¿íèéã ãîë ¿¿ðýã íü ýñèéã ÷ºëººò ðàäèêàëààñ õàìãààëàõ ÿâäàë þì. Âèòàìèí Å íü ýñèéã õîðëîäîã ÷ºëººò ðàäèêàëóóäûã ñààðìàãæóóëäàã áºãººä èíãýñíýýðýý àðüñûã ýðò õºãøðºõººñ õàìãààëíà. Ýíý âèòàìèí áèåä äóòàãäâàë ýñèéí á¿òýö äýõü ººõ òîñíû õýâèéí áàéäàë àëäàãäàæ àðüñàí äýýð òîëáî áîëæ ãàð÷ èðäýã.
Âèòàìèí Å íü öóñíû óëààí öîãöñûã íóóí õàìãààëäàã ó÷ðààñ õ¿÷èëòºðºã÷èéã ñàéí 纺æ ÷àääàã. Óðãàìëûí, áóóðöãèéí ãýõ ìýò òîñîíä ýëáýã áàéõ òóë ýäãýýð òîñûã õ¿í àõèóõàí õýðýãëýæ áàéõ õýðýãòýé. Èë÷ëýã èõýäíý ãýæ àéãààä Å âèòàìèí àãóóëäàã òîñûã õýðýãëýõýýñ çàéëñõèéæ áîëîõã¿é þì.

ÁÈÎÒÈÍ
Áèîòèíûã âèòàìèí Í ãýõ áºãººä õ¿í ãîî ñàéõàí, ýð¿¿ë ýíõ áàéõûí íýã ÷óõàë íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëäýã áºãººä ¿ñ óíàõ, áóóðàëòàõàä õýðýãëýäýã. Õ¿íèé á¿ä¿¿í ãýäýñ õýâèéí ñàéí àæèëëàæ áàéâàë öàðàé ç¿ñ ñàéõàí áàéäàã òóõàé áèä óðüä íü ÿðüñàí. Òýãâýë á¿ä¿¿í ãýäñýí äàõü áàêòåðèóäûã æèìñ, ñ¿¿, ºíäºãíèé øàð, õóøãà, õºðºíãº, ýëýã, óëààí ëîîëü, áóóðöàã, áóóäàé ãýõ ìýòýýð ñàéòàð áîðäîîä ºãºõºä, ººðººð õýëáýë õ¿í ýäãýýð õ¿íñèéã ò¿ëõ¿¿ õýðýãëýâýë, òýäãýýð áàêòåðèóä íü áèîòèíûã ¸ñòîé ë íýã ¿éëäâýðëýæ ºãäºã áàéíà. Ãýõäýý áèîòèí íü èõýýõýí ýìçýã ýä. Áèåä àðõè, íèêîòèí, ÷èõýð, õýòýðõèé èõ óóðàã áàéâàë áèîòèí ñºíºõ人 äààí÷ àìàðõàí. Õàðèí âèòàìèí Ñ, Å íü áèîòèíûã õàìãààëæ áàéäàã. Áèîòèí äóòàãäñàí ¿åä õ¿íèé õóìñ õóãàðàõ, ¿ñ õàãòàõ, àðüñíû ºí㺠ìóóäàõ, òîñëîã íü èõäýõ øèíæ èëýðíý.

ÐÓÒÈÍ
Ðóòèí íü âèòàìèíòàé òºñòýé ¿éë÷ëýë á¿õèé áîäèñ áºãººä ñóäàñ õàãàðàõààñ ñýðãèéëýõýýñ ãàäíà àëèâàà ýðõòíèéã óñòàëòààñ õàìãààëíà. ÿçýýëçãýíý, íîãîîí ÷èíæ¿¿, õàä æèìñýíä èë¿¿òýé áàéíà. Âèòàìèí Ñ-òýé õàâñàð÷ õýðýãëýâýë èë¿¿ ¿ð ä¿íòýé.

ÝÐÄÝÑ ÁÎÄÈÑ
Âèòàìèíààñ ãàäíà õ¿íèé áèåä àìèí ÷óõàë øààðäëàãàòàé ç¿éë áîë ýðäýñ áîäèñ áîëîí áè÷èë ýëåìýíò¿¿ä þì. Òóõàéëáàë, êàëüöè íü ÿñ, ø¿äèéã áýõæ¿¿ëæ ºãäºã áîë òºìºð íü öóñàíä õ¿÷èëòºðºã÷ 纺âºðëºæ, õ¿õýð íü õîëáîîñ ýäýä ÷óõàë õýðýãòýé áàéíà. Áè÷èë ýëåìýíò ãýäýã íü áèåä º÷¿¿õýí áàãà õýìæýýãýýð ë øààðäàãääàã áîëîõîîñ ÿëãààã¿é ë ìºí ýðäýñ áîäèñ þì. Áîëîâñðóóëààã¿é õ¿íñíèé ç¿éëä ýäãýýð áîäèñ íü õ¿íèé áèåä õýð õýìæýýãýýð õýðýãòýé, òýð õýìæýýãýýðýý ë áàéäàã. Õàðèí ýðäýñ áîäèñûã ýì, ¿ðýë õýëáýðýýð õýðýãëýõäýý ýì÷èéí çààâðààð ë áèø áîë áèå ìàõáîäîä ìóó ¿ð íºëººòýé áàéõ íü áèé. Òóõàéëáàë, òºìðèéã õýòð¿¿ëýí õýðýãëýâýë äàðõëààíû ñèñòåìä õàëòàé. Êàëüöè èõýäâýë ýä ýðõòýíä øîõîéæèëò ¿¿ñýõ æèøýýòýé.

Áèå ìàõáîäûã ýðäýñ áîäèñîîð çvé çîõèñòîé õàíãàõ õàìãèéí øàëãàðñàí àðãà áîë òºðºë á¿ðèéí óðãàìëûí vðèéã õvíñýíä õýðýãëýõ ÿâäàë þì. Ãýõäýý áóóäàé áîëîí öàãààí áóäààí äàõü õàìãèéí íàðèéí íàíäèí áîäèñ íü vðèéíõýý ÿã õàëüñàí äîîð áàéäàã òóë, òóõàéëáàë, öàãààí ãóðèëä ýðäýñ áîäèñ òóí áàãà vëäñýí áàéäàã áàéíà.