"ӨРГҮЙ БОЛ БАЯН ӨВЧИНГҮЙ БОЛ ЖАРГАЛ..."
Íîéð õóëæèõààñ çàéëñõèéõ íü...
Väøèéí áýëýã
Íîéð õóëæèõààñ çàéëñõèéõ íü...
Øåíå õýäýí öàã óíòàõ õýðýãòýé âý? Vvíèé õàðèóã àíàãààõ óõààí îäîî õvðòýë îëîîãvé áàéíà. Ó÷èð íü õví ávðèéí õóâüä ååð ååð áàéäàã. Æèøýý íü çàðèì õví 8 öàã óíòäàã áàéõàä, çàðèìä íü 5 öàãèéí íîéð õàíãàëòòàé ãýíý. Ìåí 10 öàã óíòñàí ÷ íîéðìîã õýâýýð áàéäàã õví ÷ öååíãvé þì.
Íîéðíû õóâüä ýðäýìòýä õvìvvñò ååðèéí áèåèéã ÷àãíàõûã çåâëåæ áàéíà. Òàðõèí äàõü áèîëîãèéí öàãààð óäèðäóóëæ áàéäàã áèäíèé áèå ìàõáîäü ìààíü íîéð õvð÷ áàéãààã ñàíóóëæ åãäåã. Îðîé áîëîõîä áèåèéí äóëààí áóóðäàã. Òàðõèíû véë àæèëëàãàà, ðåôëåêñ véë àæèëëàãàà ààæìààð çîãñ÷ ýõýëíý. Îðîé ávð èæèë öàãò çîâõè àíèëäàí, ýâøýýæ ýõýëäãýý àæèãëàæ áîëíî. Ýíý ávãä íü áèå ìààíü áèäýíä “óíòàõ õýðýãòýé” ãýæ ñàíóóëæ áóé õýðýã þì.
Áèä áèåèéíõýý õvñëèéã äàãàõ õýðýãòýé. Ó÷èð íü ÿã íîéð õvðýõýä óíòàõãvé áîë äàõèí íîéð õvðòýë 1-2 öàã õvëýýõ õýðýãòýé áîëíî. Õvìvvñ “íîéð õóëæëàà” ãýæ ÿðüäàã íü ýíý îðãàíèê òýíöâýð àëäàãäñàí ãýñýí vã þì. Èíãýñíýýð òà àìðàõ öàãààñàà àëäàæ õîõèðîëä îðæ áàéíà ãýñýí vã. ßëàíãóÿà òîãòìîë öàãò ñýðýõ øààðäëàãàòàé våä ýíý íü òàíä òîì àëäàãäàë áîëîõ íü ãàðöààãvé ...
Íîéðûã àìàðõàí õvðãýäýã õýä õýäýí øàëòãààí áàéäàã ... Õvíä ñïîðò, õvíä õîîëíû äàðàà íîéð ìàø èõ õvðäýã. Ýíý ávõíèé äàðàà øóóä îðîíäîî îðâîë ñåðåã áàéäàë 2 äàõèí èõýñäýã. Èéìä îðîé õåíãåí õîîëëîæ, íîéðñîõîä ýåðýã íåëåå vçvvëäýã çvéëñèéã õýðýãëý ãýæ çåâëåå.
Óíòàõ ñýðýõèéí õîîðîíäîõ òýíöâýðèéã ìýäðýëèéí õî¸ð äàìæóóëàã÷ çîõèöóóëæ áàéäàã. Ñåðîòîíèí íü õvíèéã óíòóóëàõ vvðýãòýé áàéõàä äîïàìèí íü õvíèéã ñýðvví áàéõàä íåëååëäåã. Ýíýõvv ìýäðýëèéí äàìæóóëàã÷èéí íèéëýãæèëò íü óóðãèéã vvñãýäýã àìèí õv÷èëòýé õîëáîîòîé áàéäàã. Ñåðîòîíèí vvñýõýä ñvv áîëîí ñvví ávòýýãäýõvvíä àãóóëàãääàã òðèïòîôàí áîäèñ ÷óõàë vvðýãòýé. Ãýâ÷ òðèïòîôàí òàðõèíä õvðýõýä ñvví ávòýýãäýõvví õàíãàëòòàé áóñ þì. Áóñàä õvíñ òýæýýëèéí àìèí õv÷ëvvä øààðäëàãàòàé. ×èõýðëýã çvéëñ ÷óõàë áàéäàã. Áèåä õýñýã ñàõàð îðîõîä íîéð áóë÷èðõàé èíñóëèí ÿëãàðóóëæ ýõëýõèéí çýðýãöýý àìèíõv÷ëèéí èõýíõèéã íü áóë÷èíä õvð÷ ýíåðãè áîëæ õýðýãëýõýä ÷óõàë vvðýã ãvéöýòãýíý. Ýíý våä òðèïòîôàí íü òàðõèíä àìàðõàí õvðíý. Òîâ÷õîí õýëýõýä îðîéí õîîëíûõîî äàðàà ýñâýë óíòàõûí åìíå áàãàõàí àìòëàã çvéë èäýõ íü òóñòàé.
Çåâ çvéëñ ...
-Íîì óíøèõ ýñâýë õåãæèì ñîíñîõ ...
Òàéâàí íîéðñîõûí òóëä ñààä áîëæ áóé ãàäíû çvéëýýñ õîë áàéõ õýðýãòýé. Íîì óíøèõ, õåãæèì ñîíñîõ íü òàíûã áóñàä çvéëýýñ òóñãààðëàí, óíòàõàä áýëòãýíý.
-Óñàíä îðîõûí à÷ òóñ ...
Õàëóóí óñòàé îíãîöîíä õvíèé ñóäàñ òýëæ, áèåèéí äóëààí áóóð÷ ýõýëíý. Óíòàõààð çýõýõ våä áèåèéí äóëààí áóóðàõ íü ÷óõàë áàéäàã.
-Ñàéí áàéðëàë ...
Îðîíäîî õýâòýõ õàìãèéí çåâ áàéðëàë áîë áèå, íóðóóãàà èæèë òåâøèíä áàéëãàõ þì. Áàðóóí òàëààðàà çvðõýý äýýä òàëäàà áàéõààð õýâòýõ õýðýãòýé. Èíãýæ õýâòýõýä çvðõ áóñàä ýðõòýíä äàðàãäàõãvé òàéâàí àæèëëàíà. Óíòëàãûí åðååíèé äóëààí 200Ñ-ýýñ õýòðýõãvé áàéõ ¸ñòîé.
Çàéëñõèéõ çvéëñ ...
-Ñîãòóóðóóëàõ çvéëñ íîéðãvéäýõýä õvðãýäýã...
Êîôå, òàìõè çýðýã ávõ òåðëèéí ñýðãýýã÷ çvéëñèéã óíòàõûí åìíå õýðýãëýõ íü ìóó òàëòàé áàéäàã. Ãýâ÷ ýäãýýð íü êîôå, öàé çýðýã ñîíãîäîã çvéëñýýð õÿçãààðëàãääàãvé. Æèøýý íü, îðîéí öàãò õèéñýí “õvíä òåðëèéí äàñãàë”, “àéë ãýðèéí õýðvvë ìàðãààí” çýðýã íü àäèë íåëååëäåã áàéíà. Íåãåå òàëààñ óíòàõûí åìíå êîìïüþòåð äýýð àæèëëàõ, óòñààð ÿðèõ, åäðèéíõåå àæëûã ävãíýõ çýðýã íü íîéðãvéäýõýä õvðãýäýã.
-Íîéðíû ýìýýñ çàéëñõèé ...
åíåå våä æîðîîð õýðýãëýäýã ìàø îëîí íîéðíû ýì õóäàëäàæ áàéãàà íü àþóëãvé ãýñýí vã áèø þì. Æèøýý íü, õýä õýäýí íîéðíû ýì íü õvíä çóðøèë áîëæ, óöààðòàé áîëãîæ áàéãàà òóë õýðýãëýõ, õóäàëäàõûã õîðèãëîñîí.
Ìåí çàðèì íýã òàéâøðóóëàõ ýì ìàø õv÷òýé òóë óíòñàíûõàà äàðàà ñýðýõ ãýæ ávòýí åäðèéã çàðöóóëäàã. Õvìvvñ çàðèì òåðëèéí óðãàìàë óíòàõàä òóñòàé ãýæ vçäýã ÷ øèíæëýõ óõààíû vväíýýñ ñóäëàõàä íîéðíû õýìíýë áèé áîëãîõîä íåëååëäåããvéã íü òîãòîîñîí áàéíà. Ìåí ýäãýýð ávõ òàéâøðóóëàõ, íîéðñóóëàõ véë÷èëãýý ávõèé ýìvvä íü ýãçèì, áååðíèé äóòàãäàë, ýëýãíèé ãåïàòèò, çvðõ ñóäàñíû åâ÷íèéã vvñãýõ çýðýã ñóë òàëòàéã ìàðòàæ áîëîõãvé. Òèéìýýñ àëáàí ¸ñîîð õvëýýí çåâøååð÷, õóäàëäààëàãäàæ áàéãàà ýäãýýð ýìèéã õýðýãëýõäýý çààâàë ýì÷èéí çààâàð÷èëãàà àâàõ õýðýãòýé.
-Îð óíòàõàä çîðèóëàãäñàí ...
Íîéð ñóäàëäàã ýðäýìòäèéí vçýæ áàéãààãààð îðîíäîî çåâõåí óíòàæ, ñýðvví áàéõäàà õîë áàéõ õýðýãòýé àæýý. Æèøýý íü, îðîíäîî çóðàãò vçýõèéã õîðèãëîäîã. Ýíý áîë íîéðãvé õîíîäîã õvìvvñ çààâàë ìåðäåõ ävðýì þì
MOTORO...
Väøèéí áýëýã
Íîéð õóëæèõààñ çàéëñõèéõ íü...
Øåíå õýäýí öàã óíòàõ õýðýãòýé âý? Vvíèé õàðèóã àíàãààõ óõààí îäîî õvðòýë îëîîãvé áàéíà. Ó÷èð íü õví ávðèéí õóâüä ååð ååð áàéäàã. Æèøýý íü çàðèì õví 8 öàã óíòäàã áàéõàä, çàðèìä íü 5 öàãèéí íîéð õàíãàëòòàé ãýíý. Ìåí 10 öàã óíòñàí ÷ íîéðìîã õýâýýð áàéäàã õví ÷ öååíãvé þì.
Íîéðíû õóâüä ýðäýìòýä õvìvvñò ååðèéí áèåèéã ÷àãíàõûã çåâëåæ áàéíà. Òàðõèí äàõü áèîëîãèéí öàãààð óäèðäóóëæ áàéäàã áèäíèé áèå ìàõáîäü ìààíü íîéð õvð÷ áàéãààã ñàíóóëæ åãäåã. Îðîé áîëîõîä áèåèéí äóëààí áóóðäàã. Òàðõèíû véë àæèëëàãàà, ðåôëåêñ véë àæèëëàãàà ààæìààð çîãñ÷ ýõýëíý. Îðîé ávð èæèë öàãò çîâõè àíèëäàí, ýâøýýæ ýõýëäãýý àæèãëàæ áîëíî. Ýíý ávãä íü áèå ìààíü áèäýíä “óíòàõ õýðýãòýé” ãýæ ñàíóóëæ áóé õýðýã þì.
Áèä áèåèéíõýý õvñëèéã äàãàõ õýðýãòýé. Ó÷èð íü ÿã íîéð õvðýõýä óíòàõãvé áîë äàõèí íîéð õvðòýë 1-2 öàã õvëýýõ õýðýãòýé áîëíî. Õvìvvñ “íîéð õóëæëàà” ãýæ ÿðüäàã íü ýíý îðãàíèê òýíöâýð àëäàãäñàí ãýñýí vã þì. Èíãýñíýýð òà àìðàõ öàãààñàà àëäàæ õîõèðîëä îðæ áàéíà ãýñýí vã. ßëàíãóÿà òîãòìîë öàãò ñýðýõ øààðäëàãàòàé våä ýíý íü òàíä òîì àëäàãäàë áîëîõ íü ãàðöààãvé ...
Íîéðûã àìàðõàí õvðãýäýã õýä õýäýí øàëòãààí áàéäàã ... Õvíä ñïîðò, õvíä õîîëíû äàðàà íîéð ìàø èõ õvðäýã. Ýíý ávõíèé äàðàà øóóä îðîíäîî îðâîë ñåðåã áàéäàë 2 äàõèí èõýñäýã. Èéìä îðîé õåíãåí õîîëëîæ, íîéðñîõîä ýåðýã íåëåå vçvvëäýã çvéëñèéã õýðýãëý ãýæ çåâëåå.
Óíòàõ ñýðýõèéí õîîðîíäîõ òýíöâýðèéã ìýäðýëèéí õî¸ð äàìæóóëàã÷ çîõèöóóëæ áàéäàã. Ñåðîòîíèí íü õvíèéã óíòóóëàõ vvðýãòýé áàéõàä äîïàìèí íü õvíèéã ñýðvví áàéõàä íåëååëäåã. Ýíýõvv ìýäðýëèéí äàìæóóëàã÷èéí íèéëýãæèëò íü óóðãèéã vvñãýäýã àìèí õv÷èëòýé õîëáîîòîé áàéäàã. Ñåðîòîíèí vvñýõýä ñvv áîëîí ñvví ávòýýãäýõvvíä àãóóëàãääàã òðèïòîôàí áîäèñ ÷óõàë vvðýãòýé. Ãýâ÷ òðèïòîôàí òàðõèíä õvðýõýä ñvví ávòýýãäýõvví õàíãàëòòàé áóñ þì. Áóñàä õvíñ òýæýýëèéí àìèí õv÷ëvvä øààðäëàãàòàé. ×èõýðëýã çvéëñ ÷óõàë áàéäàã. Áèåä õýñýã ñàõàð îðîõîä íîéð áóë÷èðõàé èíñóëèí ÿëãàðóóëæ ýõëýõèéí çýðýãöýý àìèíõv÷ëèéí èõýíõèéã íü áóë÷èíä õvð÷ ýíåðãè áîëæ õýðýãëýõýä ÷óõàë vvðýã ãvéöýòãýíý. Ýíý våä òðèïòîôàí íü òàðõèíä àìàðõàí õvðíý. Òîâ÷õîí õýëýõýä îðîéí õîîëíûõîî äàðàà ýñâýë óíòàõûí åìíå áàãàõàí àìòëàã çvéë èäýõ íü òóñòàé.
Çåâ çvéëñ ...
-Íîì óíøèõ ýñâýë õåãæèì ñîíñîõ ...
Òàéâàí íîéðñîõûí òóëä ñààä áîëæ áóé ãàäíû çvéëýýñ õîë áàéõ õýðýãòýé. Íîì óíøèõ, õåãæèì ñîíñîõ íü òàíûã áóñàä çvéëýýñ òóñãààðëàí, óíòàõàä áýëòãýíý.
-Óñàíä îðîõûí à÷ òóñ ...
Õàëóóí óñòàé îíãîöîíä õvíèé ñóäàñ òýëæ, áèåèéí äóëààí áóóð÷ ýõýëíý. Óíòàõààð çýõýõ våä áèåèéí äóëààí áóóðàõ íü ÷óõàë áàéäàã.
-Ñàéí áàéðëàë ...
Îðîíäîî õýâòýõ õàìãèéí çåâ áàéðëàë áîë áèå, íóðóóãàà èæèë òåâøèíä áàéëãàõ þì. Áàðóóí òàëààðàà çvðõýý äýýä òàëäàà áàéõààð õýâòýõ õýðýãòýé. Èíãýæ õýâòýõýä çvðõ áóñàä ýðõòýíä äàðàãäàõãvé òàéâàí àæèëëàíà. Óíòëàãûí åðååíèé äóëààí 200Ñ-ýýñ õýòðýõãvé áàéõ ¸ñòîé.
Çàéëñõèéõ çvéëñ ...
-Ñîãòóóðóóëàõ çvéëñ íîéðãvéäýõýä õvðãýäýã...
Êîôå, òàìõè çýðýã ávõ òåðëèéí ñýðãýýã÷ çvéëñèéã óíòàõûí åìíå õýðýãëýõ íü ìóó òàëòàé áàéäàã. Ãýâ÷ ýäãýýð íü êîôå, öàé çýðýã ñîíãîäîã çvéëñýýð õÿçãààðëàãääàãvé. Æèøýý íü, îðîéí öàãò õèéñýí “õvíä òåðëèéí äàñãàë”, “àéë ãýðèéí õýðvvë ìàðãààí” çýðýã íü àäèë íåëååëäåã áàéíà. Íåãåå òàëààñ óíòàõûí åìíå êîìïüþòåð äýýð àæèëëàõ, óòñààð ÿðèõ, åäðèéíõåå àæëûã ävãíýõ çýðýã íü íîéðãvéäýõýä õvðãýäýã.
-Íîéðíû ýìýýñ çàéëñõèé ...
åíåå våä æîðîîð õýðýãëýäýã ìàø îëîí íîéðíû ýì õóäàëäàæ áàéãàà íü àþóëãvé ãýñýí vã áèø þì. Æèøýý íü, õýä õýäýí íîéðíû ýì íü õvíä çóðøèë áîëæ, óöààðòàé áîëãîæ áàéãàà òóë õýðýãëýõ, õóäàëäàõûã õîðèãëîñîí.
Ìåí çàðèì íýã òàéâøðóóëàõ ýì ìàø õv÷òýé òóë óíòñàíûõàà äàðàà ñýðýõ ãýæ ávòýí åäðèéã çàðöóóëäàã. Õvìvvñ çàðèì òåðëèéí óðãàìàë óíòàõàä òóñòàé ãýæ vçäýã ÷ øèíæëýõ óõààíû vväíýýñ ñóäëàõàä íîéðíû õýìíýë áèé áîëãîõîä íåëååëäåããvéã íü òîãòîîñîí áàéíà. Ìåí ýäãýýð ávõ òàéâøðóóëàõ, íîéðñóóëàõ véë÷èëãýý ávõèé ýìvvä íü ýãçèì, áååðíèé äóòàãäàë, ýëýãíèé ãåïàòèò, çvðõ ñóäàñíû åâ÷íèéã vvñãýõ çýðýã ñóë òàëòàéã ìàðòàæ áîëîõãvé. Òèéìýýñ àëáàí ¸ñîîð õvëýýí çåâøååð÷, õóäàëäààëàãäàæ áàéãàà ýäãýýð ýìèéã õýðýãëýõäýý çààâàë ýì÷èéí çààâàð÷èëãàà àâàõ õýðýãòýé.
-Îð óíòàõàä çîðèóëàãäñàí ...
Íîéð ñóäàëäàã ýðäýìòäèéí vçýæ áàéãààãààð îðîíäîî çåâõåí óíòàæ, ñýðvví áàéõäàà õîë áàéõ õýðýãòýé àæýý. Æèøýý íü, îðîíäîî çóðàãò vçýõèéã õîðèãëîäîã. Ýíý áîë íîéðãvé õîíîäîã õvìvvñ çààâàë ìåðäåõ ävðýì þì
MOTORO...
