----Банкууд 20 жил хүртэл хугацаатай зээл олгоно---

Өнөөгийн нөхцөлд ихэнх хүний хувьд эдийн засгийн боломжоосоо хамааран орон сууц зээлээр авах сонирхолтой байдаг.

Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар арилжааны банкаар олгосон орон сууцны зээлийн хэмжээ 240 тэрбум төгрөг байна. Үүний 97.8 хувийг арилжааны найман банк олгожээ. Уг банкуудын зээлийн нөхцөлийн талаар сонирхуулъя. Орон сууц авахдаа долоо хэмжиж нэг огтлох зарчмыг баримтлаарай Та орон сууц худалдан авахдаа маш хянуур, анхааралтай хандах хэрэгтэй. Ялангуяа, сүүлийн үед барилгын чанартай холбоотой элдэв маргаан гарч, мөн хот төлөвлөлт, тохижилт хангалтгүй байгааг шүүмжлэх болсон.

Иймээс нэгэнт л мөнгө төлж байгаа учир долоо хэмжиж нэг огтлох зарчмыг баримтлаарай. Энэ талаар зарим зөвлөгөө хүргэж байна. Олон хүн орон сууцны үнэд эргэлзэж байна. Учир нь хэвлэлээр орон сууцны ханш бага байх ёстой хэмээн ярьж, нөгөө хэсэг нь удахгүй навс бууна гэх зэрэг мэдээлэл өгдөг. Иймээс тухайн орчинд зарагдаж буй орон сууцны үнийг сонирхож байгаа байрныхаа ханштай харьцуулаарай.

Үл хөдлөх хөрөнгө зуучиллын байгууллагын ажилтнаас орон сууцны зах зээлийн үнийг харьцуулсан судалгаа байгаа эсэхийг асуугаарай. Үүнд өөр хооронд нь харьцуулж болохоор орон сууцны зах зээлд санал болгож болох үнэ, борлогдохоор гэрээ нь хийгдээд байгаа үнэ болон сүүлийн хэдэн сард зарагдсан орон сууцны үнийн жагсаалт байх ёстой. Хэрэв та тухайн орон сууцыг худалдан авахаар шийдсэн бол “Орон сууц худалдах, худалдан авах гэрээ” хийнэ. Энд худалдах, худалдан авах үнээс гадна бусад нөхцөлийг тохиролцож тусгадаг.

Гэхдээ орон сууц худалдан авах баталгаа болгож урьдчилгаа төлбөрийг худалдагч талд шууд өгөх хэрэггүй. Түүний оронд зээл авах банкинд хадгаламж хэлбэрээр, эсвэл эскроу дансанд байршуулах хэрэгтэй. Хэрэв үл хөдлөх хөрөнгө зуучлах байгууллагаар дамжуулж байгаа бол тухайн газрын журмын дагуу төлбөрөө хийгээрэй. Магадгүй та наймаагаа буцаах хэрэг гарах юм бил үү. Энэ тохиолдолд баталгаа болгож өгсөн урьдчилгаа төлбөрөө эргүүлэн авах бололцоотой байх юм. Гэрээнд орон сууцыг худалдан авах үнэ, урьдчилгаа төлбөр хийх өөрийн хөрөнгийн хэмжээ, авах нийт зээлийн хэмжээ болон таны хүлээн зөвшөөрсөн төлбөр хийх тодорхой нөхцөлүүдийг тусгасан байна.

Түүнчлэн хадгаламжид эсвэл эскроу дансанд хичнээн төгрөг байршуулсан байгаа болон энэ гэрээтэй холбогдон гарах зардлын алийг нь худалдан авагч, алийг нь худалдагч тал хариуцан төлөхийг зааж өгнө. Энэ нь таны хувьд худалдагч тал өөрийн хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд арилжаагаа цуцлан хадгалуулсан мөнгөө эргүүлэн авах боломжийг олгоно.

Таны худалдан авах орон сууцны орчинд хортой хий, радиаци, байгаль орчин, агаар бохирдуулах зүйлс байгаа эсэх болон тухайн орон сууцны барилгын материалын орцод хүний эрүүл мэндэд хортой нь нотлогдсоноос болж хуулиар хориглосон бодис агуулсан эсэхийг мэргэжлийн байгууллагаар шалгуулсан байх хэрэгтэй. Мөн амины орон сууц, хашаа байшин худалдан авч байгаа тохиолдолд үер усны хамгаалалт, хөрсний бохирдол, ундны усны ариун чанар зэргийг шалгуулахад илүүдэхгүй биз.

Хэрэв та орон сууцны зээл авахаар банк, санхүүгийн байгууллагад хандах бол танд зээл олгох байгууллага таны худалдан авах гэж буй орон сууцыг очиж үзэн үнэлж зах зээлийн ханшийг тогтоодог. Энэхүү үнэлгээнээс таны хэдий хэмжээний орон сууцны зээл авах вэ гэдэг мөн шалтгаална. Хэрэв таны худалдан авахаар тохирсон үнээс багаар үнэлэгдэх тохиолдолд энэхүү болзошгүй асуудлын заалт танд үнийн саналаа буулгах эрхийг олгоно гэсэн үг.