IQ òåñò áèé áîëñîí òүүõ.
Өөðèéãөө òàíèí ìýäüå ãýæ ýðòíèé ãðåê÷үүä áèäýíä ãýðýýñýëæýý. Ýðòíèé ãðåê÷үүäèéí áîäîæ áàéñàí÷ëàí èéì ìýäëýã íýã èõ àøèã òóñòàé áóñ õýäèé ÷ îð÷èí үåèéí ñýòãýë çүé÷äèéí үçñýíýýð îäîîãèéí èõýíõè õүìүүñ өөðñäèéíõөө áèå õүíèé ÷àíàð, òåìïåðàìåíò, îþóí óõààíû ÷àäâàð, çàí àðàíøèí, àâúÿàñ ÷àäâàð ãýõ ìýò çүéëèéã þó þóíààñ èëүүòýé ñîíèðõîæ ÿâäàã ãýíý. Îþóíû õөãæëèéí òүâøèíã òîãòîîõ àíõíû òåñòүүä áүð 100-ààä æèëèéí өìíө үүñ÷ýý. Ñýòãýë ñóäëàëûí øèíæëýõ óõààí íü өөð õîîðîíäîî àäèëãүé øèíæëýõ óõààíû õî ¸ð ñàëáàðûí äóíäààñ òөðñөí áèëýý. Àñóóäëóóäûã õàíãàëòòàé äýâøүүëñýí ôèëîñîôèéã ýöýã íü ãýâýë ñóäàëãààíû àðãààð õàíãàæ өãñөí ôèçèîëîãèéã ýõ íü ãýæ õýëæ áîëíî. Îþóí óõààíûã õýìæèõ òàëààð èõýýõýí ñîíèðõîæ áàéñàí áîëîâ÷ òөäèéëөí ñàéí үð äүíä õүð÷ ÷àääàããүé áàéñàí àæýý. IQ-intelligence quotient áóþó ìîíãîëîîð îþóíû èëòãýöүүð, îþóí óõààíû êîýôôèöèåíò ãýñýí íýð òîìü¸î îéëãîëòûã ñýòãýëçүéí øèíæëýõ óõààíä àíõëàí Ôðàíöûí ñýòãýë ñóäëàà÷, ñóðãàí õүìүүæүүëýã÷ Àëüôðåä Áèíå îðóóëæ èðñýí òүүõòýé.

Îþóí óõààíû үéë àæèëëàãàà, òүүíèé ÷àäâàðûã òýäãýýðèéí àæèëëàãààã, èëðүүëæ ÷àäàõóéö òåñòýýð õýìæèõ õýðýãòýé ãýäýã íü õàìãèéí çөâ áөãөөä ýíãèéí çàì áàéëàà. 1914 îíä Ôðàíöûí áîëîâñðîëûí ÿàìíààñ îþóíû õөãæëөөð õîöðîãäñîí õүүõäèéí áîëîâñðîëûí àñóóäëàààð òóñãàé êîìèññ òîìèëæ, ýíý çîðèëãîîð Áèíå àíõíû òåñòүүäèéã áîëîâñðóóëæýý. IQ íü õүíèé îþóíû ÷àäâàðûã èëýðõèéëýõ òîîí үçүүëýëò áөãөөä ãîö àâüÿàñ ÷àäâàð, îþóíû õөãæëèéí òүâøèí, ñýòãýõ ÷àäâàðûã õàðóóëäàã. Ôðàíöûí çàñãèéí ãàçàð óã ýðäýìòýíä îþóíû ÷àäâàð ñóë õүүõäèéã íèéãìýýñ ÿëãàí òóñãààðëàõ үүðýã өã÷ үүíèé үíäñýí äýýð IQ òåñò çîõèîãäñîí. Òýðýýð өөðèéí òåñòýýð õàìãèéí ìóó ñóðëàãàòàé ãýñýí 50 õүүõäèéã òóñ îðíû өíöөã áóëàí áүðýýñ ñîíãîí àâ÷ ñóðãàñàí. Õî¸ð æèëèéí äàðàà òүүíèé ñóðãàñàí õүүõäүүä áóñàä õүүõäүүäýýñ äóòàõãүé óõààíòàé îíö ñàéí ñóðäàã áîëñîí áèëýý. Ýíäýýñ Áèíå íýã äүãíýëò õèéñýí íü àëèâàà õүíèé òөðөëõèéí өãөãäөõүүí åðөíõèéäөө èæèë áөãөөä ñàéí ìóó ñóðàõ íü ñóðàõ àðãà áàðèë áîëîí áàãøèéí çààõ àðãà áàðèëààñ øàëòãààëàõ ÿâäàë ãýñýí.

Ã’үүíèé IQ òåñò ýíý үåýñ ýõëýí äýëõèéí îëîí îðîíä òүãýæ èõýýõýí íýð õүíäòýé áîëñíîîð áàðàõãүé àíõëàí ãàð÷ áàéñàí çîðèëãî íü өөð÷ëөãäөæ õүíèé óõààíòàé ýñýõèéã íü øàëãàí òîãòîîäîã ãîë õýìæүүð áîëñîí áàéíà. Áèíåãèéí òåñò áóé áîëñíû äàðàà 1916 îíä ÀÍÓ-ûí Ñòàíôîðäûí èõ ñóðãóóëèéí ïðîôåññîð Ëåâèñ Òåðìàí õүíèé IQ-ã êîýôôèöèåíòýýð èëýðõèéëýõ àðãûã îëæýý.

IQ òåñòèéã çîõèîõäîî õүíä áàéäàã åðөíõèé ãîë ÷àäâàðóóäûã õàìàðñàí áîäëîãî äàñãàëóóäûã îðóóëäàã. Òóõàéëáàë ýíý(www.IQTEST.mn) ñàéòûí Ñîíãîäîã IQ òåñò áîëîí Õүүõäèéí IQ òåñò íü:

ëîãèêòîé ñýòãýõ ÷àäâàð
õýë ÿðèàíû ÷àäâàð áóþó âåðáàë ñýòãýëãýý
àñóóäëûã øèéäýõ áîëîí áүòýýë÷ ÷àäâàð
îðîí çàé, өíãө äүðñíèé áóþó âèçóàë ñýòãýëãýý ãýñýí äөðâөí ãîë ÷àäâàðûã øàëãàæ IQ ã òîãòîîäîã.


IQ òåñò íü îþóíû ÷àäâàðûã áîäèòîé òîãòîîäîã.

Òàíû òåñòýíä үçүүëñýí IQ îíîî õýð áîäèòîéãèéí òóõàé àâ÷ үçýå. Øóëóóõàí õýëýõýä ýõíýýñýý ë øүүìæëýëòýé áàéíãà òóëãàðäàã çүéë ãýâýë ýíý ë áàéõ. Îþóí óõààíû ìөí ÷àíàðûí òóõàé үçýë áîäëûí çөðөө ìýðãýæëèéí áóñ õүìүүñèéí äóíä ìýðãýæëèéí õүìүүñèéíõýýñ èõ áàéäàã. Îþóí óõààíû òөâøèíã үíýëäýã õýìæүүð үíýõýýðèéí áàéäàã þì áîë òåñò ÿìàð ÷ õýðýããүé áàéõñàí ãýæ òýäýíä õàíäàæ õýëìýýð áàéíà.

Îþóíû өíäөð õөãæèëòýé õүìүүñ áóñàä õүìүүñòýé çýðýãöýí ñóóãààä óõààí øààðäñàí äàñãàë äààëãàâðóóäûã èëүү ñàéí áîääîã ãýäýãòýé áүãä ñàíàë íèéëýõ áàéõ. Òóõàéëáàë øèíý çүéë ñóðàõòàé õîëáîîòîé áүõ үéë öîî øèíý áàðèìò çàð÷ìóóäûã ñýòãýí ãàðãàõ, òүүíèéãýý øèíý íөõöөë áàéäàëä óÿëäóóëàí õýðýãëýõ ãàðò áàéãàà áàðèìòûã íýãòãýí çүé òîãòëûã èëðүүëýõ ãýõè ìýòèéí îþóíû үéëäëүүäèéã íýðëýæ áîëíî. Ýäãýýð ÷àäâàðóóä ñóðàõ үéë àæèëëàãààíä çàéëøãүé õýðýãòýé.

Ñóðàëöàã÷èéí õýð àìæèëòòàé ñóðñíûã øàëãàëò àâ÷ òîäîðõîéëäîã. Øàëãàëòàíä õýð àìæèëòòàé äүí үçүүүëýõ íü îëîí õү÷èí çүéëñýýñ øàëòãààëàõ áîëîâ÷ øàëãàëòàíä үçүүëæ áàéãàà äүí áà IQ-èéí õîîðîíä øóóä õàìààðàëòàé áàéäàã áàéíà. Õýðýâ èéì õàìààðàë áàéãààãүé áîë IQ òåñò àâ÷ äàðàà íü òýäíèéã òөãñөõ үåèéí àìæèëòòàé íü õàðüöóóëàõ ñóäàëãààã îëîí æèëèéí òóðøèä õèéñíèé äүíä ñàéí äүíòýé òөãñөæ áàéãàà òөãñөã÷èéí àíõ äýýä ñóðãóóëüä ýëñýæ áàéõ үåèéí IQ òåñòèéí îíîî, ñàéí äүíòýé òөãñөæ ÷àäààãүé òөãñөã÷èéíõөөñ 10 íýãæýýýð өíäөð, äèïëîìòîé òөãñөã÷èéíõ äèïëîìãүé òөãñөã÷èéíõөөñ 15 íýãæýýð өíäөð áàéäãèéã òîãòîîæýý. IQ íü 115 õүðýýãүé õүүõýä ÷àíàðòàé äýýä ñóðãóóëüä ýëñýæ ÷àäñàí òîõèîëäîë áàðàã áàéõãүé áàéâ(ÀÍÓ-ä õèéãäñýí ñóäàëãààãààð). Ýíý áîë IQ òåñò õүíèé æèíõýíý îþóíû ÷àäâàðûã àìæèëòòàé õýìæèæ ÷àäàæ áàéãààã õàðóóëæ áàéíà. ßðèëöëàãûí àðãà õýðýãëýí ñîíãîí øàëãàðóóëàëò õèéõ íü òèéì ÷ øèëäýã ñàéí àðãà áèø. Òóðøëàãàòàé øàëãàã÷äûí IQ òåñò õýðýãëýõãүéãýýð õèéñýí óðüä÷èëñàí äүãíýëò ñóáúåêòèâ àãóóëãà èõòýéãýýñýý áîëæ òýð áүð îíîæ ÷àääàããүé íü îëîí óäàà íîòëîãäæýý.

Ñóðàã÷èéã äóíä ñóðãóóëèéí áàãø íü ë æèíõýíý çөâ äүãíýæ ÷àäíà ãýæ îëîí õүìүүñ ÿðüäàã. Үíýõýýðèéí ñóðàã÷äûí IQ òåñòýíä àâñàí îíîî áà áàãøèéí үíýëãýý õî¸ð íèëýýí îéðîëöîî áàéäàã áàéíà. IQ òåñòèéí үçүүëýëò íü áàãøèéí үíýëãýý áîëîí øàëãàëòàíä àâñàí îíîîòîé çөðæ áàéãàà òîõèîëäëóóäûã ñîíèðõîæ үçýõäýý äàðààõè õýäýí õү÷èí çүéëèéã òîîöîõ õýðýãòýé.

Ñóðàã÷äûí àâúÿàñ ÷àäâàðûí òóõàé áàãøèéí äүãíýëò íü òóõàéí áàãøèéí çààäàã õè÷ýýëýýñ èõýíõèäýý õàìààðäàã. Áàÿð ãýäýã õүүõýä õýëýíä ñîíèðõîëòîé, àíãëè õýëíèé õè÷ýýëäýý îíö äүí àâäàã ó÷ðààñ àíãëè õýëíèé áàãø òүүíèéã өíäðөөð үíýëíý., ãýâ÷ Áàÿð ìàòåìàòèêò äóðãүé ó÷ðààñ ìàòåìàòèêèéí áàãø òүүíèéã ÷àäâàð ñóëòàé ãýæ äүãíýíý. Ãýòýë Áàÿðòàé àäèëõàí IQ-òýé Öýíãýëèéí õóâüä áүõ çүéëñ ýñðýãýýð, Öýíãýë òîî áîäîõ äóðòàé õàðèí õýëýíä äóðãүé. IQ òåñò íü èéìýðõүү ñóáúåêòèâ үíýëãýýíýýñ çàéëñõèéõýä òóñòàé.

Ñóðàëöàã÷ îþóí óõààí ìóóòàéäàà áèø õàðèí òýâ÷ýýðòýé íîì үçýí ñóóæ ñóðààãүéãýýñýý áîëæ øàëãàëòàíä ìóó äүí үçүүëæ áîëíî. Õүíèé òýâ÷ýýð, øàðãóó çàí îþóíû ÷àäâàðààñ үë õàìààðíà. IQ òåñòýíä õóâü õүíèé ýäãýýð ÷àíàðûã øàëãàäàããүé. Ýíý íü õàëóóíû øèëýýð õүíèé áèåèéí өíäөð, æèí, äàðàëòûã õýìæèæ áîëäîããүéòýé àäèë þì. Õүүõäèéí îþóíû ÷àäâàð, òýâ÷ýýðòýé øàðãóó çàí, ñýòãýëýýð óíàäàããүé өөäðөã áàéäàë ãýñýí 3 ÷àíàðûã çýðýã øàëãàäàã òåñò áàéäàã ãýæ үçüå. Õýðýâ Áàÿðûí îíîî ýíý òåñòýýð 90 ã àð÷ýý ãýæ үçâýë Áàÿð îþóí óõààíû õөãæëèéí õóâüä áàãà çýðýã õîöîðñîí, òýâ÷ýýð ñàéòàé, ñýòãýë ñàíààãààð óíàõäàà õîâîð ãýõ þì óó àëü ýñâýë Áàÿð îþóíû õөãæèë ñàéòàé, ãýâ÷ õýò ìýäðýìòãèé, òýâ÷ýýð ìóóòàé ãýõ ìýòèéí òààìàã õýëæ áîëîõ áàéëàà. Ãýâ÷ ýäãýýð 3 ÷àíàðûã òóñ òóñàä íü øàëãàñàí íü õàâüãүé èëүү үð äүíòýé.

IQ òåñòèéí äүí áóñàä үíýëãýýòýé çөðөõ áàñ íýã øàëòãààí íü äóð ñîíèðõîëòîé õîëáîîòîé. Ìîðèéã óñ ðóó õөòөëæ àâ÷èð÷ áîëîõ áîëîâ÷ óñ óóëãàõ õýöүү áàéäàãòàé àäèë õүүõäèéã õè÷ýýëä ñóóëãàæ áîëîõ áîëîâ÷ þì ñóðãàõ áàñ ë õýöүү. Òåñòèéã ýñýðãүүöýí øүүìæëýã÷èä Óèíñòîí ×åð÷èëë äóíä ñóðãóóëüä ìóó ñóðäàã áàéñàí, òýðýýð IQ òåñòýíä өөäòýé äүí àâàõãүé ë áàéñàí áàéõ, ãýòýë ×åð÷èëëèéí àìüäðàëäàà õèéñýí àõèö äýâøèë íü IQ òåñò ÿìàð ÷ õýðýããүé ãýäãèéã áàòàëæ áàéíà ãýöãýýäýã. Õýäèéãýýð ×åð÷èëë ÿìàð ÷ òåñò өãөөãүé, òåñò өãñөí áîë ÿìàð үçүүëýëò ãàðàõ áàéñíûã áèä ìýäýõãүé áîëîâ÷ òýð íөõäүүäèéí үçýæ áàéãààãààð ×åð÷èëë áîëîâñðîë ýçýìøèõ ãýæ ÷àäàõ ÿäàõààðàà çүòãýæ áàéñàí ãýíý. Ã’үүíèé íàìòðûã óíøààä үçýõýä áàéäàë øàë ýñðýãýýð áàéñàí ãýäýã þì áèëýý. Åð íü îþóíû õөãæëөөð áóñäààñ òүðүүëñýí õүүõäүүä äóíä çýðãèéí õүүõäүүäýä çîðèóëñàí õè÷ýýëýýñ çàëõàæ, өөðèéí ñîíèðõñîí çүéëäýý ë àíõààðëàà òөâëөðүүëäýã. Òèéì õүүõäүүä øàëãàëòàí äýýð өөäòýé äүí үçүүëäýããүé áîëîâ÷ õýðýãöýý øààðäëàãà òóëãàðàíãóóò àëäñàíààà òýð äîð íü íөõөí àâ÷ ÷àääàã. Èéì áàéäàë àìüäðàë äýýð үðãýëæ áàéäàããүé ÷ ñýäýë äóòàãäñàíààñ þì óó àëü ýñâýë ñýäýë áàéõãүé áàéñíààñ àìæèëòàíä õүð÷ ÷àäààãүé àâúÿàñ ÷àäâàðòàé õүìүүñ õàà ñàéãүé òààðàëääàã áèëýý.

Ñóðëàãûí àìæèëò áà IQ õî¸ðûí çөðөөíèé èéì õýäýí øàëòãààí áàéæ
áîëîõ áîëîâ÷ өөðèéíõөө äîòîîä íөөö áîëîëöîîãîî áүðýí àøèãëàõàä ñààä áîëäîã áóñàä øàëòãààíóóä áàéäàã. Èõ өíäөð IQ-òýé áîëîâ÷ äýýä ñóðãóóëèà òөãñөæ ÷àäààãүé îþóòíóóäààñ áèä öөөí õýäèéã òààìãààð ñóãàëàí àâ÷ үçñýí. Îþóòàí Ã’-èéí IQ 142, øàëãàëòàíäàà îëîí óäàà óíàñàí. Ã’үүíèé ýöýã íàñ áàðñàí ó÷èð ýýæ äүү õî¸ðîî òýæýýæ, өөðèéíõөө ñóðãàëòûí òөëáөðèéã îëîõûí òóëä øөíèéí öàãààð àæèëëàäàã áàéâ. Õè÷ýýëýý äàâòàõ, àìðàõ öàã òүүíä áàðàã áàéñàíãүé. Îþóòàí Ä-èéí IQ – 146 Òýð îíö ñóðäàã áàéñàí áîëîâ÷ ãàð óòàñ õóëãàéëñàí õýðýãò ñýæèãëýãäýæ ñóðãóóëèàñ õөөãäæýý. Èéìýðõүү æèøýý ìàø îëíûã äóðäàæ áîëíî.

IQ áàãàòàé çàðèì õүìүүñ ñàéí ñóðàõ òîõèîëäëóóä áàéäàã. Ãýâ÷ òýä өíäөð àìæèëò ãàðãàõ íü ìàø õîâîð. Îþóíû ÷àäâàð ñàéòàé áàéõ íü àìæèëòòàé ñóðàõûí çàéëøãүé íөõöөë, òүүíèéã áóñàä ÿìàð ÷ ÷àíàð îðëîæ ÷àäàõãүé. Ãýõäýý õүðýëöýýòýé íөõöөë áèø, îþóíû өíäөð ÷àäâàðòàé õүí өөðèéí õóâèéí ÷àíàðààñ áîëîõ þì óó àëü ýñâýë àìüäðàëûí îëîí íóãà÷ààíû äóíä àëäàæ àâúÿàñ ÷àäâàðàà àøèãëàæ ÷àäàõãүé үðýãäýæ áîëíî. Õүíèé îþóíû ÷àäâàðààñ áóñàä ÷àíàðûí çàðèìûã îãò õýìæèæ áîëäîããүé, çàðèìûã íü çөâõөí îéðîëöîîãîð õýìæèæ áîëäîã. Ýíý áүõ øàëòãààíóóä íèéëýýä IQ òåñòèéí óðüä÷èëäàí òààìàãëàõ à÷ õîëîãäëûã áóóðóóëæ áàéãàà þì.

Çàðèì õүí ñóðàã÷èéí îþóíû ÷àäâàðûã IQ òåñò áèø õàðèí çөâõөí áàãø íàð íü ë çөâ үíýëæ ÷àäíà ãýäýã. Үãүé ãýæ õàðèóëúÿ. ÀÍÓ-ûí çýâñýãò õү÷èíä IQ òåñò áîëîí áóñàä ÷àäâàðûí òåñòèéã íýò õýñýã өðãөíөөð àøèãëàæ áàéâ. ÀÍÓ-ä áүð Äýëõèéí I äàéíû үåýñ Áèíåãèéí òåñòèéã ýõëýýä ãàíöààð÷èëñàí õýëáýðýýð àøèãëàæ áàéâ. Ýäãýýð òåñòèéí ãîë çîðèëãî íü ÷àäâàð ñàéòàé, öýðãèéí àëáàí õààã÷äààñ îôèöåðүүäèéã ñîíãîí øàëãàðóóëæ ñóðãàõ áàéëàà. Үð äүí íü õýíèé ÷ íүäýíä èë áàéñàí ó÷ðààñ áàðóóíû áүõ îðíóóäàä òåñòèéã õýðýãëýæ ýõýëæýý. Îäîî ÷ ãýñýí öýðãèéí ÿíç áүðèéí ìýðãýæèëòíүүäèéã ñîíãîí øàëãàðóóëàõäàà òåñòèéí àðãûã õýðýãëýæ áàéíà. Íèñýã÷äèéã áýëòãýõ ñóðãóóëüä IQ òåñòýýñ ãàäíà өөð áàñ òåñòүүä õýðýãëýäýã áàéñíûã äóðäàÿ. Íýãýí ñóäàëãààã Äýëõèéí II äàéíû үåä ÀÍÓ-ä õéèñýí áàéíà. Ýíý ñóäàëãààíä òåñòýíä 140-өөñ äýýø îíîî àâñàí öýðãèéí àëáàí õààã÷äààñ 90% íü îôèöåð áîëñîí, 110-ààñ äîîø îíîî àâñàí àëáàí õààã÷äààñ 50 õүðýõãүé õóâü íü îôèöåð áîëñîí áàéâ. Íèñýã÷äèéã áýëòãýõ ñóðãóóëèéí 9-ð çýðýãëýë áóþó õàìãèéí өíäөð îíîî àâñàí àëáàí õààã÷äûí 4% íü íèñýã÷ áîëæ ÷àäààãүé áàéõàä 1-ð çýðýãëýë áóþó õàìãèéí áàãà îíîî àâñàí àëáàí õààã÷äûí 77% íü íèñýã÷ áîëæ ÷àäààãүé áàéíà.

Ýíäýýñ үçýõýä òåñòýíä үçүүëñýí îíîî èõñýõ òóñàì àìæèëò ãàðãàõ ìàãàäëàë өíäөð áîëæ áàéíà. Ýíä õàðàãäàæ áàéãàà çүé òîãòîë ãүíçãèé ñýòãýãäýë òөðүүëæ áàéãàà áàéõ, ãýâ÷ çàðèì õýðñүү óíøèã÷ ÿàãààä çàðèì íýãýí ãàçàð çөðөөòýé áàéäàë àæèãëàãäààä áàéãààãèéí ó÷ðûã ãàéõàæ áàéæ ìàãàäãүé. Øàëãóóð, òåñò õî¸ð óÿëäàæ áàéõûí òóëä àëü àëü íü ÿìàð ÷ äóòàãäàëãүé áàéõ ¸ñòîé. Äýýðõè õî¸ð ñóäàëãààíä ýõíèéõýä íü îôèöåð áîëæ ÷àäàõ ýñýõ, õî¸ð äàõèä íü íèñýã÷ áîëæ ÷àäàõ ýñýõ ãýñýí õî¸ð өөð àìæèëëòûí øàëãóóðóóä áàéëàà. Ýäãýýð øàëãóóðóóä òөãñ áèø áөãөөä èõýýõýí äóòàãäàëòàé ãýäãèéã õÿëáàðõàí áàòàëæ áîëíî. Æèøýýëáýë, öýðãèéí àëáàí õààã÷ îôèöåðèéí øàëãàðóóëàëòûí íýã êîìèññîîð îðîîä òýíöýæ áàéõàä өөð íýã êîìèññîîð îðîîä òýíöýõãүé áàéæ áîëíî. Ã’үүí÷ëýí íèñýõèéí ñîíñîã÷ íýã õүíèéã äàãàëäààä àìæèëòòàé ñóðäàã, өөð õүíèéã äàãàëäàõààðàà ìóó ñóðäàã áàéæ áîëíî. Ãýõ ìýò÷èëýí áóñàä õү÷èí çүéëñèéã äóðäààä áàéæ áîëîõ áîëîâ÷ ìýðãýæëèéí õýò èõ íýð òîìú¸î îð÷èõ ãýýä áàéíà. Åð íü íàðèéí ñóäàëãààíóóäààñ үçýõýä øàëãóóð òåñò õî¸ð óÿëäàõãүé áàéãààãèéí øàëòãààí íü èõýíõèäýý òåñòýíä áèø, õàðèí үíýëãýýíèé øàëãóóðò áàéäàã àæýý. Èéíõүү IQ òåñò öýðãèéí ñàëáàðò ÷ үð äүíãýý өã÷ áàéíà. Öýðãèéí äàðãà, íèñãýã÷ íàðò îþóíû ÷àäâàðààñ ãàäíà өөð îëîí ÷àäâàð çàéëøãүé õýðýãòýé áîëîâ÷ àíõäàã÷ øàëãàðóóëàëò õèéõýä IQ òåñò үíýõýýðèéí үíýëæ áàðøãүé à÷ õîëáîãäîëòîé áîëîõ íü áàòëàãäæýý