Õÿòàäûí õîîë õүíñíèé ñàéä ÿàãààä àëàõ ÿë òóëãàãäàâ

Õÿòàäûí Õîîë Õүíñ, Ýì Õàíãàìæèéí ßàìíû ñàéä àñàí Æýí Ñèàþó àâèëãà àâñàí áîëîí õүíèé ýðүүë ìýíäýä îíö õîðòîé ýì òàðèàã ýêñïîðòëîõûã çөâøөөðñөí õýðýãòýý öààçààð àâàõ ÿë ñîíñ÷ýý. Òýðáýýð ýíýõүү ÿàìûã 1998 îíä áàéãóóëàãäñàí öàãààñ ýõëýí 2005 îí õүðòýë òîëãîéëæ áàéñàí áөãөөä өíãөðөã÷ õî¸ð ñàðä áàðèâ÷ëàãäàí õîðèãäæýý. Ýíý æèðèéí áóñ õàòóó øèéòãýë íü ÿëàíãóÿà ñүүëèéí үåä ìóóäñàí õîîë õүíñ (tainted food), õóóðàì÷ ýì òàðèàòàé õîëáîîòîé õýä õýäýí àñóóäàë äýãäýæ, Õÿòàäûí õîîë õүíñ áîëîí ýì òàðèàíû àþóëãүé áàéäëûí ÷àíàðûí òàëààð õàðàíãà äýëäñýí үåòýé äàâõöàæ áàéíà.

Òóí ñàÿõàí Õÿòàäûí õî¸ð êîìïàíè (contaminated pet food) ìóóäñàí àìüòíû õîîëíû áýëäýö ýêñïîðòëîñîí õýðãýýð áóðóóòãàãäààä áàéãàà. Ýíý ÿâäëààñ áîëæ ÀÍÓ-ä èõ õýìæýýíèé àìüòíû õîîëûã áóöàæ òàòàõ áîëñîí áөãөөä ýíý íü ÀÍÓ-ûí òүүõýí äýõ õàìãèéí òîì íü áàéëàà. Ã’үүí÷ëýí òóñ óëñààñ Ëàòèí Àìåðèêèéí óëñóóä óðóó ãàðãàñàí õàíèàäíû ñèðîï, øүäíèé îîí áүòýýãäýõүүíүүäýýñ çàðèì үåä õөëäөөõөөñ ñýðãèéëýõýä õýðýãëýäýã diethylene glycol õýìýýõ õèìèéí õîðò áîäèñ èëýðñýí íü òóñ óëñûã èõýýõýí õүíä áàéäàëä îðóóëààä áàéíà. Өíãөðñөí îíä ë ãýõýä Ïàíàì óëñàä äýýðõ õîðò áîäèñòîé õàíèàäíû ñèðîï õýðýãëýñýí 100 èëүү õүìүүñ íàñ áàðñàí áàéíà.

Ýäãýýð õýðýã ÿâäëóóäààñ үүäýýä Õÿòàäàä үéëäâýðëýñýí áàðàà áүòýýãäýõүүíүүäèéã òóñãàéëàí íàðèéâ÷ëàí øàëãàõ îëîí óëñûí çàð÷èìûí òàëààð õүðòýë ÿðèãäàõ áîëëîî. Ýíý íü ìýäýýæ òóñ óëñûí àñàð õóðäàöòàé өññөөð áàéãàà õîîë õүíñ áîëîí ýì òàðèàíû ýêñïîðòîä ñөðãөөð íөëөөëíө. Ãýòýë òóñ óëñûí äîòîîä áàéäàë үүíýýñ õүíä áàéíà. Æèë áүð õýäýí àðâàí ìÿíãàí õүí õóóðàì÷ ýì òàðèà, õîðòîé õүíñíèé áүòýýãäýõүүí õýðýãëýñíýýñ áîëæ àìü íàñàà àëäàæ áàéíà. Өíãөðñөí æèë õóóðàì÷ õèìèéí áîäèñ àãóóëñàí òàðèëãà õèéëãýñýí 11 õүí үõñýí áîë õóóðàì÷ àíòèáèîòåê õýðýãëýñíýýñ áîëæ 6 õүí àìü íàñàà àëäàæ 80 èëүү õүìүүñ өâ÷èëñөí áàéíà.

Õÿòàäûí ýì òàðèà үéëäâýðëýäýã æèæèã үéëäâýðүүä õóóðàì÷ áîëîí ñòàíäàðòàä òýíöýõãүé ýì òàðèà үéëäâýðëýí ýìèéí ñàí áîëîí ýìíýëãүүäýä çàðæ áîðëóóëñààð áàéíà. Ã’үүí÷ëýí õîðòîé õүíñíèé áүòýýãäýõүүí õýðýãëýñíýýñ áîëæ îëíîîð өâ÷ëөõ íü íààä çàõûí õýðýã áîëîîä áàéíà. Õÿòàäûí çàñãèéí ãàçàð ñàÿõàíààñ õүíñ, ýì òàðèàíû àþóëãүé áàéäëûí òàëààð äîðâèòîé àðãà õýìæýý àâ÷, õèë äàìæñàí íóóö õóäàëäààã òàñëàí çîãñîîõîî çàðëàæýý. Ìÿãìàð ãàðèãò (5 ñàðûí 29) çàñãûí ãàçðààñ àíõ óäàà óëñ äàÿàð ýðãýí òàòàãäàõ áàðàà áүòýýãäýõүүíүүäèéí æóðìûã áàòëàí ãàðãàõàà çàðëàñàí áàéíà.

Äýýð äóðäàãäñàí ñàéä íü àëáàí òóøààëàà óðâóóëàí àøèãëàæ, ýì òàðèà үéëäâýðëýõ ëèöåíç îëãîõäîî $800,000 äîëëàðûí àâèëãà àâñàí õýðýãò áóðóóòãàãäñàí áàéíà. Çàñãèéí ãàçðààñ ãàðãàñàí øàëãàëòûí áàã òóñ ÿàìíààñ өíãөðñөí àðâàí æèëèéí õóãàöààíä áàòëàí ãàðãàñàí 170,000 ãàðóé áүòýýãäýõүүíүүäèéí ëèöåíçèä øàëãàëò õèéãýýä èõýíõ íü øààðäëàãà õàíãàõãүé ãýæ äүãíýñýí áàéíà.


Ýõ ñóðâàëæ: New York Times-ò Äàâèä Áàðáîçàãèéí áè÷ñýíèéã òîâ÷ëîí îð÷óóëàâ.