Энэ удаагийн дугаартаа "Зєв хооллолт, эрvvл хvнс" сэдвээр мэргэжлийн хvний зєвлєгєєг уншигчид та бvхэндээ хvргэж байна.

-Эрvvл хvнс, зєв хооллолтын талаар манай уншигчдад зєвлєгєє єгєхгvй юу.
-Анагаах ухаан тэр дундаа эрvvл ахуй, хоол судлалын шинжлэх ухаанд хоол хvнсний vр нєлєє, хvний бие махбодь, эрvvл мэндэд яаж нєлєєлж байна гэдгийг улам бvр нарийвчлан судалж байна. Хамгийн сvvлийн судалгаа баримтаас дурдвал хvн тєрєлхтний дунд зєвхєн мэдэгдээд байгаа євчлєлийн, олон янзын эмгэгvvдийн 80 хувь нь хоол хvнстэй ямар нэгэн байдлаар холбоотой байна гэдэг нь тогтоогдоод байгаа. Ер нь хоол хvнс маш єргєн vйлчилгээтэй, хvний єдєр тутмын зайлшгvй хэрэгцээг хангахаас гадна алс хэтийн нєлєєтэй. Зохисгvй хооллолт нь vр удам дамжиж, хуримтлагдсаар яваад 50-60 жилийн дараа илэрдэг. Хэрхэн зєв зохистой хооллох вэ гэсэн асуулт хvн тєрєлхтний ємнє хамгийн хурцаар тавигдаж, эхний гуравт яригддаг. Одоогийн байдлаар аль ч хєгжилтэй оронд эрvvл, зєв зохистой хооллолтыг шинжлэх ухааны vндэстэйгээр бvрэн шийдвэрлэсэн улс гvрэн алга байна даа.

-Хvн єдєр тутмынхаа хоол хvнсэнд ямар ямар бvтээгдэхvvнийг хэрэглэвэл "Эрvvл зєв зохистой хооллолт" гэж vзэх вэ?
-Орчин vед хvний бие махбодид зайлшгvй хэрэгтэй шимт, биологийн єндєр идэвхт бодисууд гэж нэрлэгдээд байгаа тєрєл бvрийн витамин, эрдэс бодис, тєс, нvvрс усыг зохистой хэмжээтэйгээр хэрэглэх хэрэгтэй гэдгийг шинжлэх ухаан нотолсон. Дан мах гурил, амьтны гаралтай бvтгээдэхvvн хэрэглэх нь хvний биед хорт бодис их vvсгэдэг. Vvнээс сэргийлэхийн тулд амин дэмээр баялаг 10 хvнс болоод ямар ач холбогдолтой талаар зєвлєх байна.

1.Гурвалжин будаа
Энэ нь зvрх судас, шулуун гэдэсний євчлєл, цєс чулуужих, чихрийн шижин тусах, таргалалт зэргээс урьдчилан сэргийлэхээс гадна цусан дахь холестрины хэмжээг бууруулж, хvмvvс нас ахихад идэвх нь буурдаг ходоод гэдэсний vйл ажиллагаанд сайн vр нєлєєтэй.

2.Єндєг
Єндєг нь цусны бvлэгнэлийг арилгах, нvдэнд цагаа унахаас хамгаалах ба зvрхний шигдээсээс урьдчилан сэргийлдэг. Эмэгтэй хvн долоо хоногт зургаан ширхэг єндєг хэрэглэвэл хєхний хавдраар євчлєх эрсдэлийг 45% бууруулдгийг судалгаагаар нотолжээ. Єдєрт 1-2 єндєг идвэл холестрины хэмжээ нэмэгдэхээс сэргийлдэг.

3. Загасны мах
Энэ нь ой санамж алдах євчин, мэдрэлийн ядаргаа, Алцгеймерийн євчнєєс урьдчилан сэргийлэх нєлєєтэй зэрэг нь никотины хvчлийг агуулдагтай шууд холбоотой юм.

4.Сvv
Нас ахих тусам хvний бие кальцийг шаарддаг. Сvvнд кальци ихээр агуулагддаг бєгєєд энэ нь ясны сийрэгжилтээс сэргийлдэг. Єдєрт хоёр аяга сvv юм уу, тараг хэрэглэж байх хэрэгтэй.

5. Шувууны мах
Нугас, тахиа, цацагт хяруул зэрэг шувууны мах эрvvл мэндэд дээд зэргийн сайн нєлєєтэй. Ялангуяа єєх тос багатай цээжний хэсгийн махыг нь тvлхvv хэрэглэж, аль болох чанаж хvнсэндээ хэрэглээрэй. Уургаар маш баялаг тул ой тогтоолт, мэдрэлийн ядаргаа гэх мэт тархины євчнvvдийг анагаахад, мєн ясны жинг бууруулж, эрч хvчтэй болгох сайн талтай.

6. Нэрс
Нэрс нь нvдэнд цагаа унахаас сайн сэргийлдэг. Мєн гемморрой цагаан мах сугарах, судас бvдvvрэх, ходоодны шархлаа, зvрх судасны євчлєлт, хавдар, ходоодны vрэвсэл, хямралыг эдгээх увидастай.

7.Хvнсний ногооны ургамал
Нас ахих тусам хvний амтлах мэдрэмж буурдаг ба vvний улмаас давсыг ихээр хэрэглэдэг болох тал бий. Иймд далайн гаралтай болон хvнсний ногоон ургамлыг олон тєрлєєр хэрэглээрэй

8.Сармис
Сармис нь ханиад томууны євчин, чихрийн шижин, хавдар, зvрх судасны євчлєлт зэрэг маш олон євчнийг анагаадаг.

9. Гадил жимс
Нэг ширхэг гадил жимсэнд 467 мг кали агуулсан байдаг бєгєєд зvрх, булчингийн эдэд сайн. Мєн артерийн судасны даралт бууруулж, хvчлийг саармагжуулдаг тул тvлэгдэлтийн vед ч хэрэглэдэг.

10.Буудай
Буудай нь А,С,К витамин болон тємрийн эх vvсвэр юм. Шулуун гэдэсний хавдар, Артрит євчин болон нvдний харааг сайжруулдаг.

-Манайд худалдаалагдаж байгаа хvнсний ногоо, жимс жимсгэний ихэнх хувь нь Хятадаас орж ирдэг. Vvнд мэргэжлийн хvний хувьд ямар бодолтой явдаг вэ?
-Хятадууд янз бvрийн зориулалтаар олон сортын тємс тариалдаг. Ургацынхаа vр шимийг дээшлvvлж, хортон шавьжнаас хамгаалахын тулд химийн бодисоор бордож, маш єргєнєєр хэрэглэдэг.Тvvнд тавьдаг хяналт туйлын хайнга байдаг. Ялангуяа зах хязгаарын нутгуудаар тариалж байгаа ногоонууд нь ямар ч хяналт байдаггvй. Гэтэл тэр химийн бодис их агуулагдсан ногоог нь манай наймаачид хямд vнэ, ашиг хонжоо харан монголын хvнсний зах зээл дээр худалдаалж байна. Гахай, малын тэжээлийн тємс авчраад идэж л байна.

Vvнийг Мэргэжлийн хяналтын байгууллага талаасаа хvч хvрэхгvй байгаа учраас тэдэнд найдах аргагvй. Харин хvн бvр, хэрэглэгч, худалдан авагчид єєрєє єєрсдийнхєє эрvvл мэндэд алхам тутамдаа хяналт тавьж, аль болох цэвэр, эрvvл хvнс хэрэглэж байх хэрэгтэй. Єнгєрсєн жил "Хvнсний аюулгvй байдал, хангамжийн жил" гэж зарласан ч цуглаан, бичиг цаасны тєдийхнєєр хэрэгжиж єнгєрлєє. Хvнсний бvтээгдэхvvний чанарыг алдагдуулахгvй байх цоо шинэ технологийг энэ мэтчилэн олон сайхан зvйлvvд ярьсан ч бодит амьдрал дээр эсрэгээрээ байна.

-Монголчууд єглєє цай уулгvй єлєн явдаг хэрнээ орой махан хоол их хэрэглэдэг муу зуршилтай. Энэ нь ямар сєрєг vр дагавартай бэ?
-Єглєє єлєн элгээрээ явна гэдэг тэр єдрийн ажилд зарцуулах энерги дутагддаг тєдийгvй хэвийн ажиллагааны байдал алдагдаж яваандаа ходоод гэдэсний янз бvрийн євчнийг vvсгэдэг. Хvн хоногтоо 240 гр мах махан бvтээгдэхvvн хэрэглэх нормтой байдаг. Харин монголчуудын дийлэнх нь орой махан хоол их хэмжээгээр иддэг буруу зуршил тогтоочихсон. Нэг жишээ ярихад: Солонгост ходоодоо эмчлvvлэхээр очсон монгол хvнээс, та махан хоолыг сард хэд хэрэглэдэг вэ гэж асуутал 90 гэж хариулан гайхшаруулж байсан нь бий.