Өнөөдөр есөн сарын нэгэн. Эрдмийн жил эхэлж байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч өсвөр үеийнхэндээ хичээл зааж, өдрийн ажлаа эхэллээ. Монгол орны хот хөдөөгүй эрдмээр амьсгалж байна. Эрдэм мэдлэг гэдэг эх орны ирээдүй. Алт нүүрснээс илүүтэй улсаа хөгжүүлэх баялаг. Эх орны хишгээс илүүтэй иргэдээ баяжуулах оньс. Эрдэм мэдлэг хүн төрөлхтний бүхий л цаг үеийн турш урагшлуулан хөтлөгч цорын ганц хөдөлгүүр байсан билээ. Монголчууд эрдмийг оройн дээд чимэг хэмээн хүндэлдэгийн учир энэ болой. Хүн амд ногдох их эмч, багшийнхаа тоогоор Монгол Улс бүр өмнөх нийгмийн үед ч дэлхийд дээгүүрт тооцогддог байсан. Бүх нийтээрээ шахам бичиг үсэгтэн болсон манайх шиг улс Азид байтугай дэлхийд ч тийм олон биш байх.

Эрдмийн ийм цагаан мөр жижигхэн Монголын маань том бахархал билээ.
Боловсролыг “боловсруулах” зорилго урт удаан ч гэсэн урагшилж байгааг эцэг эхчүүд бүгд анзаарч байгаа. Энэ салбарыг “Монгол улсыг хөгжүүлэх Мянганы хөгжлийн цогц бодлого”-той уялдуулан шинэчлэх ажил одоо ид явагдаж байна. БСШУЯ-аас энэ хичээлийн жилд “Нэгж хичээлийн бэлтгэл, үр өгөөжийг нэмэгдүүлж, сургалт хүмүүжлийн ажлын уялдаа холбоог боловсронгуй болгох”-оор зорьж байгаа аж.

Ерөнхий боловсролын арван жилийн сургалтаа 11 жил болгосон. Энэ нэг алхам урагшилсан явдал байв. Гэвч дэлхий нийттэй зиндаархахад энэ хангалтгүй байлаа. Тиймээс энэ хичээлийн жилээс эхлэн ерөнхий боловсролын сургалт 12 жилийн тогтолцоонд шилжиж байна.

Хичээлийн шинэ жил бүхэн аанай л бас өөрийн гэх өнгө аястай. Энэ жил өөрөөсөө томдсон цүнхтэй өхөөрдөм хөөрхөн зургаан настан 40 мянган хүүхэд сургуулийн босгыг алхаж байна. Наадмын дааганын уралдаан шиг тэд орчноо өнгө гэрлээр сүлж, сэтгэл нялхруулах аж. Эх орны нэрийг ирээдүйд гаргах эрдэмтэн мэргэд эдний маань дунд байгаа. Зургаан настнуудын 81 хувийг энэ жил сургуульд хамруулж байгаагаа ажил хариуцсан хүмүүс тодотгож байна билээ.
Өнгийн цэцгээр чимж, хонхон дуутаар хөг нэмсэн намрын дунд сарын энэ өдөр эрдмийн жилийн их аяны эхлэл болж байна. Зунжин ажин түжин байсан сургуулийн анги танхим хүүхэд багачуудын цовоо цолгин дуугаар эргэн сэрж, багш сурган хүмүүжүүлэгчдийн хувьд дэндүү дасал дотно болсон ажил амьдралынх нь өдрүүд эргэн ирж байна.

Эрдмийн уурхай гэсэн тодотгол эх орны нийслэлийг чимдэг. Энэ жил Улаанбаатар хотын ерөнхий боловсролын 207 сургуульд 185018 хүүхэд эрдэмд шамдана. Ингэснээр нийслэлийн маань хүүхдүүдийн 96.7 хувь нь сургуульд хамрагдаж байгаа нь энэ. Суурь боловсролын хамран сургалтыг 95.4 хувь хэмээн төлөвлөж байсан ч ийн давжээ. Нэг хувийн ард хэдэн мянган хүүхэд байгаа. Тэгэхээр хойч үе, эцэг эхчүүд маань эрдмийг дээдэлж байгаа нь эндээс анзаарагдана.

2009-2010 оны хичээлийн жилд 30 000 охид хөвгүүд их дээд сургуульд элсэн суралцана. Манай улсын хүн амын 70 хувь нь 35 хүртэлх насны залуучууд. Үүнийг дагаад хүн амынх нь бараг тэн хагас шахам хувь нь аль нэг шатны сургуульд суралцдаг гэсэн статистик байдаг. Үүгээрээ бид суралцагч ард түмэн.

Эрдмийн аяны энэ өдрөө гашуун ундаагаар бүү хачирлаасай гэсэн болгоомжлол олон хүний дунд байдгийг дурдалгүй өнгөрч болмооргүй мэт. Гэхдээ ийм болгоомжлол зөвхөн их, дээд сургуулийн оюутнуудад хаяглагддаг. Уулзаагүй удсан ангийн нөхөд нутаг нутгийн “идээ”-гээ сөгнөж, хөгжил баясал нь хөлчүүрхлээр хөллөдөг гэх харуусал байх юм билээ. Эрдмийн баярын өдрийн мялаалгыг ийм үгээр хачирласан маань илүүц байж мэдэх ч үгийн илийг эрхэмлэснийх.

Эрдэм мэдлэг гэдэг оройд нь хүршгүй сүмбэр оргил билээ. Оргилд хүрэх зам амаргүй ч энэ өөд тэмүүлсэн хэн бүхэн эрдмээр өөрийгөө гоёж явдаг жамтай. “Нийслэл таймс” сонин Та бүхний эрдмийн дөрөөнд сүү дусааж, цацал өргөе.