Идлэг шонхор барихаар Катар, Араб, Эмират, Кувейтын 80 гаруй хүн өнгөрсөн даваа гаригт орон нутгийг зорьжээ. Удахгүй тэдний араас гурван омгийн 60 гаруй хүн нэмэгдэх аж. Тэд энэ жил 240 идлэг шонхор барих эрхтэй бөгөөд экспортлох шинэ журмыг да гаж мөрдөх ёстой юм. Журмын талаар Байгаль орчин аялал жуулчлалын яам ны Хүрээлэн буй орчин, байгалийн нөөцийн газ рын ахлах мэргэжилтэн П.Цогтсайханаас тодруул лаа.
-Идлэг шонхор экспортлох шинэ журам гарсан. Чухам ямар заалт орсон юм бэ?
-Идлэг шонхрын экспортыг тойрсон асуудлыг хуулийн хүрээнд зохицуулах үүднээс анхны журмыг баталсан. Идлэг шонхор барих иргэд тухайн орон нутгийн удирдлагуудтай гэрээ хийж, тэдний хяналтын дор үйл ажиллагаагаа явуулах юм. Мөн идлэг шонхор барих иргэдийн тоог 10 шонхор тутамд найман хүн, таван машин байхаар заасан. Машинуудад зөвшөөрлийн гэрчилгээ олгох бөгөөд гэрчилгээ аваагүй болон гээгдүүлж, үрэгдүүлсэн тохиолдолд идлэг шонхор экспортлох гэрээ цуцлах хүртэл арга хэмжээ авахаар заасан байгаа.
-Энэ жил хэчнээн аймгаас идлэг шонхор барих вэ?
-Бид дөрөвдүгээр сард аймгуудаас идлэг шонхор ба риулах саналаа дөрөвдүгээр сард орон ну тагт явуулсан. Үүнд Төв, Баян хонгор, Өвөрхангай, Архан гай, Дундговь, Увс, Говь-Алтай, Хэнтий, Хөвсгөл, Сүхбаатар, Завхан зэрэг 11 аймгийн удирдлага зөвшөөрсөн.
-Журамд өгөөшинд өгөх тагтааны талаар заасан байсан?
-Өгөөш болгон ашиглах хө хвөр тагтааг 5000 төгрөг байхаар тогтоосон. Мөн нэг идлэг шонхор барихад таван тагтаа ашиглах ёстой. Өгөөшийн тагтааг энэ жил нээгдсэн Тагтааны аж ахуйгаас авах юм.
-Энэ жил хэчнээн улсын хэдэн отог идлэг шонхор барихаар ирээд байгаа вэ?
-Араб, Катар, Эмират, Кувейт гэсэн дөрвөн орны долоон отог манайхаас идлэг шонхор барих санал өгсөн. Түүний эхний дөрвөн отог өнгөрсөн даваа гаригт Сүхбаатар, Төв Өвөрхангай, Архангай зэрэг аймгийг зорьсон. Өнөөдөр хоёр отог зөвшөөрлөө авлаа гэв.
Идлэг шонхор экспортлох тухай шинэ журам батлагдсанаар тоо толгой нь эрс цөөрс өн идлэг шонхрыг харийнханд саадгүй зарах гарц болж байна гэх хүн ч байна. Нэг идлэг шонхрын үнийг 11.760 доллар болгон нэмэгдүүлсэн бөгөөд түүний 10800 нь улсын орлого болж, үлдсэн нь тухайн орон нутгийн санд орох аж. Мөн идлэг шонхрыг хилээр гаргахаас долоо хоногийн өмнө Улсын мал эмнэлэг, ариун цэврийн шинжилгээний лабораториор шинжлүүлсэн байхаар заажээ.
Дашрамд дурдахад, өнгөрс өн жил Төв, Баянхонгор, Хэнтий зэрэг аймгийн зарим иргэн идлэг шонхрыг нутгаа саа бариу лахгүй хэмээн эсэргүүцэл илэрхийлж байсан. Энэ нь шонхор барих нэрээр бусад ан амьтанд халдаж, ялангуяа жигүүртэнд сөрөг нөлөө үзүүлж, нутгийн иргэдийг дарамтлах зэрэг зүй бус үйлдэл гаргаж байгаатай холбоотой. Энэ жил ийм байдал гаргахгүй байхыг цагдаагийнханд анхааруулжээ.
www.mongolnews.mn - Эх нутгийн чимээ
