Бичлэгийн тоо 2,391
Star face  | 

Монголын боксчдын талаар гадны хэвлэлд ингэж бичжээ


 Дэлхийн ширэн бээлийтнүүд хоёр жилд нэг удаа аваргаа тодруулдаг уламжлалтай. Төгсцогтын Нямбаяр өдгөө 17-хон настай. Гэвч түүний нударганы өмнө олимп дэлхийн аваргууд хүчин мөхөстлөө. Анх удаа ДАШТ-д оролцсон Н.Төгсцогт жиндээ нэг л хүнд ялагдсанаар мөнгөн медалийн эзэн боллоо. Дэлхийн даяар түүний тухай шуугиж байна. Гадаадын зарим сайтуудад “Монголчууд боксын хичээл заав. 17 настай хүү дэлхийн рингэн дээр ур чадвараа гайхуулж байна” зэрэг мэдээлэл шуугиан тарьж байна. Н.Төгсцогт боксын спортоор гурав дахь жилдээ хичээллэж байгаа бөгөөд анх удаа жин өгсөж, 51 кг-ийн жинд тоглосон юм. 17 настайдаа дэлхийд цахиур хагалсан тохиолдол ховор юм билээ. Түүний ээж Х.Ганцэцэг, эмээ Н.Дуламсүрэн нартай уулзахаар “Шар хад”-ны эцсийг зорилоо. Гэрийнх нь урдхан талд ЕБС-ийн 79 дүгээр сургууль байрлах аж. Гаднаасаа жирийн л харагдах, хотын төвийн бусад сургуультай харьцуулбал орчин нь тийм ч тохилог бус. Гэхдээ л энэ сургуулиас олимпийн аварга Э.Бадар-Ууган, дэлхийн аваргын мөнгөн медальт Н.Төгсцогт нар төрсөн гэж бодохоор нэг л танил санагдана. Түүний аав Д.Нямбаяр айлын ганц хүү. Тэрээр ууган хүүгээ 18 насандаа өлгийдөж авчээ. Өөрөө хүүхэд шахуу байхдаа хүүтэй болсон болохоор гал манах хүүтэй боллоо гэж аав, ээж нь ихэд бэлгэшээжээ.

Н.Төгсцогтын ээж Х.Ганцэцэг:
БАГААСАА Л ХӨДӨЛГӨӨНТЭЙ СЭРГЭЛЭН ХҮҮ БАЙСАН

-Хүү тань багадаа ямаршуу хүүхэд байв?
-Хүү маань 1992 оны зургадугаар сарын 23-нд төрсөн. Төрөхдөө 3.6 кг жинтэй байсан. Багын хөдөлгөөнтөй, сэргэлэн хүүхэд байлаа. Хаа явсан газраа хэрэг мандааж орхино. Хавь ойрын жаалуудыг зодчихоод л шуугиан тарьчихдаг байж билээ. Гэхдээ спортоор хичээллээд үнэхээр өөрчлөгдсөн. Одоо тийм байсан гэхийн аргагүй бүрэг, томоотой.    

-Жүдогоор хичээллээд өсөх магадлалтай байсан хүү тань гэнэтхэн боксоор хичээллэхэд нь хориг-лож байв уу?
-Үгүй. Харин ч дэмжсэн. Жүдо бөхийн алт, мөнгө хүрэл медальтай. Ер нь спорт их сонирхоно. Аавынх нь удамд бөхчүүд бий. Барилдаад амжилт гаргаад ирэхээр нь бөх болох нь гэж баярлаж байлаа. Гэтэл гэнэтхэн Ганпүрэв /хойд гудамжных нь боксоор хичээллэдэг ах/ ахыгаа дагаад бокст орчихлоо гээд ирсэн. Ер нь спортод их сонирхолтой. Бие хамгаалах тулааны урлагаар хичээллэж хүрэл медаль хүртэж байлаа. Боксоор илүү амжилт гаргаж эхэллээ.

-Та тэмцээнийг нь үздэг үү?
-Төгсөө их ичимхий, бүрэг. Аав нь багадаа шинэ хувцас авч өгөхөөр хуучруулж байж өмсөх гээд өмсдөггүй байсан гэдэг. Нэг удаа хүүхдийн барилдаанд оролцоод гайгүй дээгүүр явж байснаа туг тойрохоос нь ичээд нэг бөхөд уначихаад ирж байсан гээд л ээж ярьдаг юм. Тэрийг нь дуурайсан юм шиг байгаа юм. “Тэмцээн үзэх хэрэггүй, хүү нь медалиа аваад очно гэдэг” юм. Би нэг удаа тэмцээнийг нь үзэх санаатай Спортын ордонд очоод. Тэгсэн үүдэнд нь хүүтэйгээ тааралдаад хөөгдөөд ирсэн. Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс хүрэл медаль авчихаад ирэхээр нь вокзал дээр тосно гэдгийг сонсоод Амгалангийн өртөөн дээр багштайгаа буугаад таксидаад ирчихсэн байдаг байгаа. Бид тэнд хүлээгээд байдаг. Харин тэгсэн олон хүний дунд бөөн цэцэг барьж ирээд шараа болгоно гэж багшдаа ярьсан байна лээ. Тэмцээнд явахдаа үдүүлэх дургүй. Бид бөө-нөөрөө нэгдсэн журмаар явна тийшээ очих хэрэггүй л гэдэг юм.

-Аав нь Солонгост удаж байна уу. Хүүгийнхээ тоглолтыг үзэж амжсан болов уу?
-Яваад жил гаруй болж байна. Хүүгийнхээ тоглолтыг алгасалгүй үзсэн. Их баяртай байгаа.

Дэлхийн аваргын мөнгөн медаль хүртсэн 17-хон настай хүүгийнхээ талаар ээж нь ийнхүү ярилаа.
Н.Төгсцогт эмээгийн амины ач. Эмээ нь бурхныхаа өмнө Төгсцогтын дүрэмт хувцасны суран бүсийг бурхан шиг тахичихаж. Хүүгээ тэмцээнд явсан хойгуур сүлдийг нь дуудуулаад дээш нь залсан нь энэ гэнэ. Эмээ ачийнхаа тэмцээнийг үзэх гээд ойрын өдрүүдэд байнга нойр муутай хоносон. Тэр хавийн интернэт 23:00 цагт хаачихдаг болохоор эхний тоглолтуудыг нь үзэж чадаагүй гэсэн. “Хүүгийнхээ төлөө миний хийж чадах ажил бол бурхандаа залбирах. Өглөөд сүүний дээжээ хангай дэлхийдээ, оройд долоон бурхан одондоо байнга өргөж байгаа. Ганцхан хүүгийнхээ төлөө биш хамт яваа найз нөхдийнх нь араас залбирч сууна эмээ нь” хэмээн Н.Дуламсүрэн гуай хуучилсан. Монголын тамирчдыг телевизээр үзэж суухдаа өрсөлдөгчөөсөө холдмогц л арцаар ариулж суудаг юм хэмээн эмээг хүүхдүүд нь тоглоом хийж байлаа.  Эмээ Архангайн Батцэнгэл сумынх. Биднийг очиход өвгөнийх нь хамаатнууд хийгээд ойр дотно хүмүүс болон ах дүүсийнхээ хөлд дарагдаад байв. Утас нь байнга дуугарах тул эмээ тун завгүй сууна.

 

 

Эмээ Н.Дуламсүрэн:
ХҮҮГИЙНХЭЭ ТӨЛӨӨ ХИЙЖ ЧАДАХ МИНИЙ ГАНЦ АЖИЛ БОЛ БУРХАНДАА ЗАЛБИРАХ


-Монголын хийгээд дэлхийн боксын түүхэнд 17 настайдаа ийм амжилт гаргасан тохиолдол ховор юм билээ. Та хүүгийнхээ энэ амжилтыг нүд салгалгүй үзсэн биз дээ?
-Сүүлийн тоглолтуудыг алгасалгүй үзсэн. Харин өмнөхийг нь үзэж амжаагүй. Гэхдээ багш нь /А.Гантулга/ байнга мэдээлэл өгч, хэдээс тоглолт болохыг хэлж байсан. Хүү маань энэ жилийн улсын аваргаар 48 кг-д аварга болж, улсын шигшээ багт тамирчин болсон. Өөрийнх нь багш их сайн залуу бий. Гадагшаа тэмцээнд явах бүрт нь Д.Банди, Д.Батсүрэн багш нар харж хандаж явдаг болохоор санаа зовдоггүй. Ах дүүс баяр хүргээд эмээ нь баяртай байна. Ийм сайхан хүү төрүүлсэн эцэг эхэд нь баярлах юм даа.

-Хүү тань Солонгосоос ярьсан уу?
-Тоглолтыг нь үзэж дуусаад л ярьдаг юм. “Өсгөсөн хүү тань дэлхийн хүн боллоо. Танд баярлалаа. Миний хүү бэртэл гэмтэл авчихалгүй энэ том тэмцээнд амжилт гаргаж байгаад нь баяртай байна” гэж ярьсан. Аав нь их шүтлэгтэй. Өнгөрсөн хавар эмээ нь Солонгос явсан. Хүү дээрээ оччихоод ирсэн. Намайг очих сургаар хүү маань сангийн бойпор захисан. Хүүгээ аваргын төлөө тоглоход байнга л ариулж байсан гэсэн.

-Аваргын төлөө тоглох агшинд медалийнхаа өнгийг хувиргачихаасай гэж залбирч суусан биз дээ?
-Миний хүү мундаг байлаа. 17-хон настай нялх юм шүү дээ. Анх удаа том тэмцээнд оролцлоо. Аварга бол-чихоосой гэж бодолгүй л яахав. Гэхдээ миний хүүтэй өрсөлдөж байгаа тамирчин нь 24 настай. Долоон насны зөрүүтэй тамирчин. Дэлхийн аварга хоёр жилд нэг удаа болдог гэж бодохоор гурван ч дэлхийн аваргын нүүр үзсэн туршлагатай хүн байх нь тодорхой. Тэгээд ч улс бүр шилдгээ явуулж байгаа тэмцээнд миний хүү 55 тамирчинтай өрсөлдөж мөнгөн медаль хүртлээ. Энэ л хангалттай. Мэдээж миний хүүг олон тэмцээн хүлээж байгаа. Амжилтынх нь эхлэл гэж бодож байгаа.

-Дэлхийн аваргад оролцож байхдаа утсаар ярьсан уу?
-Болгарт хамтарсан бэлтгэл хийж байхдаа ярьсан. Харин тэмцээн эхэлснээс хойш яриагүй байж байгаад өнгөрсөн шөнө үүрээр 05.30 минутад ярьсан. “Хүү нь ялагдчихлаа” гээд дуу нь их сул байсан. Тэгэхээр нь эмээ нь “Миний хүү сайн байсан. Энэ дөнгөж эхлэл нь шүү дээ” гэж хэлсэн, жаахан тайвшрах шиг болно лээ. “Наагуур чинь хүмүүс яаж хүлээж авч байна. Одоо үүр цайж байна уу. Энд 12 цаг болж байна. Хэдэн цаг унтаж байгаад Миланаас хөдөлнө. Тэгээд мягмар гаригийн өглөө нутагтаа очно. Хүүгээ тосно биз дээ?” гэж ярьсан. Миний хүү тэмцээнд оролцож байхдаа бид хэдийг үзүүлэх дургүй. Би сандраад, хичээсэндээ ялагдчихаж магадгүй” гэдэг юм. Харин аавынхаа бага дүүг үзүүлэх дуртай байдаг юм. Гадагшаа явахдаа ч үдүүлэх дургүй хүн. Тэгсэн энэ удаа тосоорой гэсэн. Би хүүгээ алтан медалийн төлөө тоглох гэж байхад нь мөнгөн медаль авах нь гэдгийг мэдэрсэн.

-Яаж. Танд ямар нэг зөн совин байв уу?
-Сүүлийн раундад гарахдаа хөмсөг нь унжийчихсан байсан. Миний хүү чинь тоглож байхдаа хэзээ ч тийм уруу царайтай байдаггүй юм. Өрсөлдөгч нь сайн хамгаалдаг юм билээ. Тэрийг нь нэвтэлж чадахгүй байгаадаа жаахан гонсгор байсан байх. Гэхдээ тоглолт дуусан дуустал урагшаа довтлоод байгааг харахад ядраагүй байх шиг санагдсан. Жаахан туршлага дутсан байх. Миний хүүд баяр хүргэж олон хүн ярьж байна. Сургууль хамт олон, найз нөхөд, “Алдар” БТСХ, Цагдаагийн академи, Монголын боксын холбоо гээд таних танхихгүй олон хүн баяр хүргэж ярьсан. Миний хүүг өдий зэрэгт хүргэсэн “Алдар” БТСХ, дасгалжуулагч А.Гантулга, Монголын боксын холбооны хамт олон, Д.Банди, Д.Батсүрэн багш, хамт бэлтгэл сургуулилт хийдэг найз нөхдөд нь баярлалаа. Энэ хүмүүсийн тусламж, дэмжлэгтэйгээр миний хүү ийм өндөр амжилт гаргалаа. Цаашид олон амжилт гаргаж, ард түмнийхээ итгэлийг алдахгүй байх. Эмээ нь ийм хүү бүүвэйлж өсгөсөндөө баяртай байна.

Өвөөгийнх нь удамд 1890-ээд онд төрсөн Төгсцогт гэдэг бөх байжээ. Тухайн үедээ Богдын даншигт түрүүлж “Улам өрнөх” цол авч байсан гэдэг. Одоогийнхоор бол улсын арслан цол. Ганц хүүгийнхээ ууган хүүг мэндлэхэд өвөө нь бэлгэшээж Улам өрнөх Төгсцогт гэдэг нэр өгсөн гэдэг. Гэвч эмээ, аав, ээж нар нь төрсний гэрчилгээн дээр нь ч багтахгүй ийм урт нэр гэж хаана байсан юм хэмээн Төгсцогт гэж богиносгожээ. Түүнийг гэрийнхэн нь Сөөхий гэж  өхөөрддөг юм билээ. Ийнхүү Улам өрнөх Төгсцогтын тав дахь үеэс дэлхийн мөнгөн медальтан төрж байгаа нь энэ. Н.Дуламсүрэн гуай ойрд сэтгэл хөдлөлөөсөө болоод даралт нь жаахан ихсээд байгаа гэнэ.

profile
Холбоотой бичлэг :
http://www.mglclub.com/2221053/9d1/trackback
List of Articles
Дугаар Гарчиг Нэр Date Уншсан
Зарлал ӨМНӨД СОЛОНГОС УЛСАД МОНГОЛ УЛСААС ТӨЛӨӨЛӨН СУУГАА ЭРХЭМ ЭЛЧИН САЙД АА [14] monh-monk 2013-03-31 23313
Зарлал богино долгионы радио (FM) нэвтрүүлэг хийнэ [3] monh-monk 2012-10-23 26805
Зарлал Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй...үнэт саналыг тань хамтдаа сонсъя [46] [17] admin 2008-06-27 114567
1356 Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн самгардалт [2] daruuhan01 2009-09-15 2402
1355 Монголын газар, шороон дээр ажиллаж буй хужаа нар 5500 долларын цалин авдаг daruuhan01 2009-09-15 1362
1354 Манай улсад 101 орны 35 мянга гаруй гадаадын иргэн байна. daruuhan01 2009-09-15 1326
1353 Солонгос улсад 199 Монгол иргэн үйлдвэрлэлийн осолд өртжээ daruuhan01 2009-09-15 1733
1352 My LG-070 internet utasnii talaarx medeelliig xaanaas olj avax be, ene utasnii talaar xelj tailbarlaj ogooch . [1] Mongolbvsgvi 2009-09-15 1320
1351 ҮСЧИН Monh-monh 2009-09-14 20454
1350 Та нар үүнийг мэдэх үү? [1] ***Энxзaяa*** 2009-09-14 1452
1349 ОДГЭРЭЛ-н тухай БНСУ-с [2] Monh-monh 2009-09-14 2303
1348 Шимтгэл буцаан авах иргэдийн харьяа нийгмийн даатгалын хэлтэст бүрдүүлж өгөх материал [4] monh-monk 2009-09-14 36967
1347 Хятад ногооноос химийн их хэмжээний бодис илрүүлэв daruuhan01 2009-09-14 1318
1346 Дэлхийн аварга П.Сэрдамба: Аав минь намайг тэнгэрээс харж байгаа [1] lollipop976 2009-09-14 2120
» "Монголчууд боксын хичээл заалаа" 17 настай хүү дэлхийн рингэнд ур чадвараа гайхуулав lollipop976 2009-09-14 2075
1344 Adminuud ni admin shig baigaachee [1] lollipop976 2009-09-14 1539
1343 MONGOL ULS BOKSIN DELHIIN AWARGATAI BOLLOO soonoo 2009-09-13 1654
1342 БИ МОНГОЛ ДОО БАЙНА. 2-1 [2] Monh-monh 2009-09-10 1812
1341 Тархи угаагчид daruuhan01 2009-09-10 1994
1340 Дэлхийд данстай Стэнфордын их сургуулийн профессор А.Ундраа daruuhan01 2009-09-09 2717
1339 Miss Mongolia" тэмцээний ялагчаар Б.Бадамгэрэл шалгарчээ [1] lollipop976 2009-09-09 2329
1338 2012 ОНД ГАЛАВ ЮҮЛЭХ ҮҮ? [3] Мичидмаа 2009-09-08 3015
1337 “Монголчууд үүнийг чинь мартахгүй дээ” daruuhan01 2009-09-08 4142
1336 ӨвөрМонголчууд Монголоор л ярьдаг болохоос биш царай зүс яг Хятад [1] daruuhan01 2009-09-08 2923
1335 Шөнийн Улаанбаатар /Фото нийтлэл/ [2] lollipop976 2009-09-08 3054
1334 Алтан шигтгээ [1] lollipop976 2009-09-08 1871
1333 her udan bgaad harij bgamda ho? [2] Bojgoroo 2009-09-07 1536
1332 Даян аварга Г.Өсөхбаяр: Бид ард олныхоо өмнө гэм хийчихсэн хүн шиг харагдмааргүй байна [2] lollipop976 2009-09-07 1668
1331 Их засгийн багш хаачсан бэ? lollipop976 2009-09-07 1530
1330 Солонгост танил талгүй хүмүүсийг луйвардаж байна шүү BaruunMongol 2009-09-06 1626
1329 БИ МОНГОЛ ДОО ИРЛЭЭ [8] Monh-monh 2009-09-05 2267
1328 Амжилтын түүх - Dell" брэндийн эцэг Майкал Делл [3] finepix 2009-09-05 3113
1327 Гайхамшигт монгол адуу [3] daruuhan01 2009-09-05 11156
1326 Монгол улс 2070 онд [4] daruuhan01 2009-09-04 1871
1325 Дэлхийн аварга Х.Цагаанбаатар: Хүүдээ медалиа зүүж өгөхөөр яарч байна lollipop976 2009-09-03 1578
1324 Tuslaarai lollipop976 2009-09-02 1559
1323 Нэгэн бүсгүйн тэмдэглэл [2] ss_sniper 2009-09-02 2356
1322 Дахин шинэ нам мэндэлж, Н.Энхбаяр "толгойлж" магадгүй нь lollipop976 2009-09-02 1478
1321 Ц.Чулуунбат: Энэ бол зам тээврийн санамсаргүй осол байсан. Маш харамсалтай байна lollipop976 2009-09-01 1719
1320 ta bid mongol hun bas negiig bodoh tsag bolson um bishi uu_2 uuls_uuls 2009-09-01 1769
1319 Төр биднээс НӨ татварийг луйвардаж байна. Levi`s 2009-08-31 5021
1318 uzeerei ulsuudaa..................................... [4] sarmis..... 2009-08-29 2043
1317 Эрдэмтэд хүнд хамгийн ашигтай 20 хүнсийг нэрлэв Monh-monh 2009-08-28 2203
1316 Хүүхдийн парк хэний мэдэлд очсон бэ Monh-monh 2009-08-28 1576
1315 Энхийн хар тагтаа [1] Monh-monh 2009-08-27 2594
1314 Ерөнхийлөгч хүчтэй байна уу? Монголд шудрага ёс тогтож байна уу? [1] borgil_sak 2009-08-26 1902
1313 ХАЛХ ГОЛЫН ЯЛАЛТЫН 70 ЖИЛИЙН БАЯРЫН МЭНД ХҮРГьЕ! [5] Monh-monh 2009-08-26 2872
1312 МОНГОЛ ХООЛНЫ ГАЗАР УУ & ХООЛНЫ МОНГОЛ ГАЗАР УУ? [12] monh-monk 2009-08-26 28355
배너신청
자생병원

배너신청