Бичлэгийн тоо 2,391
Өршөөлийн тухай хууль батлагдаж, хэл амтайхан хэрэгжиж байна. Энэ сарын дотор Өршөөлийн хуулинд хамрагдсан хоригдлуудыг суллаж дуусах ёстой. Албаны хүмүүсийн мэдээлж байгаагаар өршөөлд хамрагдсан хүмүүсийн ихэнх нь наранд гараад байгаа сурагтай. Өршөөлийн хуулийг хэрэгжүүлэх ажлын хэсгийнхний мэдээлснээр 4700 орчим хүн энэ хуулинд хамрагдаж, 2000 гаруй иргэн нарснаас наранд гарлаа. Монголын төр гэсгээн цээрлүүлдэг шиг ээ өршөөж чаддаг юм байна гэдгийг энэ хууль харуулж чадсан. Элэг бүтэн болсон олон мянган иргэн үүнд үнэхээр их баяртай байгаа. Харин төрийн хайрыг дааж чадахгүй зарим нэг нөхдүүд наранд гараад долоо хонолгүй дахин гэмт хэрэг үйлдэн нарс руугаа ачигдаж байгаа нь харамсалтай. Хот руу дөхүүлж өгөх гэсэн ээж шигээ хүнийг нүүр амгүй хутгаар сийчсэн залуу өнөөдөр Ганц худагт хоригдож байна. Нөгөөтэйгүүр Монголд цоорхойгүй хууль байдаггүй гэдэгчлэн Өршөөлийн хуулинд мөн л цоорхой орж, тэр цоорхойгоор нь татвар төлөгч та бидний өчнөөн тэрбум төгрөгийг хувьдаа завшиж, эрүүгийн хэрэгт холбогдоод байгаа нөхдүүд малийсаар гарч байгаа нь даанч дургүй хүрмээр. Өршөөлийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх ажлын хэсгийн ахлагч УИХ-ын гишүүн Х.Жекей “цагаан захтнууд”-аас ганц ч хүн энэ хуулинд хамрагдаагүй гэж байсан ч бодит байдал дээрээ Өршөөлийн хуулинд хамрагдалгүй үлдсэн “цагаан захтан” бараг үлдээгүй гэхэд болно. Өршөөлийн тухай хууль батлагдах талаар яригдаж байх тэр мөчид албан тушаалтнууд, авлигачид энэ хуулинд хамрагдах уу, үгүй гэдэг хэн хүний сонирхлыг татаж байсан. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр ч тодорхой баримттайгаар хэн хэн Өршөөлийн хуулинд хамрагдаж, хэн хуулийн гадна үлдэх вэ гэдгийг гаргаж байсан. Мэдээж урьдчилан таамаглаж байсан ёсоор авлигачдын хэргүүд бараг бүгд Өршөөлийн хуулинд хамрагдсан. Харин Нийгмийн даатгалын ерөнхий газрын дарга асан нийслэлийн АН-ын дарга С.Эрдэнийн хэрэг энэ хуулийн гадна үлдэж байгаа бололтой. Тэрбээр давж заалдах шатны шүүхэд хандсан бөгөөд хэрэв шүүхээс зүйл ангийг нь өөрчилж Өршөөлийн хуулинд хамруулах юм уу, цагаатгахгүй л бол торны цаана суухад бэлэн болчихоод байгаа юм.Түүнээс бусдаар улсын нөөцийн хөрөнгийг дур мэдэн зарцуулсан, улсад хэдэн тэрбумаар тоологдох хохирол учруулсан хэмээн Авлигатай тэмцэх газарт шалгагдаж, анхан шатны шүүхээр хүртэл буруутай нь тогтоогдож байсан Онцгой байдлын ерөнхий газрын удирдлагууд асан С.Отгонбаяр, П.Даш, А.Даваасүрэн, Х.Алтангэрэл нарын хэрэг Өршөөлийн хуулинд хамрагдах нь нэгэнт тодорхой болчихсон. Тэд албан тушаалдаа хайнга хандсан гэсэн хэргээр анхан шатны шүүхээс дөрвөөс зургаан жилийн хорих ял авч, Ганц худагт хүртэл хоригдож байсан нөхдүүд. Худал яриаг мянгантаа давтвал үнэн болдог гэдэгчлэн мань нөхдүүд бүгд л өөрсдийгөө буруугүй хэмээн удаа дараа мэдэгдэж, давж заалдаж байсан удаатай. Харин одоо тэд наранд гарчихсан, давж заалдах шүүхээр буруутай нь тогтоогдвол тэр л биз. Тэртээ тэргүй Өршөөлийн хуулинд хамрагдчих юм чинь гэсэн шиг толгой дээгүүр алхаж явна. Тэдэнд үлдэх хамгийн том ял нь урьд албан тушаалын хэргээр шүүхээс ял авч, улмаар өршөөлд хамрагдаж байсан гэсэн тэмдэглэл л хувийн намтарт нь үлдэж байгаа юм. Бусдаар тэд татвар төлөгч бидний бий болгосон улсын хөрөнгөөр гараа ханатлаа угаачихаад өөр ямар нэгэн ял үүрэхгүй өнгөрч байгаа нь энэ. Удахгүй мань нөхдүүд хаа нэгтээ нэг аймгийн Засаг дарга, эсвэл нэг агентлагийн дарга, орлогчоор томилогдчихсон явахыг хэн байг гэхэв. Гэтэл дээрх нөхдүүд одоо бүр даварч, би буруугүй учир өршөөлд хамрагдаад байх шаардлагагүй, бараг хамрагдахыг хүсэхгүй байна ухааны юм ярьж гэдийж явна. Харин Өршөөлийн хуулинд яавч хамрагдахгүй, хуулийн гадна үлдэж байгаа гэж байсан Ж.Батзандан, О.Магнай, Б.Жаргалсайхан нарын хэрэг тун ч сонирхолтойгоор шийдэгдэж байна. Өнгөрсөн жилийн долдугаар сарын нэгний үймээн самууныг зохион байгуулсан хэрэгт бууруутгагдаж байсан дээрх нөхдүүдэд зандалчлах буюу Эрүүгийн хуулийн 177 дугаар зүйлээр хэрэг үүсгэж байсан. Хэрэв буруутай нь тогтоогдвол дор хаяж 25 жил хоригдох, цаашилбал цаазаар авахуулах дээрээ хүртэл тулаад байв. О.Магнай нэгэнтээ хэвлэлд хандахдаа, “Арай ч цаазаар авахуулчихгүй байлгүй дээ. Төр маань тийм шийдвэр гаргана гэж бодохгүй байна” хэмээж байсан нь тэд ирээдүйтэйгээ эвлэрсэн байсны тэмдэг биз. О.Магнай, Ж.Батзандан нар Ганц худагийн нааран дээр хэдэн сар зовж, батлан даалтад гарангуутаа л Ц.Элбэгдоржийн өмнө бөхөлзөж, АН-д дагаар орж байсан. Энэ үед тэднийг ялаас мултрах нүхээ малтаж байна хэмээн хардаж байсан нь өнөөдөр биелэлээ олов бололтой. Саяхан Ж.Батзандан их л бахдалтайгаар миний хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, намайг цагаатгалаа хэмээн ярилаа. УМБГ-аас түүнийг бүтэн жил орчим шалгаж, 18000 хуудас бүхий хавтаст хэргийг 3000 гэрчийн мэдүүлгийн хамт прокурорт хүргүүлж байв. Түүнд Эрүүгийн хуулийн 131, 177, 179 дүгээр зүйл ангиар эрүүгийн хэрэг үүсгэж байсан. Харин прокурор дээр очоод Ж.Батзандангийн хэргийг нотлох баримт хангалтгүй гэсэн шалтгаанаар хэрэгсэхгүй болгосон бололтой. Асар их цаг хугацаа, хүч хөдөлмөр зарцуулж, басхүү олны хэл амны дунд шалгаж байж дууссан хэрэг гэнэт яагаад хэрэгсэхгүй болов, хэн, ямар шатанд энэ хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон бэ гэдэг тодорхойгүй үлдэж байгаа юм. Прокурор, мөрдөн байцаагчдын зүгээс энэ талаар ганц ч үг ганхийхгүй дүлий дүмбэ царайлаад сууж байна. Магадгүй түүний хэргийг Өршөөлийн хуулинд хамруулж, үүнийгээ нуун далдлахын тулд зориуд цагаадсан гэсэн мэдээллийг олон нийтэд хүргэж байж ч болох юм. Нөгөөтэйгүүр зарим эх сурвалжийн ярьж байгаагаар Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж улсын Ерөнхий прокурор Н.Алтанхуягт үүрэг өгч О.Магнай, Ж.Батзандан нарыг шорон руу явуулахгүй байхыг тулгасан. Ерөнхий прокурор суудалдаа үлдэхийн тулд Ерөнхийлөгчийн аясаар хэргийг шийдвэрлэсэн гэсэн таамаг байгаа юм. Үүнийг үгүйсгэх аргагүй. Ж.Батзандангаас гадна О.Магнайн хэрэг ч Ерөнхийлөгчийн санаснаар болж байгаа бололтой. Сураг сонсох нь ээ О.Магнайд эрүүгийн хуулийн 131, 177, 179 дүгээр зүйл ангиудаар эрүүгийн хэрэг үүсгэснээс прокурорын шатанд 177 дугаар зүйлийг нь хэрэгсэхгүй болгосон аж. Ингэснээр арай ч цаазаар авахуулчихгүй байлгүй гэж байсан мань хүн Ерөнхийлөгчийн санаачилсан Өршөөлийн хуулинд хамрагдах бүрэн боломжтой болж байгаа юм. Хэрэв шүүхээс түүнийг буруутай хэмээн үзэж хорих ял шийтгэвэл ганцхан минутын дараа Өршөөлийн хуулинд хамрагдлаа хэмээн зарлах болно. Мэдээж гэм буруугүй нь тогтоогдвол заавал өршөөлд хамрагдаад байх шаардлагагүй. Ийнхүү долдугаар сарын нэгний хэргийг зохион байгуулсан хэмээн жил тойрон мөрдөн байцаах газрын хаалгыг татсан Ж.Батзандан, О.Магнай нар улс төрийн тоглоомд хожил авч, цагаадах, өршөөгдөхийн аль нэгийг нь сонгоод эрх чөлөөтэй болж байна. Харин тэдний өдүүлсэн хэргийн хохирлыг хэн барагдуулах, хэргийн буруутан нь хэн болох зэрэг нь тодорхойгүй үлдэж байгаа юм. Эдгээрээс гадна өдгөө УИХ-ын чуулганы танхимд заларч бус эрхэм гишүүн Л.Гүндалай, О.Чулуунбат нарын хэрэг ч өршөөлд хамрагдах боломжтой болоод байгаа. Харин гишүүд маань өршөөлийн наагуур хэргээ сэмхэн зохицуулчихаар холбогдох хүмүүстэй нь яриа хөөрөө дэлгэж суугаа сурагтай. Нэгэнт буруутай нь тогтоогдвол тэртээ тэргүй өршөөлд хамрагдчих юм чинь наана нь хэргээ хэрэгсэхгүй болгох, шүүхээр буруугүй хэмээн тогтоолгохоор хэрэндээ л гүйж байгаа гэнэ. Ядаж л нэрэнд цэвэр, ирэх сонгуульд нэр дэвшихэд амар гэж бодоо юм байлгүй дээ. Харин долдугаар сарын нэгэнд дөрвөн хүний амийг буудаж хөнөөсөн хэрэгт буруутгагдаад байгаа генерал Ч.Амарболд тэргүүтэй цагдаагийн гурван хурандаагийн хэрэг хэрхэн шийдэгдэж байгаа нь тодорхойгүй байна. Уг нь тэд албан тушаалдаа хайнга хандсан хэмээн буруутгагдаж байгаа бөгөөд бүгд л өршөөлд хамрагдах боломжтой. Гэтэл цагдаагийн байгууллагаас үүнийг нуун далдлах гэсэн үү, зарим нэг мэдээллийг цацаж эхлээд байгаа юм. Тэр нь цагдаагийн хуучин удирдлагууд өршөөлд хамрагдаагүй гэсэн “шум” багагүй нисч байна. Хэрэв Мөрдөн байцаах албаныхны анхлан хэлж байсан шиг тэдэнд албан тушаалдаа хайнга хандсан хэмээн эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн бол Өршөөлийн хуулинд хамрагдаж л таараа. Үүнээс гадна тэдний хэргийг шалгаж байгаа прокурорын дэргэдэх Мөрдөн байцаах албанаас цагдаагийн хуучин удирдлагуудад үүсгэсэн эрүүгийн хэрэг нотлогдохгүй байна ухааны юм ярьж байгаа юм. Энэ нь тэдний хэргийг мөн л хэрэгсэхгүй болгож магадгүй гэсэн хардлагыг төрүүлээд байгаа. Ийнхүү албан тушаалтнуудын хэрэгт үйлчлэхгүй, үйчлээгүй гэж байсан Өршөөлийн хууль хэдийнэ өнгөө хувиргаад албан тушаалтнуудад үйлчлээд дуусч байх шиг. Хэдий албан тушаалын хэргээр шалгагдаж байгаа хүмүүсээс албан ёсоор Өршөөлийн хуулинд хамрагдсан нь байхгүй ч ил, далд хэлбэрээр бүгд л нарсанд орох биш наранд гарах нь ойлгомжтой болчихлоо. Харин ард түмэн, төр засгийн амссан эд хөрөнгө, сэтгэл санааны хохирол улс төрийн тоглоомны нэг нүүдэл болоод л салхинд хийсчих шив дээ. С.Анир
Дууртлаа ширтэх тэр зүгийн тэнгэрт
Дууны цагаан үүл ургаад өгдөггүй ч байгаа даа
Тэвчээрийн шидээс ханзартал эгшиг аялгуу зайдлан
Тэрний минь бүлээхэн амьсгаа хүрээд ирдэг ч үгүй байгаа даа
Сул асгарах нулимсанд зэрэглээтсэн уулсын цаанаас
Шувуудын өнцөгeт цуваа ганганаад ирдэггүй ч байгаа даа
Сууж жаргаагүй ч санаж явах чиний минь
Сүүдрийн нь сэмэрхийг зуугаад ч ирдэг ч үгүй байгаа даа.
- Холбоотой бичлэг :
- http://www.mglclub.com/2076330/dd5/trackback
hulgaich , hudalch ,luivarchidaar bayan mgl oron mandtugai