1994 оны гуравдугаар сарын 22-ны 20 цаг 58 минутад Кемеров мужийн Междуреченск районд “Российские авиалинии” компанийн Аэробус А-310 онгоц Москва-Хонконг чиглэлд нисэж яваад сүйрсэн билээ. Онгоцонд нийтдээ 63 зорчигч, нисэх багийн 12 гишүүн байсан аж.
Ослын дараа хар хайрцгийг судлах явцад сүйрлийн шалтгаан нь хүний хүчин зүйлээс болсон бөгөөд тухайн техникийг сайн мэдэхгүй хүн жолооны ард суун, жолоодлогын ноцтой зөрчил гаргасан нь тогтоогдсон байна.
Онгоц агаарт хөөрснөөс 3,5 цагийн дараа нисэх багийн ахлагч Ярослав Кудринский нисэгчдийн бүхээг рүү өөрийн охин Яна, хүү Эльдар нарыг дуудан авчирч, дотоод журмаа зөрчин, тэднийг онгоцны даргын суудалд ээлж дараалан суулгаж эрхлүүлжээ.
Хүүхдүүдийг суулгахаас өмнө Кудринский автомат жолоодлогоо залгасан байна. Эхлээд онгоцны даргын охин 13 настай Яна Кудринская жолооны ард суусан боловч тэрээр онгоцыг жолоодох талаар ямар нэгэн үйлдэл хийгээгүй аж. Түүний дараа 15 настай хүү Эльдар жолоодлогыг гартаа авсан байна. Хүү залуурыг атган, онгоцыг тал тал тийш нь хөнгөхөөн жолоодоод яваад байж. Энэ үед уг үйлдлийг зугаа хэмээн үзэж, томчуудын хэн нь ч хүүгийн үйлдлийг хянасангүй. Нэгэн хоромд хүү залуурыг хүчтэй мушгисан бөгөөд үүнийг жолоочийн үйлдэл хэмээн хүлээн авсан автонисгэгч салгагдсан аж. Ингээд хормын дотор онгоц нисгэгч болон тоглож байсан хүүгийн гарын аясаар хөдлөх болжээ.
Автонисгэгч салгагдсан талаар гэрлэн дохио анивчиж эхэлсэн боловч нисэх багийнхан үүнийг ажигласангүй. А-310 онгоцны нэг онцлог нь автомат жолоодлого салгагдсан талаар дуут дохиолол өгдөггүй байсан аж.
Хүү залуурын гарыг хажуу тийш нь хүчтэй татсаны улмаас онгоц 45 градус хазайн, эхлээд юу болоод буйг мэргэжлийн нисгэгчид сэхээрээгүй байна. Харин автомат жолоодлого унтарсныг мэдсэн нисгэгчид яарч сандран суудлаа эзлэх гэсэн боловч байршлаас шалтгаалан хүндрэл үүсч, цаг алдсан аж. Тухайн үед онгоцыг жолоодох боломжтой ганцхан хүн байсан нь 15 настай хүү байсан бөгөөд тэрээр аав болон хоёрдугаар нисгэгчийн эмх замбараагүй, эсрэг тэсрэг командын учрыг олохгүй тэвдэхэд хүрсэн байна. Тэгээд ч нисгэгчдийн хоорондоо ярьдаг хар ярианы хэллэгийг сайн мэдэхгүйн улмаас өгөгдсөн командыг буруу ойлгон, эсрэг үйлдэл хийж улам хүнд байдалд оржээ.
Эцэст нь нисгэгчид өөрийн байрыг эзэлж чадсан хэдий ч орон зайн баримжаагаа алдсаны улмаас хэт доогуур нисч явахдаа уулын модод шүргэн, Междуреченскээс зүүн-өмнө зүгт 20 км зайд, Малый Майзас тосгоны ойролцоо ой дотор сүйрсэн байна.
Хар хайрцагны бичлэгт тэдний хоорондын яриа тэр хэвээр хадгалагдан үлдсэнээс дээрхи дүгнэлтийг хийхэд хүрсэн аж.
Д.Мигаа
